Nowy gatunek motyla nazwany na cześć Kopernika

Nowy gatunek motyla odkryty w Peru

Catasticta copernicus to nowoodkryty gatunek motyla, który występuje wyłącznie w Andach w Peru na wysokości ok. 3500 m n.p.m. Catasticta to rodzaj z rodziny bielinkowatych, w którym opisano już ponad 100 gatunków. Przy pomocy polskich naukowców udało się jednak odkryć kolejny. 

Badany teren to niezwykle niedostępny obszar Andów. Dostanie się do okolic miejsc występowania gatunku, wymagało użycia helikoptera i zaangażowania armii peruwiańskiej. W trakcie badań odkrytych zostało również wiele innych gatunków motyli z różnych grup taksonomicznych. 

Na stronie Uniwersytetu Jagiellońskiego możemy przeczytać, że pierwsze okazy nowo odkrytego gatunku pozyskano w Peru jeszcze w 2021 r. Na Uniwersytecie aktualnie znajdują się już cztery osobniki, a w różnych miejscach w Europie przechowywanych jest kolejnych 11 motyli.

Polski wkład w odkrycie nowego gatunku

Catasticta copernicus został odkryty przez ekspedycję naukową zorganizowaną przez Christera Fåhraeusa z Lund University w Szwecji. W wyprawie naukowej uczestniczył również prof. Tomasz Pyrcz z Instytutu Zoologii i Badań Biomedycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. 

Gatunek Catasticta copernicus został opisany w czasopiśmie naukowym "Zootaxa" przez zespół autorów. Troje z nich to pracownicy Uniwersytetu Jagiellońskiego. Poprzez wyjątkową nazwę nowego gatunku badacze złożyli hołd Mikołajowi Kopernikowi w 550 rocznicę jego urodzin.

Każdy badacz odkrywający nowy dla nauki gatunek posiada przywilej wybrania mu nazwy. Co prawda nazwa musi być zgodna z odpowiednim kodeksem, jednak istnieje duża dowolność co do jej znaczenia. Co ważne, raz nadana nazwa nie może być usunięta, wymazana – ślad po niej pozostaje na zawsze w literaturze naukowej. Uhonorowanie osoby poprzez zapożyczenie nazwy od jej imienia lub nazwiska jest swego rodzaju pomnikiem, którego nie można obalić – podkreśla dr Rafał Garlacz, zastępca dyrektora Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 

Charakterystyka nowego gatunku motyla

Samce z gatunku copernicus są bardzo mocno terytorialne, dlatego przepędzają inne owady z miejsca, w którym oczekują na samice. Samce tego gatunku wybierają strategiczne pozycje nad koronami drzew lub nad ostrym grzbietem górskim, po czym aktywnie go pilnują w godzinach okołopołudniowych.

Droga do stwierdzenia, że badany okaz należy do nowego gatunku, bywa długa i żmudna. Wymaga ona przede wszystkim zweryfikowania i sprawdzenia we wszystkich dostępnych kolekcjach oraz literaturze informacji na temat gatunków już znanych. Wiąże się to często z potrzebą wykonania różnorodnych analiz - mówi dr Rafał Garlacz z Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ. 

Odkrycie nowego gatunku dowodzi, że stopień poznania wielu regionów świata jest ciągle niedostateczny i tylko intensywne badania terenowe mogą pomóc w zapełnieniu tej luki, zanim obszary te zostaną bezpowrotnie zniszczone przez człowieka - podsumowują badacze.

Źródło: uj.edu.pl