Tak rząd chce walczyć z marnowaniem żywności. Kary mogą być nawet 5 razy wyższe

Rząd chce walczyć z marnowaniem żywności

Codziennie na całym świecie do kosza trafiają ogromne ilości jedzenia i nie zawsze są to produkty, które nie nadają się do spożycia. Według raportu Federacji Polskich Banków Żywności skala problemu jest największa w gospodarstwach domowych, przetwórstwie, produkcji rolniczej oraz w handlu. Obecnie w resorcie rolnictwa trwają prace legislacyjne dotyczące nowelizacji ustawy z 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Regulacja ma doprecyzować obecne przepisy i zaostrzyć aktualne kary nawet pięciokrotnie. 

Przymiarki do wprowadzenia modyfikacji rozpoczęły się jeszcze w tamtym roku. Wiceminister Michał Kołodziejczak zajmuje się analizowaniem uwag zgłoszonych podczas konsultacji społecznych i międzyresortowych, o czym poinformował serwis dlahandlu.pl. Jakich konkretnie zmian w tej sprawie chce MRiRW? 

ZOBACZ TEŻ: Polski bób jest już w sklepach i na bazarkach. Ceny przyprawiają o zawrót głowy

Kury pod lupą urzędników. Rolnicy muszą zarejestrować zwierzęta w ARMiR. Jeden wyjątek daje ulgę Czytaj dalej Ruszają samozbiory truskawek. Zbieraj, ile uniesiesz i płać połowę. Trzeba tylko pilnować limitu Czytaj dalej

Marnowanie żywości w Polsce

Z najnowszego raportu Federacji Polskich Banków Żywności “Nie marnuj jedzenia 2024” wynika, że każdego roku w naszym kraju marnuje się aż 4,8 miliona ton żywności. Taka ilość pozwoliłaby na przygotowanie około 12 miliardów posiłków o przeciętnej wadze 400 gramów. Ponadto — 45 procent respondentów przyznała się do wyrzucania jedzenia. Jednak skala problemu jest znacznie wyższa i dotyczy nie tylko gospodarstw domowych. 

Marnowanie żywności jest jednym z największych wyzwań współczesnego świata. Każdego roku w Polsce do kosza trafia prawie 5 milionów ton jedzenia, co nie tylko ma tragiczne skutki dla naszego społeczeństwa, ale także dla środowiska i gospodarki. W dobie rosnącej liczby osób dotkniętych ubóstwem skala tego problemu staje się jeszcze bardziej dramatyczna — pisze w raporcie Beata Ciepła, Prezes Zarządu Federacji Polskich Banków Żywności. 

Najczęściej jedzenie ląduje w koszu z powodu przegapienia daty ważności, kolejnym powodem są zbyt duże zakupy lub niewłaściwe przechowywanie. Sporą ilość zmarnowanej żywności generują również sklepy spożywcze, wyrzucając produkty, które bardzo często nadają się jeszcze do spożycia. Ustawa z 2019 roku nałożyła na markety obowiązek nieodpłatnego oddawania zdjętych z półek produktów organizacjom pozarządowym. Za każdy kilogram zmarnowanej żywności nakładane są również kary. Resort rolnictwa chce, aby doprecyzować dotychczasowe przepisy, co spotkało się z różnymi reakcjami w branży handlowej. 

Resort pracuje nad nowelizacją ustawy przeciw marnowaniu żywności

Ustawa z 2019 roku nakłada na sklepy obowiązek zawarcia z organizacją pozarządową
umowy, na mocy której markety będą nieodpłatnie przekazywać żywność spełniającą wymogi prawa żywnościowego, która nie jest już przeznaczona do sprzedaży. Ponadto za każdy kilogram zmarnowanego jedzenia nakładana jest kara w wysokości 10 groszy. 

Resort rolnictwa podjął na nowo prace nad nowelizacją ustawy. Celem regulacji będzie doprecyzowanie dotychczasowych przepisów. Co ma się zmienić w dotychczasowych przepisach? 

• Doprecyzowanie definicji “marnowania żywności” — definicja ma wymuszać na sprzedawcach żywności podejmowanie działań, które przeciwdziałają jej zmarnowaniu i nie dopuszczają, aby jedzenie stało się odpadem lub zostało przeznaczone na cele inne, niż konsumpcja;
• nieodpłatne przekazywanie żywności organizacji pozarządowej będzie dotyczyć wszystkich sprzedawców żywności prowadzących sklepy o powierzchni powyżej 250 m2, w tym pojedyncze sklepy w ramach sieci;
• podniesienie opłaty za marnowaną żywność z 0,1 zł/kg na 0,5 zł/kg;
• podniesienie kar pieniężnych za nieuiszczenie opłaty, wniesienie w niepełnej wysokości albo po terminie;
• wprowadzenie terminu, do którego sprzedawcy żywności mają podpisać umowę z organizacją pozarządową, tj. do 31 grudnia na następny rok kalendarzowy.

Zdaniem wiceministra rolnictwa te zmiany ułatwią sprzedawcom oraz organizacjom pozarządowym spełnianie wymogów, które nakłada ustawa. Oprócz tego więcej żywności powinno trafić do osób potrzebujących. 

Choć nie ma wątpliwości co do tego, że należy przeciwdziałać marnowaniu żywności, nie wszyscy oceniają pozytywnie proponowane regulacje. Stanowisko w tej sprawie zajął już Maciej Ptaszyński, prezes Polskiej Izby Handlu, który wskazał, że proponowane przepisy mogą mieć działanie odwrotne od skutecznego i uderzą w małych i średnich przedsiębiorców.