Czy cytrusy są bezpieczne dla zdrowia? Imazalil i inne konserwanty owoców cytrusowych
Okres świąteczny kojarzy nam się z zapachem pomarańczy i mandarynek. Owoce cytrusowe zabezpieczane są na czas transportu i przechowania wieloma substancjami konserwującymi. Wśród nich znajduje się budzący obawy imazalil. Czy jest on bezpieczny dla zdrowia?
Czym konserwowane są cytrusy?
Owoce cytrusowe zabezpieczane są na czas transportu substancjami grzybobójczymi, konserwującymi oraz są nabłyszczane i woskowane, aby wyglądać apetyczniej na sklepowych półkach. Kupując owoce cytrusowe możemy na opakowaniu zbiorczym (kartonie w przypadku owoców na wagę) lub na siatce w której znajdują się owoce znaleźć informację o odmianie owoców, kalibrażu, kraju pochodzenia, ale także informację o środkach zastosowanych na owocach po zbiorze.
Pomarańcze, mandarynki czy cytryny, które nie posiadają oznaczenia BIO zostały poddane działaniu pestycydów i/lub insektycydów już po zebraniu owoców z drzew. Dzieje się tak, ponieważ droga od producenta do konsumenta jest daleka i owoce łatwo mogłyby ulec zepsuciu lub zaatakowaniu przez insekty.
Jakie środki znajdziemy na powierzchni skórek owoców cytrusowych? Środki grzybobójcze i konserwanty: imazalil, tiabendazol, ortofenylofenol, pozostałości chloropyrifosu, a także woski i preparaty nabłyszczające. Warto zauważyć, że w przypadku owoców pochodzących z krajów UE będą to preparaty dopuszczone do stosowania, w przypadku owoców spoza UE możemy spotkać preparaty, które nie są dopuszczone do stosowania w krajach unijnych, jak choćby wspomniany chloropyrifos.
Czy owoce cytrusowe pryskane imazalilem są bezpieczne dla zdrowia?
Imazalil jest preparatem grzybobójczym, który zapobiega pojawieniu się pleśni na powierzchni skórki owoców cytrusowych. W Polsce preparaty z tą substancją czynną mają rejestrację Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jednak ich zastosowanie jest możliwe jedynie w dwóch przypadkach, jako zabezpieczenie materiału siewnego zbóż oraz sadzeniaków przed chorobami przechowalniczymi oraz patogenami atakującymi ziarno po wschodach. Jednocześnie na karcie charakterystyki preparatów dopuszczonych znajdujemy informację o tym, że imazalil jest bardzo szkodliwy dla organizmów wodnych. Zboża i ziemniaków nim opryskanych nie wolno spożywać ani wykorzystywać w celach paszowych dla zwierząt. Dostanie się preparatu do oczu powoduje poważne uszkodzenie oczu. W karcie charakterystyki Imazalilu opracowanej przez specjalistów z WHO przeczytamy także, że jest to substancja potencjalnie rakotwórcza oraz wywołująca uszkodzenia płodu, a także wywołująca uszkodzenie wątroby w dużych dawkach.
Oczywiście są to informacje podane dla stosujących ten preparat do wykonywania oprysków, ale na tej podstawie możemy podjąć działania by zminimalizować ryzyko niepożądanych skutków spożycia opryskanych owoców.
Jak kupować owoce cytrusowe, by były bezpieczne dla zdrowia?
Pierwszą zasadą kupowania wszelkich warzyw i owoców jest oczywiście czytanie etykiet. Jeśli mamy do wyboru owoce cytrusowe pochodzące z UE i pochodzące spoza EU, wybierzmy te europejskie. Nie mamy niestety gwarancji, że nie zostały one w kraju unijnym jedynie przepakowane, ale zwiększamy w ten sposób szansę, że na naszych owocach nie znajdują się pestycydy zabronione do stosowania w krajach unijnych.
Wybierajmy owoce sprzedawane na wagę, możemy wtedy obejrzeć owoce i uniknąć zakupu sztuk nadpsutych, obitych, zapleśniałych.
Zrób test skórki!
Co to oznacza? Weź w dłoń jeden z wybranych owoców i energicznie pocieraj palcem skórkę, a następnie ją powąchaj. Jeśli owoc ma zapach charakterystyczny dla swojego gatunku to spokojnie możesz go zabrać do domu. Jeśli natomiast po potarciu skórki czujesz nieprzyjemny, ostry czy syntetyczny/chemiczny zapach to omijaj takie owoce z daleka, prawdopodobnie została zastosowana na nich bardzo duża dawka oprysku i nie tylko nie zmyjesz go z owocu, ale przeniknął on do środka! Imazalil ma według badań przenikanie do wnętrza owocu na poziomie maksymalnie 0,04 mg/kg, co jest dawką uznawaną za bezpieczną, ale w przypadku dzieci, osób z problemami z wątrobą może to wywołać problemy zdrowotne, szczególnie przy częstym spożyciu.
Jak myć owoce cytrusowe, by pozbyć się oprysków ze skórki?
Pierwszą i najważniejszą zasadą jedzenia owoców cytrusowych jest dokładne mycie ich przed obraniem. Najbardziej skuteczną metodą jest dokładne mycie w ciepłej wodzie z dodatkiem płynu do mycia naczyń. Według badań ten sposób powoduje usunięcie największej ilości szkodliwych substancji z powierzchni skórki. Mycie wodą z mydłem jest zaś metoda najgorszą, lepsze wyniki badacze otrzymywali przy zastosowaniu samej gorącej i zimnej wody.
Po myciu przystępujemy do obierania owoców, a przed jedzeniem dobrze szorujemy dłonie, chyba że zastosowaliśmy rękawiczki.
Jeśli owoce były pryskane wszystkie skórki wyrzucamy. Nie ma możliwości by wykorzystać je kulinarnie, ponieważ te substancje kumulują się w skórce. Jeśli więc chcemy wykorzystać skórki w świątecznych ciastach, czy cytrynę ze skórką w zimowej herbatce musimy kupić owoce ekologiczne.