Maliny i truskawki z Ukrainy zaleją polski rynek owoców?

Dotychczasowa pomoc dla producentów owoców

Wojna w Ukrainie spowodowała wzrost kosztów produkcji owoców miękkich oraz zakłócenia na ich rynku, co przyczyniło się do utrudnienia w zbycie oraz kształtowania się niskiego poziomu cen ich skupu. MRiRW podkreśla, że urzędnicy dalej monitorują sytuację na rynku owoców miękkich i podejmują działania naprawcze.

Wśród dotychczasowych pomocy, które zostały wdrożone w celu poprawy sytuacji producentów owoców, znalazły się m.in. przygotowanie przepisów uruchamiających nową pomoc w formie dopłat do oprocentowania kredytów bankowych. Każda firma, która skupuje owoce miękkie od polskiego rolnika lub prowadzi działalność w zakresie mrożenia tych owoców, może otrzymać niskooprocentowany (2 proc.) kredyt w wysokości do 40 mln zł na 18 miesięcy z dopłatą państwa. Kredyty te są przeznaczone dla małych i średnich przedsiębiorstw i mają na celu zapewnienie płynności finansowej firmom skupującym w tym sezonie.

MRiRW poinformowało również, że w dniu 1 czerwca br., otrzymało zgodę Rady Ministrów na przeprowadzenie procesu notyfikacji projektowanych przepisów do Komisji Europejskiej. Aktualnie, rządzący oczekują na akceptację rozwiązań zaproponowanych przez KE.

KE nie zgadza się na zakaz importu malin i truskawek z Ukrainy

Jak czytamy w komunikacie udostępnionym przez KRIR, w dniu 14 lipca 2023 r. Minister Rozwoju i Technologii na wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wystąpił do Komisarza UE do spraw handlu Valdisa Dombrovskisa o objęcie mrożonych malin i truskawek tzw. środkami zapobiegawczymi, tj. zakazem importu z Ukrainy. Wniosek Polski został negatywnie oceniony przez KE.

Co więcej, w odniesieniu do postulatu Lubelskiej Izby Rolniczej dotyczącego przywrócenia ceł na ukraińskie owoce miękkie, MRiRW informuje, że cła Unii Europejskiej w imporcie owoców miękkich (świeżych i mrożonych) z Ukrainy są w pełni zliberalizowane na mocy Układu o stowarzyszeniu UE-Ukraina. Tak więc w normalnych warunkach handlu nie jest możliwe przywrócenie ceł. Należy podkreślić, że kształtowanie relacji handlowych z krajami pozaunijnymi leży w sferze wyłącznych kompetencji unijnych instytucji przy wiodącej roli KE. Niemniej jednak Polska zwracała uwagę KE na trudną sytuację w sektorze owoców miękkich spowodowaną nadmiernym importem z Ukrainy.

W dniu 14 lipca br. Polska złożyła do KE wniosek o wprowadzenie środków zapobiegawczych (tj. zakazu importu, z możliwością tranzytu) w imporcie z Ukrainy do Polski mrożonych malin i truskawek. KE negatywnie zaopiniowała wniosek Polski. W uzasadnieniu wskazano, że wysokość zbiorów i/lub poziom cen nie są wystarczającym dowodem na zaistnienie wyjątkowych okoliczności, które wymagałyby natychmiastowego działania, stąd wprowadzenie środków zapobiegawczych, o które wnioskowała Polska w odniesieniu do owoców miękkich, zdaniem KE nie jest uzasadnione.

Najważniejsze kwestie dotyczące importu owoców miękkich

MRiRW podkreśla również kwestię kontroli importowanych do Polski owoców, zarówno świeżych, jak i mrożonych. Żywność podlega kontroli Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) nadzorowanej przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS) nadzorowaną przez Ministra Zdrowia w zakresie zgodnym z obowiązującymi przepisami prawa.

Kontrola jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych importowanych z państw trzecich jest kontrolą obowiązkową i podlegają jej produkty importowane, o których mowa w wykazie określonym w rozporządzeniu MRiRW. Czynności kontrolne mają na celu ustalenie zgodności towaru z przepisami o jakości handlowej oraz deklaracją jakościową przedłożoną przez importera. Jeśli towar nie spełnia ww. wymagań, wojewódzki inspektor w drodze decyzji administracyjnej zakazuje wprowadzenia tego produktu do obrotu.

Owoce miękkie – świeże i mrożone – mogą być badane w kierunku: pozostałości pestycydów, metali szkodliwych dla zdrowia, zanieczyszczeń mikrobiologicznych, GMO, skażeń promieniotwórczych czy w kierunku wykrywania napromieniania żywności.
W wyniku przeprowadzonej kontroli właściwy organ PIS wydaje świadectwo potwierdzające spełnianie wymagań zdrowotnych przez kontrolowane towary.

Źródło: krir.pl