Przepisy dotyczące ciągników. Co musi wiedzieć operator maszyny rolniczej?

Ciągnik czy traktor?

Często się zdarza, że używamy dwóch form określenia tej maszyny rolniczej, ale czy określenia ciągnik i traktor oznaczają to samo? Okazuje się, że tak. Pierwszym polskim ciągnikiem był Ursus, który pojawił się na początku lat 20-tych XX wieku. Nazwano go wtedy "ciągówką". Określenie "ciągnik" pojawiło się nieco później.

Polskie prawo stanowi, że ciągnik rolniczy, przez wielu nazywany "traktorem", jest przeznaczony głównie do wykonywania prac polowych, ogrodowych lub leśnych.

Ciągnik za pomocą wałka odbioru mocy lub złączy hydrauliki zewnętrznej, bez problemu napędzać różnego rodzaju urządzenia rolnicze, chociażby takie jak rozrzutniki, prasy do słomy czy rozsiewacze do nawozów. Może również ciągnąć za sobą przyczepy z ciężkim załadunkiem, ale żeby tak się stało, najpierw powinien spełnić odpowiednie wymagania.

Dopuszczalna prędkość ciągnika

Każdy operator ciągnika rolniczego w pierwszej kolejności musi wiedzieć, z jaką dopuszczalną prędkością powinna poruszać się maszyna po drodze publicznej oraz jak odpowiednio ją oznakować.

Kodeks drogowy określa dokładnie jaka ma być maksymalna prędkość ciągnika. W art. 20 napisane jest, że prędkość dopuszczalna ciągnika rolniczego (z przyczepą włącznie) wynosi 30km/h, natomiast prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów w strefie zamieszkania wynosi 20 km/h. Zespół pojazdów może składać się najwyżej z 3 pojazdów, a zespół ciągnięty przez pojazd silnikowy inny niż ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny - z 2 pojazdów.

Ciągnik z maszyną, który został dopuszczony do ruchu, nie może przekraczać 3 metrów szerokości. Powyżej tych kryteriów należy uzyskać stosowne zezwolenie na przejazd pojazdu nienormatywnego. Nie zostanie dopuszczony do ruchu drogowego ciągnik z przyczepą o szerokości przekraczającej 3,5 metra.

Każdy użytkownik maszyny rolniczej powinien jeździć z zapiętymi pasami bezpieczeństwa, a także dostosować się do zasady przewożenia pasażerów (tylko w miejscu do tego przeznaczonym). Traktor ma zakaz wjazdu na autostrady i drogi ekspresowe.

Obowiązek każdego posiadacza ciągnika

Jak każde auto, tak i ciągnik należy zarejestrować. Tutaj nie przewidziano odstępstw od reguły. Posiadając nowy ciągnik, należy obowiązkowo go zarejestrować, przedłużając świadectwo zgodności WE oraz oświadczenie o danych, które są niezbędne do ewidencji. W oświadczeniu powinny się znaleźć następujące informacje: całkowita masa pojazdu, całkowita masa zespołu pojazdów a także wartość nacisku na oś.

Tutaj też należy wspomnieć, że kierowca posiadający prawo jazdy z kat. B, ma uprawnienie do kierowania ciągnikiem rolniczym, ale wyłącznie bez przyczepy. Aby móc kierować traktor z przyczepą, trzeba posiadać prawo jazdy z kategorią T oraz B+E.

Rozporządzenie z dnia 24 grudnia 2019 zawarte w Dzienniku Ustaw określa, iż ciągnik rolniczy musi wyposażony być w:

• kabinę lub ramę ochronną,
• wycieraczkę przedniej szyby,
• prędkościomierz,
• co najmniej dwa lusterka zewnętrzne,
• sygnał dźwiękowy,
• hamulec roboczy i postojowy.
• gaśnicę ze środkiem gaśniczym typu ABC.

Aktualnie w standardowym wyposażeniu ciągnika jest też klimatyzacja, która można sterować ręcznie lub automatycznie. Dla maksymalnej widoczności i bezpieczeństwa podczas jazdy, ciągnik rolniczy oraz przyczepę należy oznakować trójkątną tablicą ostrzegawczą.