RolnikInfo.pl Uprawy Ten owoc to bomba witaminowa. "Polska oliwka" po latach wraca do łask
Fot. sanny11/Getty Images/Canva

Ten owoc to bomba witaminowa. "Polska oliwka" po latach wraca do łask

27 lutego 2025
Autor tekstu: Julia Czwórnóg

Ten zapomniany owoc jest prawdziwą skarbnicą zdrowia. Niegdyś zajadali się nim nasi przodkowie, dzisiaj raczej nie pamiętamy o jego walorach — które są nie tylko prozdrowotne, ale również smakowe. Można przyrządzić z niego wyborne dżemy, nalewki, a nawet lody. To także nieocenione źródło witaminy C. Warto do niego powrócić i rozsmakować się na nowo.

Nie tylko cytrusy

Po owoce sięgamy z dwóch głównych powodów — oczywiście kiedy mamy na nie ochotę, aby po prostu móc cieszyć się ich słodkim smakiem, bądź gdy myślimy o swoim zdrowiu, szczególnie podczas przeziębienia. To właśnie wtedy zaczynamy na potęgę jeść te owoce, które mają największą zawartość witaminy C. Większość myśli wtedy głównie o cytrynach i pomarańczach, jednak są również owoce dzikiej róży, kiwi, czy nawet truskawki.

Owoce
Fot. Canva Teams

Do łask powraca także roślina , która wygląda bardzo atrakcyjnie w ogrodzie, a jej owoce stanowią prawdziwą bombę witamin. Niegdyś stanowiły podstawę diety, a dzisiaj są trochę zapomniane. Na szczęście, zaczynamy sobie przypominać o tym dobrodziejstwie natury.

Służby w gotowości. Jest apel do mieszkańców w kilku regionach Polski: "zachowajcie ostrożność"
Zmiany w rolniczych emeryturach. KRUS gotowy, za chwile się zacznie

Ta roślina wygląda fenomenalnie, a jej owoce to bomba witamin i smaku

Wczesne kwitnienie, ozdobny wygląd i przykuwające uwagę ciekawe, zdrowe owoce — to tylko początek zalet derenia jadalnego, zwanego też dereniem właściwym. Jest to roślina uprawiana na całym świecie, pochodząca z południowo-wschodniej Europy oraz zachodniej Azji.

W naturalnym środowisku dereń osiąga od około 3 do nawet 10 metrów wysokości. Charakterystyczną cechą rośliny jest jej wyjątkowo wczesne kwitnienie. Drzewko obsypuje się drobnymi, żółtymi kwiatami już na przełomie marca i kwietnia. W zależności od odmiany owoce pojawiają się od sierpnia do października. Ze względu na swój oryginalny i atrakcyjny wygląd, derenie w ogrodzie mają różne zastosowanie. Bywają często stosowane jako element nasadzeń w parkach, na terenach zieleni miejskiej, oraz na żywopłoty.

Derenie są bardzo łatwe w uprawie i nie wymagają intensywnej pielęgnacji. Szybko przystosowują się do warunków klimatycznych, najbardziej lubią glebę żyzną i wapienną. Roślina lubi stanowiska nasłonecznione, ale na pewno dobrze poradzi sobie również w półcieniu, chociaż wtedy mogą słabiej owocować. Są również odporne na mróz i większość szkodników drzew.

Niekwestionowanie ich największą zaletą są owoce, z których można przyrządzić prawdziwe rarytasy, zarówno na słono, jak i na słodko. Fantastycznie wpływają również na nasze samopoczucie i zdrowie. Jak najlepiej wykorzystać potencjał owoców derenia?

Zobacz też: Ważne zmiany dla rolników już od marca. Ponad 400 tys. osób będzie mogło starać się o dopłatę

Tak najlepiej wykorzystać dobroczynny smakołyk

Dereń zawdzięcza ponowny wzrost popularności przede wszystkim coraz większą wiedzą dotyczącą prozdrowotnych właściwości jego owoców. Coraz bardziej doceniamy także właściwości smakowe jego owoców pochodzących z różnych odmian. Owoce posiadają twarde pestki, które gdy dojrzeją, samodzielnie opadają na ziemię. W zależności od odmiany derenie wytwarzają niewielkie owoce:

  • o wielkości od 1 cm do 4 cm, największe owoce wśród polskich odmian derenia daje odmiana Szafer,
  • o kształcie okrągłym, owalnym, podłużnym lub gruszkowatym,
  • jasnożółte, różowe, czerwone, ciemnoczerwone,
  • o smaku lekko kwaskowatym, słodkim lub cierpkim (ze względu na wysoką zawartość substancji garbnikowych).
dereń na talerzu
Fot. Canva/Sonny

Owoce derenia są wyjątkowo bogate w witaminę C, witaminę P i A, oraz minerały — m.in. potas i magnez. Na tle innych owoców wyróżniają się przede wszystkim wysoką zawartością cennych przeciwutleniaczy.

Dojrzałe owoce derenia mają szerokie zastosowanie w kuchni. Jak najbardziej można je zjeść na surowo, jak również w przetworzonej formie. Smakują one równie dobrze w kompozycjach słonych i słodkich. Dereń doskonale sprawdzi się jako cenny składnik konfitur, dżemów, marmolad, przecieranych past, kompotów, likierów czy nalewek (”dereniówka”).

Owoce derenia można również przygotować na słono, jako kiszonkę i w zalewie. W XVIII wieku dereń określano „polską oliwką”. Według starej receptury owoce derenia zalewało się zalewą solną z dodatkiem wybranych przypraw, liści dębu oraz liścia laurowego. Dereń warto także suszyć, aby później wykorzystać go jako dodatek do herbat lub sosów. Warto pamiętać, że owoce będą wymagać wcześniejszego drylowania, natomiast w niektórych przypadkach konieczne będzie przecieranie.

Zaskakujące skutki sadzenia lasów. Naukowcy biją na alarm
Niezwykłe znalezisko w polskiej wsi. Syn rolnika odkrył prawdziwy skarb na pastwisku
Obserwuj nas w
autor
Julia Czwórnóg

Absolwentka Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, obecnie studentka Produkcji Medialnej. Zawsze na bieżąco z nowinkami technologicznymi, prywatnie wielbicielka sportu, w szczególności tenisa i siatkówki. Kiedy nie piszę, oglądam mecze i filmy.

Chcesz się ze mną skontaktować? Napisz adresowaną do mnie wiadomość na mail: redakcja@rolnikinfo.pl
wiadomości ceny zwierzęta uprawy maszyny finanse i prawo biznes Wieś