Porozumienie USA-UE zawarte. Na horyzoncie problemy rolników i potencjalne straty

Gra va banque. Kulisy negocjacji

Gdy wiosną 2024 roku Donald Trump powrócił do Białego Domu, zagroził nałożeniem wysokich ceł na unijny eksport. Latem 2025 roku wyznaczono ostateczny termin – 1 sierpnia 2025.Bruksela odpowiedziała jedynie 90-dniowym przedłużeniem zawieszenia własnych ceł odwetowych. Finał rozmów nastąpił 27 lipca 2025 w szkockim Turnberry, gdzie prezydent USA i szefowa Komisji Europejskiej ogłosili kompromis.

Nowe porozumienie handlowe między Unią Europejską a USA

Fundamentem porozumienia jest 15-procentowe cło obejmujące około 70 proc. europejskiego eksportu do USA – od samochodów i półprzewodników po leki, żywność i sprzęt AGD. Stany Zjednoczone utrzymały natomiast dotychczasowe taryfy na stal i aluminium, choć obniżone do około 25 proc.

W zamian Unia zobowiązała się, że do 2028 roku zakupi 750 mld USD amerykańskiej energii oraz zainwestuje 600 mld USD w amerykańską gospodarkę. Dokument przewiduje też uproszczenie wymogów sanitarnych dla eksportu amerykańskiej wieprzowiny i nabiału oraz „znaczące kwoty” bezcłowego przywozu kukurydzy paszowej i soi do UE. Wyłączeń nie uzyskały europejskie wina i mocne alkohole, co wzbudziło sprzeciw branży winiarskiej.

Skutki dla polskiego rolnictwa

Stany nie są kluczowym rynkiem zbytu polskiej żywności – stanowią około 3 proc. jej wartości. Mimo to polski ser, wędliny czy przetworzone jabłka, trafiające do delikatesów w Chicago i Nowym Jorku, podrożeją o 15 proc., ograniczając konkurencyjność. Rząd szacuje, że cała gospodarka – w tym sektor rolno-spożywczy – może stracić nawet kilka miliardów złotych.

Jednocześnie producenci drobiu i trzody mogą zmierzyć się z tańszą konkurencją zza Atlantyku. Jeśli Bruksela faktycznie poluzuje normy sanitarne, większy import wieprzowiny i nabiału może obniżyć ceny skupu w kraju. Najboleśniej odczują to mniejsze gospodarstwa, dla których marża cenowa jest kwestią przetrwania.

Co dalej? Komisja zapowiedziała już przegląd budżetu Wspólnej Polityki Rolnej oraz możliwe „mikrointerwencje” – od skupu interwencyjnego po dopłaty do magazynowania. Czy porozumienie przyniesie stabilizację, czy otworzy kolejny rozdział niepewności, pokażą nadchodzące kwartały. Pewne jest jedno: 15-procentowe cło stało się faktem, a polska wieś musi uważnie liczyć koszty i szukać nowych rynków zbytu – stawiając na jakość, która obroni się nawet w gęstwinie ceł.