Sadownicy nie mogą zapomnieć zimą o bieleniu. To niezawodny trik, po nim nie musisz się o nic martwić

Fizyka w służbie sadownictwa i ochrona przed słońcem

Podstawowym celem bielenia drzew owocowych jest ochrona ich pni przed niebezpiecznym zjawiskiem pękania kory, do którego dochodzi najczęściej w najzimniejszych miesiącach roku, czyli w styczniu i lutym. W słoneczne zimowe dni ciemna kora drzew silnie się nagrzewa, by w nocy gwałtownie ostygnąć pod wpływem siarczystego mrozu, co prowadzi do powstawania ran zgorzelinowych. Zastosowanie białej farby na bazie wapna sprawia, że promienie słoneczne są skutecznie odbijane od powierzchni pnia. Dzięki temu drewno słabiej się nagrzewa, a amplituda wahań temperatury jest znacznie mniejsza, co minimalizuje ryzyko uszkodzeń mechanicznych tkanki roślinnej.

Szczególnej troski wymagają młode drzewka, które nie zdążyły jeszcze wytworzyć grubiej i wytrzymałej kory, przez co są znacznie bardziej narażone na destrukcyjne działanie warunków zewnętrznych. Niemieccy ogrodnicy stosują wariant wzmocniony bielenia właśnie po to, aby zapewnić tak delikatnym okazom kompleksową ochronę. Cienka kora jest bowiem nie tylko wrażliwa na temperaturę, ale stanowi również prawdziwy przysmak dla wielu zwierząt. Biała powłoka pełni więc funkcję tarczy termicznej, która jest niezbędna do przetrwania zimy w dobrej kondycji i zachowania zdrowia rośliny na kolejny sezon wegetacyjny.

Sekretne składniki przeciwko gryzoniom

Innowacyjność metody stosowanej przez naszych zachodnich sąsiadów polega na dodaniu do standardowego roztworu wapna dwóch składników, które drastycznie zmieniają właściwości powłoki malarskiej. Pierwszym z nich jest piasek kwarcowy, który po wymieszaniu z farbą nadaje jej szorstką, nieprzyjemną strukturę. Działa to w sposób mechaniczny na gryzonie i inne zwierzęta próbujące obgryzać korę. Kontakt z twardymi drobinami piasku powoduje, że zwierzęta obcierają sobie zęby, co jest dla nich na tyle bolesne i niekomfortowe, że szybko rezygnują z posiłku i zostawiają pień w spokoju.

Drugim elementem tej strategii jest wykorzystanie mączki rogowej, która oddziałuje na zmysły zwierząt w inny sposób. Substancja ta charakteryzuje się specyficznym zapachem, który jest wyjątkowo nielubiany przez roślinożerców odwiedzających sady. Dodanie łyżki mączki do wiadra z wapnem sprawia, że cała mieszanka staje się naturalnym i skutecznym odstraszaczem chemicznym. Dzięki połączeniu ochrony mechanicznej piasku oraz zapachowej mączki, wzmocnione bielenie tworzy podwójną barierę, która skutecznie zniechęca zające, sarny i inne szkodniki do niszczenia drzewek, bez konieczności stosowania agresywnych środków chemicznych.

Prawidłowe przygotowanie i aplikacja mieszanki

Aby zabieg przyniósł oczekiwane rezultaty, kluczowe jest odpowiednie przygotowanie pnia oraz samej mikstury. Niemieccy eksperci radzą, aby do wiadra z rozrobioną farbą (wapnem) dodać po jednej łyżce piasku kwarcowego oraz mączki rogowej, a następnie wszystko dokładnie wymieszać drewnianą łopatką. Jeśli konsystencja okaże się zbyt gęsta, można dolać odrobinę wody, pamiętając jednak, aby masa dobrze trzymała się powierzchni. Przed samym malowaniem należy oczyścić pień za pomocą szczotki ryżowej, usuwając z niego brud oraz luźne fragmenty kory, co zapewni lepszą przyczepność preparatu.

Sam proces nakładania farby powinien odbywać się w suchy i bezmroźny dzień, co pozwoli na prawidłowe wyschnięcie powłoki. Farbę aplikuje się szerokim pędzlem, zaczynając od dołu pnia i kierując się ku górze, aż do rozwidlenia korony. Tak nałożona warstwa powinna utrzymać się na drzewie przez kilka tygodni, skutecznie pełniąc swoją funkcję ochronną. W przypadku długiej i trudnej zimy, zabieg można powtórzyć, na przykład w marcu, odnawiając warstwę ochronną w newralgicznym okresie przedwiośnia.

Długofalowe korzyści i letnia ochrona

Wzmocnione bielenie to inwestycja w zdrowie sadu, która przynosi korzyści wykraczające poza samą ochronę przed mrozem i zwierzętami. Zastosowanie białej farby wzbogaconej wapnem ma również aspekt sanitarny, ponieważ powstrzymuje szkodniki przed składaniem jaj w szczelinach kory oraz hamuje rozwój larw. Dodatkowo intensywny, biały kolor pnia sprawia, że wszelkie kryjówki owadów stają się znacznie łatwiejsze do dostrzeżenia dla sadownika. Co ważne, tak przygotowana powłoka jest przepuszczalna i nie blokuje roślinom niezbędnej wymiany gazowej, jednocześnie pielęgnując korę i dostarczając jej cennych mikroelementów.

Sadownicy nie muszą się również martwić o konieczność usuwania farby wraz z nadejściem cieplejszych dni. Pozostawienie bielenia na lato jest wręcz wskazane, gdyż w tym okresie chroni ono drzewa przed poparzeniami słonecznymi, które mogą być równie groźne jak uszkodzenia mrozowe. Z czasem, pod wpływem warunków atmosferycznych, bielenie naturalnie straci na intensywności i samoistnie zniknie, nie wymagając od ogrodnika dodatkowej pracy. Alternatywą dla osób, które wolą rozwiązania trwalsze, jest założenie plastikowych osłonek lub siatek drucianych już na etapie sadzenia, co również stanowi skuteczną barierę mechaniczną.