Tak źle nie było od lat. Prognozy dla rynku warzyw i owoców nie napawają optymizmem
Nadchodzące miesiące mogą przynieść dalszy wzrost cen owoców i warzyw - tak przynajmniej ostrzegają analitycy Credit Agricole. Tegoroczne zbiory w Polsce okazały się najsłabsze od lat, co przełoży się na ograniczoną podaż i rosnące koszty dla konsumentów.
Drastyczny spadek zbiorów owoców w 2024 roku
Finalne dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) za mijający sezon wskazują na wyjątkowo słabe wyniki w sektorze owoców . Tegoroczne zbiory wyniosły 4,2 mln ton, co oznacza spadek aż o 15% w porównaniu do 2023 roku i znacząco mniej niż wynosi średnia z ostatnich pięciu lat. Największe straty odnotowano w przypadku wiśni i czereśni:
- Wiśnie: 110 tys. ton (-35% rdr)
- Czereśnie: 51 tys. ton (-26% rdr)
- Śliwki: 95 tys. ton (-25% rdr)
- Gruszki: 74 tys. ton (-6% rdr)
Jedynym wyjątkiem są jabłka, których zbiory wzrosły o 13% rok do roku, osiągając 3,4 mln ton. Dzięki temu Polska umacnia swoją pozycję w światowej czołówce producentów jabłek.
Wśród owoców jagodowych również dominowały spadki. W przypadku malin (-20% rdr), porzeczek (-23% rdr) czy truskawek (-12% rdr), wyniki były znacznie gorsze niż rok wcześniej. Jedynie zbiory borówek pozostały stabilne, osiągając poziom 62 tys. ton.
Problemy z warzywami gruntowymi
Zbiory warzyw gruntowych, choć na zbliżonym poziomie co rok wcześniej (3,8 mln ton), także nie spełniły oczekiwań. Wyniki były nieco poniżej średniej wieloletniej. Największe straty dotknęły rynek kalafiorów (-15% rdr) i ogórków (-14% rdr). Spadki odnotowano także w przypadku kapusty, buraków ćwikłowych i marchwi.
Na tym tle pozytywnie wyróżniały się pomidory, których zbiory wzrosły o 20% dzięki większej powierzchni zasiewów. Podobnie zbiory cebuli wzrosły o 7% rdr, osiągając 675 tys. ton.
Przyczyny słabych zbiorów
Za spadki w produkcji odpowiedzialne są przede wszystkim niekorzystne warunki pogodowe. Anomalie takie jak przymrozki, susze czy lokalne powodzie dotknęły wiele regionów. Przymrozki szczególnie dotknęły grusze, a powodzie zniszczyły znaczne obszary upraw buraków. Rok 2024 był kolejnym sezonem zmagania się z suszą , co dodatkowo wpłynęło na jakość i wielkość plonów.
Ekonomiści Credit Agricole w swojej publikacji "Agro Mapa" podkreślają, że głównym czynnikiem ryzyka dla cen owoców i warzyw w nadchodzącym sezonie pozostają warunki agrometeorologiczne w Polsce oraz u innych znaczących producentów. Ograniczona podaż, wynikająca ze słabych zbiorów, z pewnością wpłynie na wzrost cen, co już teraz odczuwają konsumenci.
Jak wskazują badania, ceny owoców i warzyw w Polsce już wzrosły o dwucyfrowe wartości w stosunku do roku poprzedniego, a kolejne miesiące mogą przynieść dalsze podwyżki. Konsumenci powinni być przygotowani na większe wydatki, szczególnie w okresach wzmożonego popytu, takich jak święta.
