Pieniądze to powszechnie akceptowalne środki płatnicze, oznaczające wartość danej usługi lub produktu, w teorii będąc symbolem odzwierciedlającym również jakość i przydatność czyjejś pracy lub czyjegoś biznesu. Pieniądze od początków cywilizacji stanowią podwalinę dobrowolnej wymiany handlowej, stanowiąc narzędzie ułatwiające przeprowadzanie operacji gospodarczych.
W czasach najdawniejszych ludzie nie posługiwali się pieniądzem, zamiast tego stosując barter – czyli handel wymienny. To właśnie dla wygody barter został zastąpiony pieniądzem kruszcowym. Początkowo monety bito z brązu, miedzi czy nawet żelaza, szybko jednak przechodząc na złoto i srebro. Współcześnie zastosowanie znajduje pieniądz fiducjarny (bez pokrycia w złocie), który może przybierać różnorodne formy.
Aby pieniądz mógł należycie pełnić swoją funkcję, to musi posiadać pewne cechy. Do siedmiu podstawowych cech należy jego poręczność, stabilność, jednolitość, trwałość, podzielność, rozpoznawalność i powszechna akceptowalność.
Choć niegdyś pieniądze znajdowały pokrycie w złocie, co w dużej mierze zabezpieczało je przed inflacją, dzisiaj możemy mówić jedynie o pieniądzu fiducjarnym, a więc emitowanym przez banki centralne wedle ich woli.
W swej formie pieniądze nie odbiegają jednak od korzeni, choć pojawiło się wiele nowych form. Wyróżniamy dziś banknoty i monety (gotówkę), ale także pieniądz bezgotówkowy, a więc przede wszystkim pieniądz elektroniczny. Czymś pośrednim pomiędzy pieniądzem, a instrumentem finansowym są weksle, czeki, obligacje czy bony.
Szczególnym i najnowszym rodzajem pieniędzy są kryptowaluty (pieniądz emitowany w ramach kryptografii) jednak nie cieszy się on powszechną akceptowalnością.
W oszczędzaniu pieniędzy możemy mieć różne cele. Nierzadko zadowoli nas po prostu ograniczenie konsumpcji na rzecz krótkotrwałych i niewielkich – acz stabilnych – zysków. W wielu sytuacjach chcielibyśmy jednak nieco bardziej przyłożyć się do oszczędzania, by potencjalnie zgromadzić fortunę w przeciągu kilku kolejnych lat.
Jeżeli zależy nam na tym, by osiągnąć relatywnie szybki jak na standardy oszczędzania zysk, a nie dysponujemy zbyt dużym kapitałem, to możemy postawić na lokaty bankowe czy obligacje Skarbu Państwa. Jeżeli mamy trochę więcej gotówki, to warto zainwestować ją w nieruchomości.
Jeśli jednak chcielibyśmy upewnić się, że gromadzone przez nas pieniądze nie tylko nie stracą na wartości, ale znacznie na niej zyskają w przeciągu na przykład dwóch dekad, to zdecydowanie najlepszą z opcji będzie zainwestowanie w złoto.
Pokaż więcej
Ministerstwo Klimatu i Środowiska skierowało do konsultacji publicznych projekt nowelizacji ustawy, który ma gruntownie zmienić system naliczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Kluczową zmianą jest przyznanie gminom prawa do uzależnienia opłat od rzeczywistej masy wytwarzanych śmieci. Ma to ukrócić proceder zaniżania liczby osób w deklaracjach i uszczelnić system.
Rolnicy poszkodowani przez tegoroczne przymrozki, gradobicia, powodzie, deszcze nawalne czy huragany mają czas tylko do 15 listopada, by złożyć wnioski o pomoc klęskową 2025. Nabór w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ruszył 27 października i odbywa się wyłącznie elektronicznie. To wsparcie ma zrekompensować straty w uprawach, ale jak to zwykle bywa, nie każdy je dostanie.
Sprawa wykupu gruntów pod budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego od lat budzi skrajne emocje, a protesty mieszkańców i niejasne działania państwowych agencji stały się symbolem chaosu wokół tej gigantycznej inwestycji. Jedna z najgłośniejszych i najbardziej kontrowersyjnych spraw – dotycząca działki w miejscowości Zabłotnia, przejętej przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa – właśnie znalazła swój nieoczekiwany finał. Kierownictwo KOWR ogłosiło przełomowe porozumienie.
Decyzja Urzędu Regulacji Energetyki (URE) o podniesieniu opłaty mocowej w 2026 roku wywołała niemałe poruszenie, szczególnie w sektorze biznesowym i rolniczym. Uśredniony wzrost rachunków za prąd o 50 proc. to największy skok od momentu wprowadzenia tej daniny w 2021 roku. W kontekście rosnących kosztów energii i inflacji dodatkowe obciążenie finansowe staje się poważnym wyzwaniem zarówno dla portfeli gospodarstw domowych, jak i dla konkurencyjności polskich firm.
W polskim rolnictwie narasta poczucie niesprawiedliwości. Coraz więcej osób musi wybierać między utrzymaniem a dorobkiem całego życia. Absurdalne przepisy o rentach rolniczych sprawiają, że aby otrzymać pełne świadczenie, trzeba zrzec się własnego gospodarstwa. Dla wielu to dramatyczny wybór między bezpieczeństwem finansowym a emocjonalnym przywiązaniem do ziemi, którą uprawiali przez dziesięciolecia. Czy władze zamierzają zareagować na ten rosnący problem?
Afera związana z działką pod budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego, która została sprzedana firmie Dawtona, wzbudziła niemałe emocje w Polakach. Grupą, którą szczególnie dotknęła, są rolnicy, których nieruchomości również są brane pod uwagę w projekcie. Jeden z nich, którego teren jest przeznaczony pod CPK, zabrał głos i wyznał, na ile wyceniono jego ziemię.
Sadownicy i producenci warzyw mają niepowtarzalną szansę na rozwój gospodarstw – ARiMR ogłosiła nabór, w którym można otrzymać nawet 300 tys. zł refundacji na zakup nowoczesnych maszyn. Wnioski będzie można składać od 20 listopada do 19 grudnia. Czasu jest niewiele, dlatego warto już teraz skompletować dokumenty i znaleźć partnerów do wspólnej inwestycji.
Od 4 listopada wchodzi w życie nowelizacja ustawy akcyzowej, która znacząco ułatwi rolnikom ubieganie się o zwrot podatku za paliwo rolnicze. Najważniejsza zmiana dotyczy dokumentów: hodowcy nie muszą już stać w kolejkach po papierowe zaświadczenia – potrzebne dane pobiorą samodzielnie z systemu ARiMR.
Opinia publiczna bacznie przygląda się wynagrodzeniom w sektorze publicznym, jednak niektóre kwoty wciąż potrafią wywołać prawdziwe poruszenie. Najnowsze doniesienia medialne stawiają w centrum uwagi kluczową państwową agencję rolną. Ile zarabia Henryk Smolarz, szef Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR)? Jego wynagrodzenie mogłoby wzbudzić zazdrość nawet u samego prezydenta.
Rząd uruchomił największy w historii pakiet taniego finansowania dla rolników – ponad 2 mld zł preferencyjnych kredytów z oprocentowaniem na poziomie 1 proc. Jednocześnie premia dla młodych rolników ma wzrosnąć do rekordowych 300 tys. zł, co ma przyspieszyć modernizację wielu rodzinnych gospodarstw.
Jeszcze w 2025 roku wejdzie w życie nowelizacja ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Właściciele najstarszych instalacji fotowoltaicznych, uruchomionych przed 2016 rokiem, będą musieli pokryć koszty recyklingu paneli. Nowa opłata będzie miała formę ryczałtu doliczanego do rachunków za energię.
Dziś mija termin składania ważnych wniosków, które dotyczą wielu polskich rolników. W związku z tragicznymi wydarzeniami z jesieni ubiegłego roku teraz można ubiegać się o znaczącą pomoc finansową. W ten sposób właściciele gospodarstw otrzymają wsparcie. Lepiej wiedzieć, o co można walczyć.
Po rekordowych stawkach z 2022 roku rynek opału w Polsce ustabilizował się. W sezonie grzewczym 2025 tona węgla kosztuje znacznie mniej niż podczas kryzysu energetycznego, a drewno opałowe nadal można kupić w rozsądnych cenach. Kluczowe są jednak miejsce i moment zakupu. Oto przegląd aktualnych stawek oraz praktyczne wskazówki dla gospodarstw domowych.
Ile w 2025 roku kosztuje podstawowy przegląd kominiarski? Za pełen pakiet z czyszczeniem i próbą szczelności w Warszawie trzeba zapłacić niemało. Brak aktualnego e-protokołu grozi mandatem o wysokości kilkuset złotych i może skutkować odmową wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela.Przegląd kominiarski z e-protokołem oraz z czyszczeniem i próbą szczelnościCzyszczenie sadzy: 70–100 zł za metr bieżący.Prace dodatkowe (np. frezowanie, udrożnienie): do 700 zł.Obowiązkowy przegląd raz w roku; czyszczenie kominów dla pieców na paliwo stałe – 4 razy w roku, dla gazowych – 2 razy.Brak e-protokołu: mandat i ryzyko odmowy wypłaty odszkodowania.E-protokół jest bezpłatny – płacisz wyłącznie za usługę.
GUS opublikował wrześniowe dane o cenach skupu mleka. Średnia krajowa nieznacznie spadła – zaledwie o 2 grosze na litrze – jednak różnice między województwami sięgają już ponad 20 groszy. Sprawdzamy, gdzie płacono najwięcej, co ciąży na rynku i jakich zmian można się spodziewać do końca roku.Średnia cena skupu mleka we wrześniu 2025 r.: 2,23 zł/l (spadek o 2 gr).Najwyższe stawki: Podlaskie – 2,35 zł/l.Najtańsze: Małopolskie – 2,10 zł/l.Różnica między regionami: ponad 20 gr/l.Indeks GDT: -1,4% – sygnał presji cenowej z rynku globalnego.
Dyskusja o gotówce i przelewach nabiera tempa - coraz więcej seniorów pyta dziś nie tylko o wysokość świadczeń, ale też o to, jak je najlepiej odbierać. Nowa kampania KRUS ma zapewnić rolnikom szybszy i wygodniejszy dostęp do świadczeń bez wychodzenia z domu, a także zagwarantować bezpieczeństwo środków i oszczędności wynikające z ograniczenia kosztownych przesyłek gotówkowych.
Rząd zajmie się projektem, który może znacząco wpłynąć na finanse wielu firm. Chodzi o ustawę wdrażającą unijny mechanizm CBAM, czyli graniczny podatek węglowy. Bruksela chce w ten sposób wyrównać szanse unijnych producentów, obciążonych opłatami za emisję CO2, w starciu z konkurencją spoza Wspólnoty. Czy to oznacza, że za importowane nawozy, stal czy cement zapłacimy więcej? Nowe przepisy to rewolucja dla importerów i administracji.
Regulaminy wielu nekropolii na terenie Polski od lat wskazywały na konieczność opłacania licznych danin, które sprawiały wrażenie absurdalnych. Teraz potwierdzają to kolejne wyroki sądów, wskazując na bezprawne pobieranie pieniędzy od użytkowników cmentarzy. Teraz Polacy mogą oczekiwać zwrotu kosztów, wiadomo, jak to zrobić.
Gospodarstwo Tabackich z Orzesza znalazło własny sposób na walkę z pośrednikami i niskimi cenami skupu. Przy wjeździe na pola stanął niewielki pawilon, w którym warzywa czekają na klientów bez nadzoru sprzedawcy. Pomysł działa, ale rolnicy proszą o przestrzeganie kilku prostych zasad.Stoisko samoobsługowe w Gardawicach działa tylko w soboty – reszta tygodnia to praca w polu.Klienci sami wybierają warzywa i wrzucają pieniądze do skrzynki.Ceny: marchew i buraki 10 zł za 3 kg, kapusta czerwona 5 zł, biała 4 zł.Rolnicy proszą o zakupy większych partii i terminowy odbiór zamówień.Celem inicjatywy jest ominięcie pośredników i ograniczenie marnowania żywności.
Koniec roku to czas podsumowań, ale dla tysięcy rolników-emerytów to przede wszystkim początek wyczekiwania. Ile pieniędzy realnie trafi na ich konta w ramach tak zwanych „trzynastki” i „czternastki”?
Już wkrótce hodowcy pszczół z całej Polski otrzymają szansę na uzyskanie wsparcia finansowego. Nowy nabór wniosków zapowiedziany na koniec października może znacząco poprawić kondycję tysięcy pasiek. Zmiany, które wprowadza program, mają ułatwić dostęp do środków i rozszerzyć grupę beneficjentów. Co więcej, tym razem pula funduszy będzie wyraźnie większa, a zasady – korzystniejsze niż dotąd. Co dokładnie się zmienia i kto będzie mógł skorzystać z pomocy?
Od przyszłego roku czeka nas spora zmiana w przepisach dotyczących rolnictwa. Ministerstwo zapowiada nowe zasady, które dla wielu gospodarstw mogą okazać się kosztowne. Rolnicy mówią o dodatkowych obowiązkach i rosnącej biurokracji. Chodzi o przepisy związane z ochroną środowiska, które już teraz budzą emocje na wsi. Czy polskie gospodarstwa są gotowe na to, co nadejdzie – zwłaszcza gdy za błędy trzeba będzie słono zapłacić?
Pracujący emeryci od lat czują, że dokładają do systemu, który o nich zapomniał. Co miesiąc z ich pensji potrącana jest składka rentowa, choć szans na otrzymanie renty już nie mają. Polski Związek Emerytów i Rencistów mówi „dość” i proponuje rozwiązanie, które mogłoby zasilić portfele seniorów o tysiące złotych. Rząd jednak twardo stoi przy swoim.
Nawet jedna świnia w chlewni to dziś ogromna odpowiedzialność. Afrykański pomór świń nie wybiera, a koszty zabezpieczeń potrafią zniechęcić. Co jednak, gdyby państwo zwróciło każdy grosz wydany na bioasekurację? Ruszył nabór, w którym można odzyskać 100% kosztów poniesionych na kluczowe inwestycje. Kto i na jakich zasadach skorzysta z tej szansy?
W obliczu wciąż rosnących kosztów utrzymania i niestabilnej sytuacji na rynku mieszkaniowym, rząd finalizuje prace nad nowym, systemowym wsparciem dla kluczowej grupy zawodowej. Nowa ustawa, wprowadzająca wysoki, comiesięczny dodatek mieszkaniowy, została podpisana przez Prezydenta Karola Nawrockiego w październiku 2025 roku. To strategiczna decyzja, która choćby ma pomóc w rozwiązaniu problemów lokalowych, ale nie tylko.
Poranny rytuał milionów Polaków staje się coraz droższy. Aromat świeżo zaparzonej kawy miesza się z zapachem… potężnych podwyżek. Najnowsze dane są bezlitosne – tylko w ostatnim kwartale za kawę płacimy blisko 30% więcej niż rok temu. Sklepy kuszą promocjami, ale czy to realny ratunek, czy tylko plaster na głęboką ranę w portfelu? Jedno pytanie ciśnie się na usta: dokąd zmierzają ceny kawy i czy to już czas na szukanie tańszych zamienników?
Po rekordowych podwyżkach, napędzanych wysoką inflacją, nadchodzi uspokojenie. Zgodnie z rządowymi prognozami wskaźnik waloryzacji rent i emerytur w 2026 roku wyniesie najprawdopodobniej 4,9 proc. To znacznie mniej niż w poprzednich latach. Co ta liczba oznacza dla portfela rolnika-emeryta i czy po odliczeniu składek oraz podatków w kieszeni zostanie realnie więcej pieniędzy?
Rząd przygotowuje kolejną rewolucję w cennikach, która uderzy w portfele właścicieli pojazdów – od samochodów osobowych po ciągniki i przyczepy. Od 2026 roku mają drastycznie wzrosnąć urzędowe opłaty za rejestrację pojazdów i wydanie prawa jazdy.