Wspólna polityka rolna UE: czym jest, jakie są jej filary i cele?

Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej - kiedy powstała?

Wspólna polityka rolna jest integralną częścią unijnej filozofii od wielu lat - pierwsze prace nad określeniem regulacji rozpoczęły się w 1957 roku, a początek jej funkcjonowania datuje się na 1962 rok. W 1958 roku miało miejsce przyjęcie założeń wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej w miejscowości Stresa na terenie Włoch, czyniąc ją tym samym pierwszą wspólną polityką Wspólnoty. L ata 60. XX wieku określa się jako złote czasy WPR, kiedy to określone uprzednio założenia zaczęto stopniowo wprowadzać w życie. Choć realizacja wspólnej polityki rolnej miała lepsze i gorsze chwile, to warto pamiętać, że ma ona ogromny wpływ na współczesne unijne rolnictwo i dbałość o środowisko naturalne.

Cele wspólnej polityki rolnej UE

W Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej możemy przeczytać dokładny wykaz celów, jakie od samego początku stawia sobie wspólna polityka rolna. Jak określa artykuł 39 TFUE, celami WPR są:

• zwiększenie wydajności rolnictwa przez wspieranie postępu technicznego, racjonalny rozwój produkcji rolnej, jak również optymalne wykorzystanie czynników produkcji, zwłaszcza siły roboczej;

• zapewnienie w ten sposób odpowiedniego poziomu życia ludności wiejskiej , zwłaszcza przez podniesienie indywidualnego dochodu osób pracujących w rolnictwie;

• stabilizacja rynków ;

• zagwarantowanie bezpieczeństwa dostaw ;

• zapewnienie rozsądnych cen w dostawach dla konsumentów .

W tym samym artykule dodano, że przy ustalaniu celów wspólnej polityki rolnej należy brać pod uwagę fakt, że charakter rolnictwa w poszczególnych krajach członkowskich różni się ze względu na klimat i strukturę społeczną. Przy realizacji celów zaznaczono, że wprowadzane zmiany mają zachodzić w sposób stopniowy.

Współcześnie w kontekście określania celów wspólnej polityki rolnej dobitnie podkreśla się chęć finansowego wspierania rolników, podnoszenia ich standardu życia, wzmacniania wydajności ich gospodarstw i ochronę obszarów wiejskich.

Filary wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej

W ramach realizacji celów wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej wyróżnia się dwa filary. Pierwszy z nich przewiduje istnienie dopłat bezpośrednich dla rolników. Mają one - z założenia - stabilizować rynek podnosić produktywność poszczególnych gospodarstw rolnych i utrzymywać godny poziom dochodów rolników. Drugi filar dotyczy polityki rozwoju obszarów wiejskich. W jego ramach przewiduje się wyrównywanie warunków życia na wsi (w porównaniu do miast). Warto podkreślić, że założenia drugiego filaru (w odróżnieniu od pierwszego filaru) nie są realizowane w pełni z finansów wspólnotowych - dołączane są do nich pieniądze z budżetów regionalnych i krajowych.

Wspólna polityka rolna - instrumenty

Instrumenty, które pozwalają na osiąganie celów wyznaczonych w ramach wspólnej polityki rolnej, obejmują m.in.: zasadę podtrzymywania cen rynkowych (efektem jest utrzymywanie cen towarów unijnych na wyższym poziomie niż towarów spoza krajów Wspólnoty), ograniczenia ilościowe w produkcji niektórych rodzajów żywności , a także bezpośrednie podtrzymywanie dochodów rolniczych.

Warto pamiętać, że instrumenty działań w ramach wspólnej polityki rolnej są zgodne z t rzema zasadami:

• zasadą jednolitego rynku , który gwarantuje swobodny przepływ towarów i usług we wszystkich krajach Unii Europejskiej;

• zasadą preferencji towarów i usług pochodzących z państw Unii Europejskiej wobec tych pochodzących spoza Wspólnoty;

• zasadą finansowej solidarności , która oznacza, że finansowanie realizacji WPR ponoszą wszystkie kraje Unii Europejskiej.