Pojawiły się w rzepaku, to zmora rolników. Tak zwalczysz niebezpieczne szkodniki
Ciepła zima oraz niewielkie opady śniegu i deszczu w ostatnich miesiącach zapowiadają trudny sezon dla rolników. Teraz będą musieli sobie poradzić nie tylko z suszą, ale również ze wzmożoną aktywnością szkodników. W ostatnim tygodniu temperatury w większości kraju sięgały nawet kilkunastu stopni, co sprawiło, że zaczęły się już pojawiać owady, które stanowią zagrożenie dla rzepaku.
Wyższe temperatury w marcu sprzyjają rozwojowi szkodników
Kiedy temperatury zaczynają wzrastać, można już myśleć o opryskach. Pierwszy tydzień nowego miesiąca okazał się wyjątkowo ciepły, jak informowało IMGW, w czwartek 6 marca w niektórych regionach odnotowano nawet 20 °C w ciągu dnia i jest to najwyższy pomiar w tym roku. Wyższe temperatury o tak wczesnej porze wiążą się jednak z kilkoma problemami. W takich sytuacjach okres wegetacyjny rusza wcześniej, a rośliny mogą być bardziej podatne na uszkodzenia w przypadku wystąpienia nagłych przymrozków.
Jednak nie tylko rośliny zaczęły się szybciej rozwijać. Wyższe temperatury spowodowały, że niektóre szkodniki dały już o sobie znać. Jeśli zrobi się cieplej, naloty chowaczy mogą się nasilać. Te owady atakują w szczególności rzepak ozimy. Aby zapobiec chorobom, należy już pomyśleć o przeprowadzeniu wiosennych zabiegów regulacyjnych oraz pierwszych oprysków.

Chowacze łodygowe już atakują rzepak
Chowacze łodygowe to jedne z najgroźniejszych szkodników, które zagrażają uprawom rzepaku. Pojawiają się, gdy temperatura gleby osiąga wysokość 5-7°C. Pierwsze dni marca były wyjątkowo ciepłe i w żółtych naczyniach jak i na plantacjach można było już zauważyć te owady. Po nalotach chrząszcze najpierw rozpoczynają żer i wyjadają białko zawarte w pąkach rzepaku. Następnie, po jakimś tygodniu samice składają jaja w tkankach dolnej części pędu głównego lub ogonkach liściowych, w pobliżu ich nasady.
O odpowiednią ochronę uprawy należy zadbać wcześniej, jeszcze zanim szkodniki złożą jaja. Owady atakują najczęściej ogonki liściowe oraz główne nerwy liści, roślina może mieć więc poważne problemy z pobieraniem i przewodzeniem wody. Natomiast żerujące larwy chowaczy osłabiają mechaniczną odporność rzepaku na wyleganie.
Konieczne jest monitorowanie uprawy, aby wychwycić odpowiedni moment, w którym należy zastosować oprysk. Wykonuje się go w momencie największego nalotu, kiedy zostanie przekroczony próg szkodliwości.
Progi są różne w zależności od gatunku chrząszcza:
- chowacz brukwiaczek — 10 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 2 do 4 chrząszczy na 25 roślinach
- chowacz czterozębny — 20 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 6 chrząszczy na 25 roślinach

Ochrona przed szkodnikami i zwalczanie chowacza
Jako że chowacze zimują w ściółce lub wierzchniej warstwie gleby na polu, na którym był wcześniej uprawiany rzepak, albo w jego pobliżu, podstawową formą ochrony jest płodozmian. Szkodniki pojawiają się na plantacjach już po kilku cieplejszych dniach i jeśli nie zostaną zwalczone, mogą spowodować nawet 30-procentowe straty w uprawach. Te chrząszcze żerują również na innych roślinach z rodziny kapustowatych, a więc wybór miejsca na zasiew rzepaku też trzeba wcześniej przemyśleć, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia chowacza.
Przed zastosowaniem specjalistycznych preparatów ochrony roślin należy dokonać monitoringu plantacji i sprawdzić, czy występowanie chrząszcza jest zgodne z progami szkodliwości. Można to zrobić, stawiając niedaleko uprawy żółte naczynia z wodą i płynem, który zmiesza napięcie powierzchniowe lub dokonując inspekcji z użyciem czerpaka, czyli siatki naciągniętej na trójkątną ramkę, a następnie przesuwać czaprak po łanie roślin i liczyć owady.
Jeśli chodzi o opryski, to niestety wybór nie jest zbyt duży. Z uwagi na regulacje Komisji Europejskiej zmniejszyła się liczba substancji czynnych środków ochrony roślin, w tym również insektycydów, które są dopuszczone do użytku.
Jeśli chodzi o chowacza brukwiaczka można zastosować któryś z poniższych insektycydów z substancjami czynnymi:
- grupa IRAC 3A – deltametryna: Decis Expert 100 EC, Delmus, Deltakill, Deltaro, Demetrina 25 EC, Prokill, Scatto, Decis Mega 50 EW;
- grupa IRAC 3A – etofenproks: Kedu 30 EC, Trebon 30 EC, Uppercut 30 EC;
- grupa IRAC 3A – gamma-cyhalotryna: Cihalotrin 60 CS, Modivo 60 CS, Nonnus 60 CS, Rapid 060 CS, Vantex 60 CS;
- grupa IRAC 3A – lambda-cyhalotryna: Judo 050 CS, Kaiso 050 EG, Karate Zeon 050 CS, Kusti 050 CS, Ninja 050 CS, Topgun 050 CS;
- grupa IRAC 4A + 3A – acetamipryd + lambda-cyhalotryna: Inazuma 130 WG, Inpower 130 WG, Nepal 130 WG;
- grupa IRAC 4D + 3A – flupyradifuron + deltametryna: Sivanto Energy
Na chowacza czterozębnego natomiast najczęściej stosuje się:
- grupa IRAC 3A – cypermetryna: Cyperfor II 100 EC, Cimex 500 EC, Cimex Forte 500 EC, Crassus, Cyperkill Max 500 EC, Cythrin 500 EC, Insektus Duo 500 EC, Permet 500, Sorcerer Maks, Superkill 500 EC;
- grupa IRAC 3A – deltametryna: Decis Expert 100 EC, Deka 2,5 EC, Delmus, Deltakill, Deltaro, Demetrina 25 EC, Dyno 2.5 EC, Matrix 2,5 EC, Poleci 2,5 EC, Prokill, Scatto, Decis Mega 50 EW,
- grupa IRAC 3A – etofenproks: Kedu 30 EC, Trebon 30 EC, Uppercut 30 EC;
- grupa IRAC 3A – lambda -cyhalotryna: Kidrate, Judo 050 CS, Karate Zeon 050 CS, Ninja 050 CS, Topgun 050 CS;
- grupa IRAC 3A – tau-fluwalinat: Kaliber 240 EW, Mavrik Vita 240 EW, Portos 240 EW, Selia 240 EW;
- grupa IRAC 4A – acetamipryd: Aceplan 20 SP, Marabel 20 SP, Miros 20 SP, Aceiro 200 SL, Aceptir 200 SE, Acetamip Płynny 200 SL, Apis 200 SE, Camelina 200 SL, Carnadine 200 SL, Geri 20 SP, Kestrel 200 SL, Kobe 20 SP, Lanmos 20 SP, Leptosar 200 SL, Los Ovados 200 SE, Mospilan Classic, Pro-Piryd, Pro-Piryd SL, Prosperace 200 SL, Roslix 200 SL, Sekil 20 SP, Shooter 200 SL, Silencium 200 SL, Sombrero 200 SL, Tazonit 200 SL, Uni Insect 200 SL;
- grupa IRAC 4A + 3A – acetamipryd + lambda-cyhalotryna: Inazuma 130 WG, Inpower 130 WG, Nepal 130 WG;
- grupa IRAC 4D + 3A – flupyradifuron + deltametryna: Sivanto Energy
Przy okazji warto również pamiętać o wiosennym nawożeniu rzepaku ozimego. Jego celem jest pozimowa regeneracja roślin oraz wsparcie ich rozwoju.