Pieniądze to powszechnie akceptowalne środki płatnicze, oznaczające wartość danej usługi lub produktu, w teorii będąc symbolem odzwierciedlającym również jakość i przydatność czyjejś pracy lub czyjegoś biznesu. Pieniądze od początków cywilizacji stanowią podwalinę dobrowolnej wymiany handlowej, stanowiąc narzędzie ułatwiające przeprowadzanie operacji gospodarczych.
W czasach najdawniejszych ludzie nie posługiwali się pieniądzem, zamiast tego stosując barter – czyli handel wymienny. To właśnie dla wygody barter został zastąpiony pieniądzem kruszcowym. Początkowo monety bito z brązu, miedzi czy nawet żelaza, szybko jednak przechodząc na złoto i srebro. Współcześnie zastosowanie znajduje pieniądz fiducjarny (bez pokrycia w złocie), który może przybierać różnorodne formy.
Aby pieniądz mógł należycie pełnić swoją funkcję, to musi posiadać pewne cechy. Do siedmiu podstawowych cech należy jego poręczność, stabilność, jednolitość, trwałość, podzielność, rozpoznawalność i powszechna akceptowalność.
Choć niegdyś pieniądze znajdowały pokrycie w złocie, co w dużej mierze zabezpieczało je przed inflacją, dzisiaj możemy mówić jedynie o pieniądzu fiducjarnym, a więc emitowanym przez banki centralne wedle ich woli.
W swej formie pieniądze nie odbiegają jednak od korzeni, choć pojawiło się wiele nowych form. Wyróżniamy dziś banknoty i monety (gotówkę), ale także pieniądz bezgotówkowy, a więc przede wszystkim pieniądz elektroniczny. Czymś pośrednim pomiędzy pieniądzem, a instrumentem finansowym są weksle, czeki, obligacje czy bony.
Szczególnym i najnowszym rodzajem pieniędzy są kryptowaluty (pieniądz emitowany w ramach kryptografii) jednak nie cieszy się on powszechną akceptowalnością.
W oszczędzaniu pieniędzy możemy mieć różne cele. Nierzadko zadowoli nas po prostu ograniczenie konsumpcji na rzecz krótkotrwałych i niewielkich – acz stabilnych – zysków. W wielu sytuacjach chcielibyśmy jednak nieco bardziej przyłożyć się do oszczędzania, by potencjalnie zgromadzić fortunę w przeciągu kilku kolejnych lat.
Jeżeli zależy nam na tym, by osiągnąć relatywnie szybki jak na standardy oszczędzania zysk, a nie dysponujemy zbyt dużym kapitałem, to możemy postawić na lokaty bankowe czy obligacje Skarbu Państwa. Jeżeli mamy trochę więcej gotówki, to warto zainwestować ją w nieruchomości.
Jeśli jednak chcielibyśmy upewnić się, że gromadzone przez nas pieniądze nie tylko nie stracą na wartości, ale znacznie na niej zyskają w przeciągu na przykład dwóch dekad, to zdecydowanie najlepszą z opcji będzie zainwestowanie w złoto.
Pokaż więcej
System ubezpieczeń społecznych w Polsce jest podzielony na dwa główne filary: powszechny Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz odrębny system dedykowany rolnictwu, czyli Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). Dla milionów Polaków związanych z pracą na roli, KRUS jest podstawą zabezpieczenia emerytalnego, rentowego i zdrowotnego. Jest to system oferujący znaczące przywileje, ale jednocześnie nakładający na rolników ścisłe obowiązki, których niedopełnienie może być kosztowne. Kluczowy jest nie tylko termin ale i zestaw dokumentów, które trzeba złożyć, aby wejść do systemu.
Nie wszyscy emeryci wiedzą, że KRUS wypłaca nie tylko podstawowe świadczenia, ale i dodatkowe comiesięczne pieniądze. Jedno z takich świadczeń przysługuje wyjątkowej grupie osób – jednak jego uzyskanie wymaga spełnienia ściśle określonych warunków. Co ciekawe, wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy, że może mieć do niego prawo. Dla niektórych to może oznaczać naprawdę zauważalny wzrost miesięcznego dochodu. Czy rolnicy mogą liczyć na więcej, niż im się wydaje?
Jesień w pełni, a wielu rolników wciąż liczy straty po letnich kataklizmach. Gdy wydawało się, że o rządowym wsparciu można tylko pomarzyć, resort rolnictwa wreszcie pokazał konkretny plan działania. Za pośrednictwem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ruszają aż trzy programy pomocowe, skrojone pod różne potrzeby. Kto dokładnie może liczyć na pieniądze i o jakich terminach trzeba pamiętać?
Rząd zajmie się projektem, który może znacząco wpłynąć na finanse wielu firm. Chodzi o ustawę wdrażającą unijny mechanizm CBAM, czyli graniczny podatek węglowy. Bruksela chce w ten sposób wyrównać szanse unijnych producentów, obciążonych opłatami za emisję CO2, w starciu z konkurencją spoza Wspólnoty. Czy to oznacza, że za importowane nawozy, stal czy cement zapłacimy więcej? Nowe przepisy to rewolucja dla importerów i administracji.
Kodeks Postępowania Cywilnego (KPC) jasno określa, że egzekucja komornicza z majątku rolnika nie może prowadzić do jego całkowitej ruiny i uniemożliwienia pracy. Jaka jest więc lista rzeczy chronionych przed komornikiem w 2025 roku? Co jest "nie do ruszenia" i pod żadnym pozorem nie może zostać zlicytowane? Odpowiedź jest kluczowa dla przetrwania każdego zadłużonego gospodarstwa.
Wielu seniorów w Polsce może liczyć na stałe wsparcie finansowe, które ma ułatwić codzienne funkcjonowanie i opiekę medyczną. Nie wszyscy jednak dostają pieniądze automatycznie. Dla części konieczne jest złożenie wniosku w ZUS – bez tego środki nie trafią na konto. Wbrew pozorom, zasady przyznawania świadczenia nie są oczywiste i potrafią zaskoczyć nawet doświadczonych emerytów. Kto naprawdę może liczyć na wypłatę i jak wygląda procedura, gdy nie przychodzi „z urzędu”?
Posiadanie działki budowlanej nie daje pełnej wolności do decydowania o jej przeznaczeniu. Prawo budowlane bywa bezlitosne, a wizja urzędnika z nadzoru budowlanego potrafi spędzać sen z powiek. Zanim więc rozpoczną się prace, lepiej sprawdzić, czy dana inwestycja nie jest przypadkiem „samowolą”. Budowa bez pozwolenia to nie tylko ryzyko, lecz niemal pewność finansowej katastrofy.
Czas na dobrowolne pozbywanie się eternitu z dachów i elewacji powoli się kończy. Polska, pod presją unijnych terminów, musi do 21 grudnia 2025 roku przyjąć kompleksową ustawę systemowo regulującą kwestię wyrobów azbestowych. Projektowane zmiany nakładają na właścicieli nieruchomości szereg nowych, kosztownych obowiązków. Kto nie zdąży, może zostać z kosztownym problemem i zapłacić wysoką karę. Jakie dokładnie obowiązki spadną na tysiące gospodarstw i czy państwo pomoże je sfinansować?
Regulaminy wielu nekropolii na terenie Polski od lat wskazywały na konieczność opłacania licznych danin, które sprawiały wrażenie absurdalnych. Teraz potwierdzają to kolejne wyroki sądów, wskazując na bezprawne pobieranie pieniędzy od użytkowników cmentarzy. Teraz Polacy mogą oczekiwać zwrotu kosztów, wiadomo, jak to zrobić.
Gospodarstwo Tabackich z Orzesza znalazło własny sposób na walkę z pośrednikami i niskimi cenami skupu. Przy wjeździe na pola stanął niewielki pawilon, w którym warzywa czekają na klientów bez nadzoru sprzedawcy. Pomysł działa, ale rolnicy proszą o przestrzeganie kilku prostych zasad.Stoisko samoobsługowe w Gardawicach działa tylko w soboty – reszta tygodnia to praca w polu.Klienci sami wybierają warzywa i wrzucają pieniądze do skrzynki.Ceny: marchew i buraki 10 zł za 3 kg, kapusta czerwona 5 zł, biała 4 zł.Rolnicy proszą o zakupy większych partii i terminowy odbiór zamówień.Celem inicjatywy jest ominięcie pośredników i ograniczenie marnowania żywności.
Rząd pracuje nad rewolucyjnymi zmianami w polskiej energetyce, które mają uprościć przepisy i obniżyć koszty dla odbiorców. Do wykazu prac legislacyjnych trafiły dwa projekty ustaw, przygotowane, jak informuje Ministerstwo Energii, w celu uporządkowania skomplikowanych regulacji i zlikwidowania barier biurokratycznych. Zmiany te mają dotyczyć zarówno gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorców.
Koniec roku to czas podsumowań, ale dla tysięcy rolników-emerytów to przede wszystkim początek wyczekiwania. Ile pieniędzy realnie trafi na ich konta w ramach tak zwanych „trzynastki” i „czternastki”?
Już wkrótce hodowcy pszczół z całej Polski otrzymają szansę na uzyskanie wsparcia finansowego. Nowy nabór wniosków zapowiedziany na koniec października może znacząco poprawić kondycję tysięcy pasiek. Zmiany, które wprowadza program, mają ułatwić dostęp do środków i rozszerzyć grupę beneficjentów. Co więcej, tym razem pula funduszy będzie wyraźnie większa, a zasady – korzystniejsze niż dotąd. Co dokładnie się zmienia i kto będzie mógł skorzystać z pomocy?
Od przyszłego roku czeka nas spora zmiana w przepisach dotyczących rolnictwa. Ministerstwo zapowiada nowe zasady, które dla wielu gospodarstw mogą okazać się kosztowne. Rolnicy mówią o dodatkowych obowiązkach i rosnącej biurokracji. Chodzi o przepisy związane z ochroną środowiska, które już teraz budzą emocje na wsi. Czy polskie gospodarstwa są gotowe na to, co nadejdzie – zwłaszcza gdy za błędy trzeba będzie słono zapłacić?
Pracujący emeryci od lat czują, że dokładają do systemu, który o nich zapomniał. Co miesiąc z ich pensji potrącana jest składka rentowa, choć szans na otrzymanie renty już nie mają. Polski Związek Emerytów i Rencistów mówi „dość” i proponuje rozwiązanie, które mogłoby zasilić portfele seniorów o tysiące złotych. Rząd jednak twardo stoi przy swoim.
Nawet jedna świnia w chlewni to dziś ogromna odpowiedzialność. Afrykański pomór świń nie wybiera, a koszty zabezpieczeń potrafią zniechęcić. Co jednak, gdyby państwo zwróciło każdy grosz wydany na bioasekurację? Ruszył nabór, w którym można odzyskać 100% kosztów poniesionych na kluczowe inwestycje. Kto i na jakich zasadach skorzysta z tej szansy?
W obliczu wciąż rosnących kosztów utrzymania i niestabilnej sytuacji na rynku mieszkaniowym, rząd finalizuje prace nad nowym, systemowym wsparciem dla kluczowej grupy zawodowej. Nowa ustawa, wprowadzająca wysoki, comiesięczny dodatek mieszkaniowy, została podpisana przez Prezydenta Karola Nawrockiego w październiku 2025 roku. To strategiczna decyzja, która choćby ma pomóc w rozwiązaniu problemów lokalowych, ale nie tylko.
Rosnące ceny prądu i gazu spędzają sen z powiek wielu gospodarstwom domowym. Niewiele osób wie, że istnieje specjalne, comiesięczne wsparcie finansowe – ryczałt energetyczny 2025, który w tym roku wynosi dokładnie 312,71 zł. To realna, wypłacana co miesiąc pomoc w domowym budżecie. Kto jednak może liczyć na ten dodatek i czy trzeba składać wniosek? Wyjaśniamy zasady.
Poranny rytuał milionów Polaków staje się coraz droższy. Aromat świeżo zaparzonej kawy miesza się z zapachem… potężnych podwyżek. Najnowsze dane są bezlitosne – tylko w ostatnim kwartale za kawę płacimy blisko 30% więcej niż rok temu. Sklepy kuszą promocjami, ale czy to realny ratunek, czy tylko plaster na głęboką ranę w portfelu? Jedno pytanie ciśnie się na usta: dokąd zmierzają ceny kawy i czy to już czas na szukanie tańszych zamienników?
Widmo kosztownej inwestycji, jaką jest budowa płyty obornikowej, wisi nad tysiącami gospodarstw. Nowe przepisy są nieubłagane, jednak okazuje się, że istnieje możliwość odsunięcia tego obowiązku w czasie. Kluczem jest złożenie jednego oświadczenia, ale zegar tyka.
Nie tylko matki mogą dziś liczyć na wsparcie po narodzinach dziecka. Coraz więcej ojców z terenów wiejskich odkrywa świadczenie, które jeszcze do niedawna było dla nich nieosiągalne. Co sprawiło, że rolnicy zaczęli sięgać po ten przywilej – i dlaczego teraz jest o nim tak głośno?Zmiana przepisów otworzyła przed nimi zupełnie nowe możliwości, a liczby pokazują, że zainteresowanie tym świadczeniem rośnie z miesiąca na miesiąc. Czy to początek prawdziwej rewolucji w podejściu do ojcostwa na polskiej wsi?
Po rekordowych podwyżkach, napędzanych wysoką inflacją, nadchodzi uspokojenie. Zgodnie z rządowymi prognozami wskaźnik waloryzacji rent i emerytur w 2026 roku wyniesie najprawdopodobniej 4,9 proc. To znacznie mniej niż w poprzednich latach. Co ta liczba oznacza dla portfela rolnika-emeryta i czy po odliczeniu składek oraz podatków w kieszeni zostanie realnie więcej pieniędzy?
Wójt to w gminie postać kluczowa. W jego rękach spoczywa realna władza, ale i ogromna odpowiedzialność za lokalne drogi, szkoły czy inwestycje. Z czego składa się wynagrodzenie wójta i na jakie pieniądze może on liczyć w 2025 roku?
Październik przynosi rolnikom długo wyczekiwane przelewy, ponieważ ruszają wypłaty z drugiego naboru o zwrot akcyzy za paliwo rolnicze. W tle trwają jednak prace nad cyfryzacją wniosków dla hodowców oraz walka o podniesienie stawek, które od dawna nie nadążają za realiami. Czy portfele rolników odczują trwałą ulgę?
Już od kilku lat jasne jest, że w wielu polskich województwach wprowadzane są specjalne uchwały. Regulują one korzystanie z konkretnych urządzeń, które silnie wpływają na zanieczyszczenie powietrza. Choć w wielu gospodarstwach domowych doszło już do wymiany, to pozostałym wciąż nie udało się dopełnić formalności. Czas ucieka, zostały tygodnie.
Rząd przygotowuje kolejną rewolucję w cennikach, która uderzy w portfele właścicieli pojazdów – od samochodów osobowych po ciągniki i przyczepy. Od 2026 roku mają drastycznie wzrosnąć urzędowe opłaty za rejestrację pojazdów i wydanie prawa jazdy.
Sezon grzewczy dopiero się rozkręca, a już pojawiają się sygnały, że domowe budżety mogą zostać wystawione na ciężką próbę. Czy tegoroczne koszty ogrzewania ponownie zaskoczą Polaków? Rynek pokazuje pierwsze symptomy zmian, które nie wróżą łatwej zimy. W tle rosną obawy o to, jak długo utrzyma się dostępność opału.
Rolnicy pobierający świadczenia emerytalno-rentowe z KRUS mają prawo do szeregu dodatków, w tym jeden, który przysługuje w przypadku spełnienia kryterium wiekowego, ale nie tylko. Ta forma wsparcia ma w pewnym stopniu podnieść standard życia osób, które szczególnie tego potrzebują.