Rewolucja w najmie krótkoterminowym. Rząd szykuje bat na właścicieli mieszkań, kary będą dotkliwe

Rejestracja pod lupą i koniec anonimowości wynajmujących

Kluczowym filarem nadchodzącej reformy jest stworzenie Centralnego Wykazu Turystycznych Obiektów Noclegowych. Ma to być jednolita, cyfrowa baza danych, która położy kres szarej strefie. Każdy właściciel mieszkania czy domu, który zdecyduje się udostępniać swoje progi gościom na okres do 30 dni, będzie musiał uzyskać od gminy indywidualny numer identyfikacyjny. Bez tego numeru obecność na popularnych platformach rezerwacyjnych stanie się praktycznie niemożliwa. 

Rząd zamierza bowiem traktować najem krótkoterminowy jako usługę hotelarską, co pociąga za sobą szereg wymogów formalnych i bezpieczeństwa. System ma być szczelny i transparentny, co pozwoli również na lepszą ściągalność opłat miejscowych, które często omijały gminne kasy szerokim łukiem.

Samorządy wyznaczą strefy zakazu najmu w mieszkaniach

Najbardziej kontrowersyjnym punktem projektu jest prawo gmin do wyznaczania specjalnych stref zakazu. Samorządy zyskają kompetencję do wskazania konkretnych obszarów, na których najem krótkoterminowy w budynkach wielorodzinnych będzie całkowicie zabroniony. Oznacza to, że gmina może zdecydować, iż w danej dzielnicy czy nawet na konkretnym osiedlu mieszkania mają służyć wyłącznie zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych. 

Warto przy tym zauważyć różnicę między projektem rządowym a propozycjami poselskimi. Projekt Polski 2050 zakłada, że do prowadzenia takiej działalności potrzebna byłaby uprzednia zgoda wspólnoty mieszkaniowej. Rządowy projekt UC135 jest w tej kwestii łagodniejszy dla właścicieli lokali – wspólnoty i spółdzielnie nie będą mogły odgórnie zablokować wynajmu, ale otrzymają prawo do wnioskowania o kontrole.

Kontrole i wysokie kary za nieprzestrzeganie zasad

Mechanizm dyscyplinujący rynek opiera się na sprawnym systemie kontroli i nieuchronności sankcji. Naruszenie zasad ewidencji, ignorowanie wymogów przeciwpożarowych czy utrudnianie pracy urzędnikom gminnym może słono kosztować. Projekt przewiduje, że wykreślenie z centralnego wykazu będzie ostatecznością, ale realną groźbą dla osób ignorujących komfort sąsiadów. Ministerstwo Sportu i Turystyki planuje, że Rada Ministrów przyjmie gotowy projekt ustawy w pierwszym kwartale 2026 roku. 

Zmiany te wpisują się w szerzy europejski trend ograniczania wynajmu krótkoterminowego, który w miastach takich jak Barcelona czy Paryż doprowadził do drastycznego wzrostu cen mieszkań dla stałych lokatorów. Walka o prawo do miasta wchodzi więc w nową fazę, w której to lokalni włodarze, a nie algorytmy globalnych platform, będą decydować o przeznaczeniu zasobów mieszkaniowych.