Wygląda zjawiskowo, a w wielu krajach jest zakazana. Zastanów się dwa razy, zanim zasadzisz

Uprawa ogrodu to całe mnóstwo korzyści

Uprawa ogrodu niesie ze sobą szereg korzyści zdrowotnych i psychologicznych, wykraczających daleko poza estetyczny aspekt zadbanej zieleni. Regularna praca fizyczna na świeżym powietrzu, od pielenia po sadzenie, to doskonały sposób na utrzymanie aktywności, co pozytywnie wpływa na układ krwionośny i ogólną kondycję. Badania wskazują, że ogrodnictwo skutecznie redukuje poziom kortyzolu (hormonu stresu), obniża ciśnienie krwi oraz łagodzi objawy lęku. Już samo przebywanie w otoczeniu roślin działa uspokajająco, a obserwowanie efektów własnej pracy wzmacnia poczucie satysfakcji i sprawczości. 

Poza tym, kontakt z glebą, zawierającą niepatogenne bakterie z rodzaju Mycobacterium vaccae, może pobudzać wydzielanie serotoniny (hormonu szczęścia), co naturalnie poprawia nastrój. Wielu ogrodników podkreśla, że jest to ich forma aktywnej medytacji, pozwalająca na oderwanie się od codziennych problemów. Uprawianie ogrodu to zatem nie tylko dbałość o estetykę, ale przede wszystkim inwestycja w własne zdrowie i samopoczucie.

Czego nie wolno sadzić? Rośliny, za które grozi mandat

Chociaż większość roślin można swobodnie uprawiać, polskie prawo stawia jasne granice, zwłaszcza w kontekście gatunków inwazyjnych lub tych o potencjale narkotycznym, za których hodowlę grożą surowe kary. Lista gatunków inwazyjnych, obcych dla rodzimej flory, które zagrażają naturalnym ekosystemom, jest regulowana ustawowo i stale aktualizowana. 

Sadzenie takich roślin jak barszcz Sosnowskiego (który jest niebezpieczny ze względu na fototoksyczne soki), rdestowce (silnie inwazyjne, trudne do usunięcia) czy kolczurka klapowana (agresywnie oplatająca inne rośliny, przyczyniająca się do ich obumierania) może skutkować nałożeniem mandatów, a nawet nakazem ich usunięcia na koszt właściciela. 

Szczególnie dotkliwe kary przewidziane są za uprawę roślin, z których można pozyskać substancje odurzające, nawet w niewielkich ilościach. Przykładem jest mak lekarski – choć jego mała, przydomowa uprawa bywa tolerowana, to posiadanie większych ilości bez odpowiedniego zezwolenia jest surowo karane.

Na to drzewo lepiej uważaj. Ogrodnicy muszą wiedzieć

Paulownia omszona (Paulownia tomentosa), ceniona za niezwykle szybki przyrost i widowiskowe, fioletowe kwiaty, stała się w Polsce popularnym wyborem do ogrodów, zwłaszcza jako roślina dekoracyjna oraz w energetyce, ze względu na szybkie tempo wzrostu. Nazywana "drzewem tlenowym" lub "cesarskim drzewem", zachwyca, ale jednocześnie stanowi poważne ryzyko inwazyjności. To właśnie te cechy, które czynią ją atrakcyjną w uprawie – błyskawiczny wzrost, łatwość rozsiewania się i zdolność do regeneracji – stają się problemem w środowisku naturalnym. 

Paulownia jest bardzo trudna do kontrolowania – jej nasiona, produkowane w ogromnych ilościach, roznoszą się łatwo przez wiatr i wodę, szybko kolonizując nowe tereny. W wielu krajach, w tym USA, Nowej Zelandii i Australii, została ona już oficjalnie uznana za inwazyjny chwast i jest zakazana. Drzewo to wypiera rodzime gatunki, skutecznie konkurując o światło i składniki odżywcze, co prowadzi do zubożenia bioróżnorodności. Choć w Polsce Paulownia omszona nie jest jeszcze na liście gatunków inwazyjnych, eksperci ostrzegają, że jej masowa uprawa może niebawem doprowadzić do poważnych problemów ekologicznych, zwłaszcza w ciepłym klimacie miejskim. 

Aktualnie, ze względu na zmiany klimatyczne, warunki dla szybkiego rozprzestrzeniania się gatunków inwazyjnych są coraz bardziej sprzyjające. Zanim więc zdecydujemy się na zasadzenie tego imponującego drzewa, należy wziąć pod uwagę, że możemy stać się przyczyną inwazji w lokalnym ekosystemie, a w przyszłości ewentualny zakaz uprawy będzie oznaczał przymus jej usunięcia na własny koszt.