Niezwykłe znalezisko w polskiej wsi. Syn rolnika odkrył prawdziwy skarb na pastwisku
W styczniu 2025 roku podczas prac na pastwisku w pobliżu mazurskiej wsi Bartosze dokonano odkrycia, które może zmienić bieg historii lokalnej społeczności. W trakcie rutynowych prac rolnych, pod warstwą ziemi ukryły się artefakty, które rzucają nowe światło na dawną przeszłość regionu.
Niecodzienne odkrycie na pastwisku
Podczas prac mających na celu poprawę dostępu bydła do oczka wodnego, syn właściciela gospodarstwa zauważył nietypowy przedmiot w ziemi. Po dokładniejszym zbadaniu okazało się, że jest to pamiątka dawno zapomnianych czasów.
Świadomy wartości znaleziska, rolnik przekazał artefakt do delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Ełku. Magdalena Kozicka, specjalistka ds. archeologii w ełckiej delegaturze WUOZ, podkreśliła wyjątkowość tego odkrycia, zaznaczając, że od dawna nie znaleziono w regionie takiego naszyjnika datowanego na tę epokę. To unikalne znalezisko rzuca nowe światło na dawne kultury zamieszkujące tereny dzisiejszej Polski.
Rolnik znalazł artefakt z epoki brązu
Artefakt to otwarty naszyjnik wykonany z brązowego pręta o okrągłym przekroju. Na całej jego długości widoczne są zdobienia w postaci grup podwójnych rowków. Taka forma i zdobienia są charakterystyczne dla biżuterii z późnej epoki brązu.
Specjaliści z Centrum Archeologii Stosowanej przy Instytucie Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu określili wiek naszyjnika na ponad 2,5 tysiąca lat, datując go na V okres epoki brązu, znany również jako Hallstatt C.
Znalezisko to jest łączone ze schyłkiem społeczności grupy mazurskiej kultury łużyckiej lub z początkami działalności ugrupowań kultury kurhanów zachodniobałtyjskich. Kultura łużycka rozwijała się na terenie dzisiejszej Polski od około 1300 do 500 roku p.n.e. Charakteryzowała się budową osiedli obronnych oraz rozwiniętą metalurgią brązu.
Z kolei kultura kurhanów zachodniobałtyjskich, datowana na okres od około 600 do 200 roku p.n.e., znana jest z charakterystycznych pochówków pod kurhanami oraz wyrobów z brązu i żelaza. Odkrycie naszyjnika w Bartoszach może świadczyć o przenikaniu się tych kultur lub o procesach migracyjnych na tym obszarze.
Znaczenie odkrycia rolnika z Bartoszy
Takie znaleziska są niezwykle cenne dla archeologów i historyków, ponieważ dostarczają bezpośrednich dowodów na obecność i działalność dawnych społeczności na danym terenie.
Naszyjnik z Bartoszyc nie tylko wzbogaca wiedzę o kulturach epoki brązu na Mazurach, ale także może pomóc w rekonstrukcji szlaków handlowych, kontaktów międzyplemiennych oraz technik wytwórczych tamtego okresu. Co więcej, odkrycie to podkreśla znaczenie przypadkowych znalezisk i roli lokalnych społeczności w ochronie dziedzictwa kulturowego.
Obecnie naszyjnik został przekazany do dalszych analiz metaloznawczych w Centrum Archeologii Stosowanej przy Instytucie Archeologii UMK w Toruniu. Badania te pozwolą na dokładne określenie składu stopu, techniki wykonania oraz pochodzenia surowca, co może dostarczyć dodatkowych informacji na temat kontaktów handlowych i technologicznych społeczności zamieszkujących Mazury w epoce brązu.
Po zakończeniu badań planowane jest przekazanie artefaktu do jednego z regionalnych muzeów, gdzie będzie mógł być prezentowany szerszej publiczności. Takie działania nie tylko chronią dziedzictwo kulturowe, ale także edukują społeczeństwo na temat bogatej historii regionu. To przypomnienie, jak ważne jest docenianie i ochrona dziedzictwa kulturowego, które kryje się tuż pod naszymi stopami.
