Świadczenie za opiekę nad teściami ma jeden haczyk. W tym przypadku KRUS nie wypłaci pieniędzy

Świadczenie pielęgnacyjne pobiera coraz więcej osób

Wśród świadczeń na rzecz rodziny znajdzie się wiele środków, które są przyznawane Polakom w różnych sytuacjach. Wyróżniamy tu między innymi jednorazowe zapomogi z okazji urodzenia dziecka, świadczenia rodzinne czy dodatki do niego . Największym odsetkiem są jednak świadczenia opiekuńcze, które w 2023 roku wyniosły 76,7% wszystkich wypłaconych pieniędzy w ramach tego segmentu .

Łącznie na wsparcie rodzin przeznaczono wówczas 12,3 mld zł., co stanowiło wzrost rok do roku o 8,2%. Znaczący udział miało tu świadczenie pielęgnacyjne, które w 2023 roku przyznano miesięcznie dla 238,1 tys. osób . To specjalne środki przeznaczone dla osób, które rezygnują z własnego zatrudnienia, aby zająć się członkiem rodziny z niepełnosprawnością. Od stycznia 2024 roku na konto wpływało 2988 zł każdego miesiąca, w tym roku kwota wzrosła o kolejne 300 złotych i wyniosła 3287 zł .

Świadczenie pielęgnacyjne można otrzymać na opiekę nad członkiem rodziny, należy jednak spełnić kilka istotnych warunków. Pieniądze przysługują w przypadku, gdy osoba, którą chcemy się opiekować, ma orzeczenie o niepełnosprawności z koniecznością stałej opieki lub orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności .

Chorzy ludzie, chore przepisy? Opieka nad teściem lub teściową formalnie nie jest taka prosta

W styczniu 2024 roku w związku ze świadczeniem pielęgnacyjnym wprowadzono wiele istotnych zmian, przede wszystkim dotyczących potencjalnego zatrudnienia osoby sprawującej opiekę nad członkiem rodziny z niepełnosprawnością . Przysługuje ono następującym opiekunom:

• matce albo ojcu,
• innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
• opiekunowi faktycznemu dziecka,
• rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Wcześniej należało całkowicie zrezygnować z pracy zarobkowej, obecnie nie stanowi to przeszkody w otrzymaniu dodatkowych środków . Istotne wciąż pozostaje jednak pokrewieństwo, stąd świadczenie pielęgnacyjne można dostać na:

• dziecko do lat 18,
• dziecko pełnoletnie,
• rodzeństwo,
• rodzica,
• babcię i dziadka.

Wynika z tego, że pieniądze nie przysługują na opiekę nad teściem lub teściową, pod względem formalnym łączy z nimi tylko powinowactwo, nie występuje zaś obowiązek alimentacyjny przewidziany w przepisach . Prawnicy uważają, że nie jest to luka w przepisach, ale świadoma decyzja ustawodawcy.

Ograniczenie kręgu osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego to nie tyle kwestia luki w prawie, ile świadomej decyzji ustawodawcy Do świadczenia pielęgnacyjnego mają prawo tylko określone w ustawie osoby, a z rodziny te, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. I to jeszcze w określonej kolejności. Tymczasem na powinowatych, takich jak synowa, on nie ciąży. Z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Pojawiają się głosy, że więcej osób powinno być uprawnionych - mówi Magdalena Januszewska, radca prawny, specjalizująca się w prawie pracy i zabezpieczenia społecznego dla portalu prawo.pl.

Istnieje alternatywa do świadczenia pielęgnacyjnego , którą można wykorzystać w sytuacji, gdy musimy zająć się teściem lub teściową. Nie dla każdego będzie ona jednak satysfakcjonująca.

Zobacz: Rolniku, przez to możesz stracić ubezpieczenie społeczne. O tych płatnościach musisz pamiętać

W ten sposób zajmiesz się chorą teściową lub teściem

Alternatywą do świadczenia pielęgnacyjnego będzie w niektórych przypadkach zasiłek opiekuńczy wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych . Dla wielu osób nie będzie ona jednak satysfakcjonująca, przede wszystkim ze względu na to, że jest pomocą wyłącznie doraźną. Otrzymać ją może osoba ubezpieczona w ZUS, która:

• jest pracownikiem,
• jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
• wykonuje pracę nakładczą,
• wykonuje pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, albo współpracuje z osobą, która wykonuje taką umowę, lub pracuje na podstawie umowy uaktywniającej, np. jest nianią,
• prowadzi pozarolniczą działalność lub współpracuje z osobą, która prowadzi taką działalność,
• wykonuje odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• odbywa służbę zastępczą,
• jest duchownym.

Dodatkowe środki można otrzymać w kilku istotnych przypadkach , przede wszystkim w chwili, gdy jest się zwolnionym z wykonywania pracy ze względu na:

• opiekę nad dzieckiem do lat ośmiu w określonych przypadkach,
• opiekę nad dzieckiem z niepełnosprawnością ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo niepełnosprawnością znaczną,
• chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które nie ukończyło 18 lat,
• chorym dzieckiem,
• innym niż dziecko chorym członkiem rodziny, którym jest: małżonek, rodzic, rodzic dziecka, ojczym, macocha, teściowie, dziadkowie, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat – pod warunkiem że w czasie, kiedy się nim opiekujesz, jesteś z nim we wspólnym gospodarstwie domowym.

W tym przypadku taką opieką można więc objąć również teściową lub teścia , którzy również niejednokrotnie potrzebują wsparcia ze względu na chorobę. I tutaj jednak pomoc nie jest tak prosta i często nie spełnia wszystkich oczekiwań.

Zasiłek opiekuńczy z ZUS jest wypłacany nie dłużej niż 60 dni w roku kalendarzowym , jeżeli opiekujesz się zdrowym dzieckiem do lat 8 lub chorym dzieckiem do lat 14, w tym także dzieckiem niepełnosprawnym w tym wieku; 14 dni w roku kalendarzowym , jeżeli opiekujesz się dzieckiem w wieku ponad 14 lat lub innym chorym członkiem rodziny; 30 dni w roku kalendarzowym , jeśli opiekujesz się chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które ukończyło 14 lat, ale nie ukończyło 18 lat albo dzieckiem niepełnosprawnym, które ukończyło 8 lat, ale nie ukończyło 18 lat, jeśli w wyniku porodu, choroby albo pobytu w szpitalu Twojego małżonka lub rodzica Twojego dziecka, którzy stale opiekują się dzieckiem, nie mogą oni opiekować się dzieckiem niepełnosprawnym.

Jak informuje ZUS, miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku . Wypłaca się go za każdy dzień, w którym sprawowana jest opieka, również za dni ustawowo wolne od pracy.

Czy KRUS wypłaca zasiłek opiekuńczy?

Redakcja portalu farmer.pl skontaktowała się z infolinią KRUS , chcąc się dowiedzieć, czy podobne świadczenie przysługuje osobom ubezpieczonym właśnie tam . Jak się jednak okazało, zasiłek opiekuńczy był dostępny na mocy ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Ta jednak wygasła, a wraz z nią zniknęła możliwość pobierania zasiłku opiekuńczego .

Jednak prawo obowiązujące w czasie pandemii wygasło i obecnie rolnikowi ubezpieczonemu w KRUS nie przysługuje prawo do ubiegania się o zasiłek opiekuńczy - poinformowano redakcję portalu farmer.pl.

Obowiązuje tu jeden wyjątek, który został wskazany wcześniej, a więc w sytuacji, gdy rolnik jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych , zatrudnionym na umowę o pracę i podlegającym ubezpieczeniu w ZUS. Jeśli jedna z osób jest ubezpieczana przez KRUS, a druga przez ZUS, wówczas ta druga może bez problemu ubiegać się o zasiłek opiekuńczy .