Pieniądze to powszechnie akceptowalne środki płatnicze, oznaczające wartość danej usługi lub produktu, w teorii będąc symbolem odzwierciedlającym również jakość i przydatność czyjejś pracy lub czyjegoś biznesu. Pieniądze od początków cywilizacji stanowią podwalinę dobrowolnej wymiany handlowej, stanowiąc narzędzie ułatwiające przeprowadzanie operacji gospodarczych.
W czasach najdawniejszych ludzie nie posługiwali się pieniądzem, zamiast tego stosując barter – czyli handel wymienny. To właśnie dla wygody barter został zastąpiony pieniądzem kruszcowym. Początkowo monety bito z brązu, miedzi czy nawet żelaza, szybko jednak przechodząc na złoto i srebro. Współcześnie zastosowanie znajduje pieniądz fiducjarny (bez pokrycia w złocie), który może przybierać różnorodne formy.
Aby pieniądz mógł należycie pełnić swoją funkcję, to musi posiadać pewne cechy. Do siedmiu podstawowych cech należy jego poręczność, stabilność, jednolitość, trwałość, podzielność, rozpoznawalność i powszechna akceptowalność.
Choć niegdyś pieniądze znajdowały pokrycie w złocie, co w dużej mierze zabezpieczało je przed inflacją, dzisiaj możemy mówić jedynie o pieniądzu fiducjarnym, a więc emitowanym przez banki centralne wedle ich woli.
W swej formie pieniądze nie odbiegają jednak od korzeni, choć pojawiło się wiele nowych form. Wyróżniamy dziś banknoty i monety (gotówkę), ale także pieniądz bezgotówkowy, a więc przede wszystkim pieniądz elektroniczny. Czymś pośrednim pomiędzy pieniądzem, a instrumentem finansowym są weksle, czeki, obligacje czy bony.
Szczególnym i najnowszym rodzajem pieniędzy są kryptowaluty (pieniądz emitowany w ramach kryptografii) jednak nie cieszy się on powszechną akceptowalnością.
W oszczędzaniu pieniędzy możemy mieć różne cele. Nierzadko zadowoli nas po prostu ograniczenie konsumpcji na rzecz krótkotrwałych i niewielkich – acz stabilnych – zysków. W wielu sytuacjach chcielibyśmy jednak nieco bardziej przyłożyć się do oszczędzania, by potencjalnie zgromadzić fortunę w przeciągu kilku kolejnych lat.
Jeżeli zależy nam na tym, by osiągnąć relatywnie szybki jak na standardy oszczędzania zysk, a nie dysponujemy zbyt dużym kapitałem, to możemy postawić na lokaty bankowe czy obligacje Skarbu Państwa. Jeżeli mamy trochę więcej gotówki, to warto zainwestować ją w nieruchomości.
Jeśli jednak chcielibyśmy upewnić się, że gromadzone przez nas pieniądze nie tylko nie stracą na wartości, ale znacznie na niej zyskają w przeciągu na przykład dwóch dekad, to zdecydowanie najlepszą z opcji będzie zainwestowanie w złoto.
Pokaż więcej
Hektar ziemi za cenę kawalerki w małym mieście? To już nie anegdota, ale rynkowa rzeczywistość. Ceny gruntów rolnych w 2025 roku znów biją rekordy, a rolnicy łapią się za głowy, analizując oferty. Czy jesteśmy świadkami pękania bańki, czy to nowa, droga normalność, z którą trzeba się pogodzić?
W drugiej połowie 2024 roku uruchomiono program „Aktywny rodzic”, który zapewnia comiesięczne wsparcie finansowe rodzicom najmłodszych dzieci. Wnioski o świadczenia w wysokości od 1500 do 1900 zł będzie można składać w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Warto zaznaczyć, że z programu mogą korzystać również rolnicy. Poniżej przybliżamy szczegóły oraz wymagania, jakie trzeba spełnić, aby otrzymać wsparcie.
Ceny ciepła systemowego wzrosły od lipca 2024 r., co budzi obawy o wysokość rachunków za ogrzewanie. W odpowiedzi rząd wprowadza nowe narzędzie: bon ciepłowniczy, który ma zrekompensować podwyżki. Maksymalna kwota wsparcia wyniesie 3,5 tys. zł rocznie. Wyjaśniamy, kto i na jakich zasadach będzie mógł skorzystać z dofinansowania.
Polacy nie mają zbyt wiele czasu. We wrześniu rusza nabór wniosków, które mogą zagwarantować prawdziwy zastrzyk gotówki. ARiMR niektórym dopłaci nawet 100 tys. zł. Już wiadomo, kto się załapie. Szczegóły przedstawiamy poniżej.
Nowe regulacje mają ogromne znaczenie dla rodzin rolniczych, które dotychczas napotykały na wiele barier administracyjnych i formalnych. Zmiany wynikają z rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 21 lipca 2025 r. i obejmą wszystkich ubezpieczonych w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Badanie cech konkretnych polskich gmin może być fascynującym zajęciem. Zajmują się tym zarówno badacze, jak i amatorzy zainteresowani różnicami pomiędzy pozornie bliskimi sobie jednostkami samorządu terytorialnego. Dochody poszczególnych gmin mogą się rażąco różnić, a wpływa na to wiele czynników. To najbogatsza z nich, liczby szokują.
Sezonowe produkty od lat przyciągają uwagę konsumentów, ale to właśnie teraz widać, jak dynamicznie potrafią zmieniać się trendy na rynku warzyw. Papryka, jedno z najchętniej kupowanych warzyw w Polsce, w najbliższych tygodniach zacznie stopniowo znikać ze sklepów i targowisk. Dlaczego obecny okres jest dla klientów i sprzedawców tak wyjątkowy i co to oznacza dla naszych portfeli?
W Polsce gospodarka odpadami nie jest „wolną amerykanką”. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach narzuca jasne reguły dotyczące przechowywania śmieci i miejsc ich magazynowania. Lekceważenie tych zasad grozi nie tylko wyższym rachunkiem za wywóz odpadów, ale również mandatami sięgającymi kilkuset, a w skrajnych przypadkach nawet miliona złotych.
Zastanawiasz się, czy postawienie wiaty garażowej na własnym podwórku to bułka z masłem? Uwaga, nie każda konstrukcja przejdzie między paragrafami jak ciepły nóż przez masło. Sprawdź, co wolno bez pozwolenia, kiedy wystarczy proste zgłoszenie, a w jakich sytuacjach brak jednego dokumentu może skończyć się nakazem rozbiórki i karą sięgającą nawet 50 tys. zł.
Najpierw paragon w dłoń, a potem… zgrzyt zębów. Fasolka szparagowa, której cena dochodzi do 25-30 zł za kilogram, a pęczek rzodkiewki kosztuje niemal 3 zł? Świeże warzywa, zamiast być hitem lata, ponownie stały się symbolem drożyzny. Z analizy aplikacji PanParagon wynika, że „letni koszyk” warzyw i owoców podrożał średnio o 8,2% rok do roku. Skąd te podwyżki i czy można im zaradzić?
Słupy energetyczne na działce potrafią wstrzymać każdy plan budowlany, obniżyć cenę gruntu, a czasem wręcz postawić właściciela pod napięciem – dosłownie i w przenośni. Kto decyduje o ich lokalizacji i jakie formalności poprzedzają montaż stalowego masztu na prywatnym terenie? Podpowiadamy, czy w 2025 roku można skutecznie uzyskać odszkodowanie.
Rolnicy ubezpieczeni w KRUS mogą liczyć na świadczenia emerytalno-rentowe po przepracowaniu określonej liczby lat. Stawki nie są tajemnicą, jednak coroczne waloryzacje sprawiają, że trudno jest się połapać, ile wynosi obecnie średnia emerytura rolnicza. Na podstawie najnowszych danych można wyciągnąć wnioski. Te kwoty nie są żartem.
Jedna z polskich gmin wyodrębniła nową frakcję odpadów komunalnych i wprowadziła szare worki na popiół z domowych palenisk. Cel to osiągnięcie ustawowego poziomu 55% recyklingu w 2025 roku i odciążenie strumienia odpadów zmieszanych. To sygnał dla innych samorządów i przestroga dla mieszkańców, ponieważ brak selekcji może skutkować podwyżką opłaty nawet o 400%.
Rynek rabarbaru i innych letnich upraw w Polsce przeżywa zawirowania, które mogą zaważyć na przyszłości wielu gospodarstw. Sezon, zwykle kojarzony z wysokim popytem i korzystnymi stawkami, w tym roku przyniósł rolnikom niepokojące sygnały. Co sprawiło, że część producentów z obawą patrzy w przyszłość i rozważa ograniczenie zbiorów?
Już 1 października rusza tegoroczny nabór wniosków w ramach programu „Rozwój małych gospodarstw”. Na rolników czeka 120 tys. zł bezzwrotnej premii na inwestycje, które mają na celu zwiększenie rentowności i ukierunkowanie produkcji na rynek. To doskonała okazja, by sfinansować zakup nowego kombajnu, budowę kurnika z fotowoltaiką czy stworzenie linii do pakowania.
Karol Nawrocki podpisał projekt ustawy wprowadzającej ulgę dla rodzin z co najmniej dwojgiem dzieci. Dokument trafił do Sejmu. Projekt zakłada m.in. podniesienie drugiego progu podatkowego do 140 tys. zł. Co to oznacza dla domowych budżetów i jakie warunki trzeba będzie spełnić?
Płacisz, licznik odmierza kolejne litry, a w baku jest mniej paliwa, niż wskazuje pompa? To pytanie wraca jak bumerang. Chodzi o paliwo pozostające w wężu dystrybutora – porcję, która zostaje między licznikiem a pistoletem. Ile go jest i czy to realna strata dla kierowcy? Główny Urząd Miar (GUM) uspokaja i wyjaśnia ramy prawnej dokładności pomiaru.
Hodowcy bydła, świń, owiec, kóz, koni oraz drobiu otrzymają drugą w tym roku szansę na uzyskanie dopłat do ubezpieczenia zwierząt. Nabór, ogłoszony przez prezesa ARiMR Wojciecha Legawca, ma ruszyć 27 sierpnia i potrwać do 29 września. Co dokładnie obejmuje program i czy faktycznie odciąży budżety gospodarstw?
Rolnicy zaczynają liczyć każdą złotówkę – za tonę pszenicy paszowej otrzymują zaledwie 660–700 zł, a kupcy narzekają na wilgotność i gęstość ziarna. Tak niskie ceny skupu są najniższe od kilku lat i grożą zachwianiem płynności finansowej tysięcy gospodarstw. Krajowa Rada Izb Rolniczych uznała, że dłużej nie można czekać, i 11 sierpnia przesłała do ministra rolnictwa pismo z pakietem pilnych postulatów.
Jeden podpis, jedna decyzja, jeden urzędniczy błąd - tyle wystarczyło, by gospodarstwo rolne z Lubelszczyzny stanęło na skraju upadku. 516 tysięcy złotych do zwrotu, zakaz dalszego uczestnictwa w programie rolno-środowiskowym i brak jakiejkolwiek pomocy ze strony instytucji, która błąd popełniła.
Choć temat systemów emerytalnych w Polsce wydaje się dobrze znany, najnowsze dane pokazują, że różnice między ZUS a KRUS-em są nie tylko znaczne, ale też rosnące. Różnica w wysokości świadczeń sięga dziś prawie 2 tysięcy złotych miesięcznie.
Pracownicy biur powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) odczuli, że kolejka w tegorocznym naborze była wyjątkowo długa. Nabór wniosków o zwrot kosztów zakupu materiału siewnego przyciągnął ponad 43 tysiące gospodarzy. Agencja ogłosiła 11 sierpnia, że zakończyła kontrole i wypłaciła już ponad 56 milionów złotych. Co sprawiło, że rolnicy tak licznie postawili na kwalifikowany materiał siewny?
Zakładanie gołębnika to przyjemność dla wielu gospodarzy. Warto jednak pamiętać, że wszystko musi odbywać się w granicach obowiązującego prawa. Ptaki mogą roznosić odchody, hałasować, przenosić alergeny oraz potencjalnie choroby. W przypadku innych szkód hodowlą mogą zainteresować się również sąsiedzi, którzy zirytowani, mogą powiadomić służby.
Wielu Polaków nie wyobraża sobie codziennych obowiązków bez prawa jazdy. Dla niektórych możliwość prowadzenia auta to duże ułatwienie także w kwestii zawodowej. Wszyscy, którzy dopuszczą się złamania przepisów podczas prowadzenia samochodu, muszą liczyć się nie tylko z mandatem, ale i punktami karnymi. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, kiedy te znikają.
Rolnicy mają dość turystów, którzy depczą uprawy, wchodzą na prywatne działki i pozostawiają śmieci. Wściekli gospodarze znaleźli sposób, jak odpędzić niemile widzianych gości i postanowili dyktować warunki. Obrali zaskakującą taktykę, rodem z miejskiego metra.
Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz alarmuje, że Polsce i innym krajom członkowskim Unii Europejskiej grozi znaczny wzrost cen jajek, wraz z ograniczeniem ich dostępności na rynkach. Taki scenariusz związany jest z nowym prawem odnośnie dobrostanu zwierząt w UE.
Lipiec i sierpień 2025 roku zapisały się w rolniczych kronikach serią gwałtownych zjawisk pogodowych. Gradobicia, wielotygodniowe ulewy i wichury zniszczyły uprawy w tysiącach gospodarstw. W odpowiedzi Ministerstwo Rolnictwa zapowiedziało uruchomienie pomocy w wysokości 69 milionów złotych. Pozostaje jednak pytanie, czy ta kwota stanowi realny ratunek dla poszkodowanych.
Przez lata mówiło się, że pszenica „już tańsza nie będzie”. Początek sierpnia 2025 roku udowadnia jednak, że rynek potrafi zaskoczyć nawet weteranów branży zbożowej. W wielu punktach skupu tona ziarna kosztuje dziś mniej niż 800 zł, a rolnicy, patrząc na rosnące hałdy niesprzedanego plonu, zadają sobie pytanie: skąd ta zapaść i czy ceny odbiją jesienią?