Szykuje się potężny wzrost cen cukru. Eksperci nie mają już wątpliwości

Tańszy cukier nadzieją dla konsumentów? Sprawdziliśmy to.

Choć w  krajach Unii Europejskiej obserwujemy wyraźny spadek produkcji cukru, co ma niejako związek z pandemią COVID 19, to w Brazylii i Indiach nie ma nawet o tym mowy. Cukier produkowany w tych krajach różni się pochodzeniem od tego w Unii Europejskiej. Najwięksi eksporterzy produkują cukier z trzciny, natomiast europejski jest z buraków cukrowych. Mimo tego, że cukier jest produktem wymiennym, to sytuacja na świecie doprowadziła do dwukrotnego zwiększenia cen w porównaniu z rokiem 2020. Indyjski rząd rozpoczął działania, aby obniżyć cenę cukru. Prawdopodobnie będzie miało to wpływ jedynie lokalnie.

W maju 2022 roku Indie planowały po raz pierwszy od sześciu lat ograniczyć eksport cukru, aby zapobiec wzrostowi cen krajowych i potencjalnie ograniczyć eksport na ten czas do około 10 milionów ton. Teraz jednak Indie rozszerzają ograniczenia eksportu, co ma wpływ na realne zagrożenie dla światowych dostawców. Jak wynika z zawiadomienia Dyrekcji Generalnej Handlu Zagranicznego z 18 października, potwierdzającego zeszłotygodniowy raport Bloomberg News, rząd będzie nadal ograniczał zagraniczne wysyłki cukru po 31 października 2023 roku- przekazuje portal "Topagrar.pl"

Niższe ceny cukru nie dla Europy?

Indie są najliczniejszym narodem na świecie i zarazem jednym z najbiedniejszych. Mieszka tam ponad miliard ludzi. Aby chronić finansowo swoich rodaków, władza indyjska cały czas stara się obniżać ceny kluczowych produktów takich jak cukier oraz cebula. Władze nie pozwalają nawet na eksport cebuli. Zakazano również używania trzciny cukrowej do produkcji etanolu. Krajowa spółka żywnościowa co tydzień dokonuje dodatkowej sprzedaży zboża, jakim jest pszenica, a to pozwoliło obniżyć inflację w październiku o 5% w skali roku. Wybory generalne w Indiach mają się odbyć się na przełomie kwietnia oraz maja. Obecna władza, z Narendra Modim na czele, nie chce rezygnować ze swoich decyzji, które są niezmienne od lat.

Do produkcji cukru w Europie wykorzystywany jest gaz, który utrzymuje się wciąż na wysokim poziomie cenowym w porównaniu sprzed inwazji Rosji na naszych wschodnich sąsiadów i ograniczeniem dostaw do krajów europejskich. Przez kolosalnie wysokie ceny gazu, które sięgały 300 EUR za MWh, wiele przedsiębiorstw zrezygnowało z produkcji lub ją ograniczyło. Zmniejszyły się także uprawy. Unia Europejska zdecydowała ograniczyć stosowanie chemii różnego rodzaju do produkcji upraw, a za czym idzie zmniejszenie produkcji oraz zwiększenie kosztów w uprawie m.in.  buraków cukrowych. Efekty tych decyzji już można zauważyć.

Średnia cena w Europie w październiku wzrosła do 850 EUR za tonę, choć w wielu krajach dochodzi nawet do 1000 EUR za tonę. Brazylia, Indie i Unia Europejska to tzw. wielka trójka światowych producentów cukru na świecie. Stany Zjednoczone są dopiero na 6 miejscu. Cena amerykańskiego cukru w ubiegłym roku sięgała 28 centów za funta, bo było najwyższym poziomem od 2011 roku. Stanom udało się obniżyć cenę do poziomu 20 centów za funta w odpowiedzi na działania indyjskiego rządu i odbicia produkcji w Brazylii.

Dalsze spadki cen są możliwe w zależności od tego, co zrobi rząd indyjski. Prawdopodobieństwo zmniejszenia restrykcji dotyczącej przeznaczenia trzciny cukrowej i zezwolenia cukrowniom na większą swobodę oraz możliwym zniesieniu zakazu produkcji etanolu w pierwszym kwartale tego roku, może spowodować spięcie na rynku europejskim. Jeśli się tak stanie, może się okazać, że obecny spadek cen na rynku światowym nie utrzyma się na dłuższą metę, chyba że, pojawi się kolejny wielki globalny kryzys, jaki miał miejsce podczas pandemii COVID-19.

Ukraiński cukier odpowiedzią na drożyznę w Europie?

Import ukraińskiego cukru przez kraje UE, które wzniosły cło na ten towar, łagodzi dość mocno wzrost cen w tych krajach. Przypomnijmy, że europejskie ceny miały najwyższą zauważalną tendencję wzrostową na świecie. W Polsce cukier kosztował nawet ponad 8 zł za kg. Ile cukru wwieziono z Ukrainy do naszego kraju w ubiegłym roku?

Powołując się m.in. na dane od Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego, że przed rosyjską inwazją na Ukrainę obowiązywał kontyngent 20 tys. ton rocznie na dostawę ukraińskiego cukru do Polski. W 2022 roku na teren UE wwieziono już 400 tys. ton, a w 2023 roku 700 tys. ton. W najbliższych latach ilość ta może osiągnąć, a nawet przekroczyć milion ton w skali roku. Łączna produkcja buraka cukrowego w Polsce to 2,3 mln ton - zaznaczył Tomasz Buczek z Konfederacji, cytowany przez portal "Kresy.pl"