Zacznie się 19 marca. KRUS przypomina o ważnym terminie dla rodziców, chodzi o nowy zasiłek
Dobra informacja dla rodziców, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. Po latach obowiązywania nierozsądnych przepisów dochodzi do przełomowej zmiany w regulacjach dotyczących zasiłków. Z tej okazji Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego opublikowała komunikat, w którym zachęca osoby uprawnione do skorzystania z nowego, w pełni opłacanego urlopu, do składania wniosków od 19 marca br. Kto może skorzystać z zasiłku? Wyjaśniamy szczegóły.
Dłuższy urlop dla rodziców. Wnioski przyjmuje KRUS
W Polsce standardowy urlop macierzyński trwa 20 tygodni (140 dni) i przysługuje każdemu rodzicowi, który jest ubezpieczony w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). Jednakże po złożeniu odpowiedniego wniosku i spełnieniu wymaganych formalności, okres ten może być wydłużony.
Czytaj więcej: Tyle zarabia sołtys. Ujawniamy stawki na polskich wsiach. Kwoty pozostawiają wiele do życzenia
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podjęło decyzję o wprowadzeniu nowego rozwiązania, które wydłuży obecnie obowiązujące urlopy macierzyńskie. Sejm uchwalił ustawę, która wejdzie w życie 19 marca 2025 roku. Nowe przepisy będą wsparciem dla rodziców około 20 tys. dzieci rocznie, które po narodzinach wymagają hospitalizacji. Szacuje się, że problem ten dotyczy aż 7 proc. noworodków.
Ile wynosi urlop macierzyński i wychowawczy?
Urlop macierzyński przysługuje matce dziecka, ale może być również wykorzystywany przez ojca w sytuacjach, kiedy matka nie może lub nie chce z niego skorzystać. W przypadku, gdy oboje rodziców zdecyduje się na podział urlopu, może on trwać nawet do 52 tygodni (365 dni), włączając urlop rodzicielski. Takie rozwiązanie daje większą elastyczność w organizowaniu opieki nad dzieckiem.
Po urlopie macierzyńskim i rodzicielskim rodzice mogą skorzystać z urlopu wychowawczego, który nie jest płatny. Urlop ten trwa do 36 miesięcy, a w tym czasie rodzic może nie pracować, aby zająć się dzieckiem.
Podczas urlopu macierzyńskiego, rodzic otrzymuje zasiłek macierzyński, którego wysokość wynosi:
- 100 proc. wynagrodzenia przez pierwsze 6 tygodni urlopu,
- 80 proc. wynagrodzenia przez kolejne 14 tygodni (w przypadku standardowego urlopu macierzyńskiego).
Dodatkowo ojciec dziecka ma prawo do urlopu ojcowskiego, który wynosi 2 tygodnie i przysługuje niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Ojcowie mogą wykorzystać ten urlop w ciągu pierwszych 24 miesięcy życia dziecka.
Warto pamiętać, że dokładny czas urlopu może się różnić w zależności od indywidualnych okoliczności, takich jak liczba dzieci przy narodzinach (np. w przypadku porodu mnogiego) - na każde kolejne dziecko przysługuje dodatkowe 2 tygodnie.
Nie należy jednak zapominać o dzieciach, które wymagają szczególnej opieki: często potrzebują rehabilitacji i rozwijają się wolniej niż te, które urodziły się zdrowe i w pełnym terminie. To z myślą o nich wprowadzono dodatkowe wsparcie finansowe w postaci uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.
Ile wynosi wydłużony urlop macierzyński?
18 grudnia 2024 roku w Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację Kodeksu pracy, która gwarantuje wydłużony zasiłek macierzyński w wyszczególnionych sytuacjach. Przysługuje on przez okres od 8 do maksymalnie 15 tygodni, w zależności od tygodnia ciąży, w którym urodziło się dziecko, oraz jego masy urodzeniowej.
Okres zasiłku macierzyńskiego może zostać przedłużony w następujących przypadkach:
- Jeśli dziecko urodziło się przed 28. tygodniem ciąży lub miało masę urodzeniową poniżej 1000 g — zasiłek przedłuża się o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, aż do 15. tygodnia po porodzie,
- Jeśli dziecko urodziło się po 28. tygodniu ciąży, ale przed 37. tygodniem ciąży i miało masę urodzeniową większą niż 1000 g — zasiłek wydłuża się o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, aż do 8. tygodnia po porodzie,
- Jeśli dziecko urodziło się po 37. tygodniu ciąży, a po porodzie było hospitalizowane przez co najmniej 2 dni, z których pierwszy przypadał między 5. a 28. dniem po porodzie — zasiłek jest wydłużany o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, w okresie od 5. do 8. tygodnia po porodzie.
Warto zaznaczyć, że w przypadku porodu mnogiego, do wydłużenia okresu zasiłku macierzyńskiego bierze się pod uwagę dziecko o najmniejszej wadze urodzeniowej oraz najdłuższy czas hospitalizacji. Co więcej, o urlop mogą zwrócić się matki, ojcowie, opiekunowie prawni, rodzice zastępczy lub rodzice adopcyjni.
Co trzeba zrobić oby otrzymać wydłużony zasiłek macierzyński?
Prawo do uzupełniającego urlopu przysługiwać będzie bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego. Dlatego wniosek trzeba złożyć przed końcem urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.
Niezbędnym dokumentem do ustalenia prawa do tego zasiłku będzie wydane przez szpital zaświadczenie o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o urodzeniu dziecka wraz z danymi i tygodniu ciąży i masie urodzeniowej. Miesięczny zasiłek dla rodziców wcześniaków wyniesie 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Uzupełniający urlop macierzyński będzie przyznawany w całości i nie będzie można go dzielić na części.
Aby skorzystać z urlopu macierzyńskiego, rodzice muszą złożyć odpowiedni wniosek w swojej instytucji ubezpieczeniowej. Druk wniosku (SR-24/01/2025) dostępny jest w jednostkach organizacyjnych KRUS oraz na stronie internetowej: www.gov.pl/web/krus/formularze-i-wnioski.
Wniosek można złożyć w dowolnej jednostce organizacyjnej KRUS:
- osobiście,
- za pośrednictwem przedsiębiorcy uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej w obrocie krajowym lub zagranicznym,
- przez elektroniczną skrzynkę podawczą KRUS-ePUAP,
- w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, czy też podpisem zaufanym.
