ZUS czy KRUS? Ta emerytura opłaca się bardziej
Choć temat systemów emerytalnych w Polsce wydaje się dobrze znany, najnowsze dane pokazują, że różnice między ZUS a KRUS-em są nie tylko znaczne, ale też rosnące. Różnica w wysokości świadczeń sięga dziś prawie 2 tysięcy złotych miesięcznie.
Emerytura z ZUS a KRUS. Jaka jest różnica?
W pierwszym kwartale 2025 roku przeciętna miesięczna emerytura i renta brutto z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych wyniosła 4 025,50 zł. Oznacza to wzrost o 11,2% w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego.
Wzrost odnotowano we wszystkich województwach - od po 11,5% w lubuskim, opolskim i wielkopolskim do o 10,7% w podlaskim - informuje Główny Urząd Statystyczny.
Z danych GUS wynika również, że wśród regionów z najwyższymi świadczeniami z ZUS-u znalazły się województwa śląskie i mazowieckie. Najniższe emerytury i renty wypłacono natomiast w województwach podkarpackim, świętokrzyskim, lubelskim, podlaskim i warmińsko-mazurskim. Różnica między najwyższą a najniższą średnią emeryturą w Polsce z tego systemu wynosiła aż 26,3 punktu procentowego.
KRUS w tyle za ZUS-em. Płaci znacznie mniej
W tym samym okresie przeciętna emerytura i renta brutto wypłacana rolnikom indywidualnym wyniosła 2 178,42 zł - to niemal o połowę mniej niż w ZUS. Choć również tu odnotowano wzrost, tempo było niższe:
W skali roku zwiększyła się o 9,4%. Wzrost obserwowano we wszystkich województwach - od 9,9% w podlaskim do 8,3% w śląskim - podaje GUS.
W przypadku KRUS rozpiętość terytorialna jest mniejsza. Najwyższe świadczenia trafiają do rolników w województwach: lubuskim (o 5,6% powyżej średniej), śląskim (o 4,4%) i zachodniopomorskim (o 3,4%). Najniższe - w małopolskim, wielkopolskim, podkarpackim, mazowieckim i świętokrzyskim. Mimo to różnica pomiędzy województwami o najwyższych i najniższych świadczeniach z KRUS wyniosła 8,5 p. proc. (wobec 8,7 p. proc. przed rokiem).
Liczby emerytów się zmieniają
Z roku na rok wzrasta liczba emerytów i rencistów w Polsce - w pierwszym kwartale 2025 roku wynosiła 9 403,9 tys. osób, co oznacza wzrost o 0,5% względem poprzedniego roku.
Wzrost liczby emerytów i rencistów obserwowano w 15 województwach - największy w: podlaskim (o 1,2%), podkarpackim (o 1,1%) i małopolskim (o 1,0%) - informuje GUS.
ZUS wypłacał świadczenia 8 440,2 tys. osób - to o 0,7% więcej niż rok wcześniej. Tymczasem liczba rolników pobierających emerytury i renty z KRUS zmniejszyła się o 0,6% - do poziomu 963,7 tys. osób. Spadki zanotowano w 14 województwach, a niewielki wzrost wystąpił jedynie w małopolskim (o 0,8%) i wielkopolskim (o 0,3%).
Czy system KRUS ma jeszcze sens?
Patrząc na obecne różnice w wysokości świadczeń, trudno uniknąć pytania o zasadność utrzymywania odrębnego systemu dla rolników. Choć emerytury z KRUS są znacznie niższe, składki płacone przez rolników również są symboliczne w porównaniu do ZUS. Taka konstrukcja może jednak prowadzić do nierównego traktowania obywateli.
Dane GUS pokazują, że tempo wzrostu obu kategorii świadczeń było wolniejsze niż przed rokiem. Jednocześnie rozpiętość dochodów pomiędzy systemami pozostaje wysoka i nie wydaje się, by w najbliższym czasie miało się to zmienić. W dobie starzejącego się społeczeństwa i rosnących kosztów życia wybór odpowiedniego systemu emerytalnego może przesądzać o jakości życia na starość.
