Wsią nazywa się zasiedlony teren, na którym ludność zajmuje się głównie rolnictwem. Nie posiada ona praw miejskich (lub statusu miasta), jest jednak rodzajem miejscowości. Małe wsie posiadają do 100 mieszkańców, średnie do 500 mieszkańców, duże zaś mniej więcej 1000 mieszkańców. Zdarzają się też wsie bardziej zaludnione, choć jest to rzadkość.
Aby wieś mogła otrzymać prawa miejskie, musi spełnić określone warunki. Przede wszystkim musi ona posiadać przynamniej 2 tys. mieszkańców. Dodatkowo, co najmniej 60 proc. z nich musi utrzymywać się z działalności pozarolniczej.
W Polsce obecnie istnieje 43 122 wsi. Najwięcej wsi znajduje się w województwie mazowieckim, natomiast najmniej w województwie opolskim. Największą wsią w Polsce pod względem powierzchni jest wieś Zawoja (100,78 km²), która znajduje się w województwie małopolskim. Najludniejszą zaś wieś stanowi Józefosław z województwa mazowieckiego (14 806 mieszkańców). Najmniejszą wsią pod względem powierzchni jest wieś Sławienko (województwo śląskie), zajmująca jedynie 0,3 km².
Wsie można rozróżnić po ich rodzaju układu przestrzennego. Okolica jest rodzajem wsi, w której osady ustawione są zwarcie wokój placu tworząc kształt pierścienia. Owalica jest podobna do okolicy – różni się jedynie tym, że przez jej środek przebiega rzeka lub jakaś inna przeszkoda. Łańcuchówki zakładane były głównie na terenach górzystych. W tym przypadku domy rozmieszczone są po obu stronach drogi, przebiegającej zazwyczaj wzdłuż rzeki.
Podobne rozmieszczenie domów posiada ulicówka, przez co wyglądem przypomina miejską ulicę. Rzędówka różni się od dwóch poprzedniczek tym, że tu domy rozmieszczone są luźno, zazwyczaj tylko po jednej stronie drogi. Szeregówka swym wyglądem przypomina rzędówkę i łańcuchówkę, jednak w przeciwieństwie do nich ma ciasno ustawione zagrody. Widlica również ma zwartą zabudowę, jednak charakteryzuje się rozwidleniem dróg w ształt litery Y. Wielodrożnica jest dużym typem wsi o nierególarnej zabudowie.
Pokaż więcej
Sezon grzewczy to coroczny test dla naszych portfeli. Kaloryfery robią się gorące, a w skrzynce lądują rachunki, od których robi się zimno. Patrzymy na liczniki i mamy wrażenie, że pieniądze dosłownie ulatują kominem. Czy jesteśmy skazani na tę kosztowną walkę z chłodem? Niekoniecznie. Skuteczne zatrzymanie ciepła w domu to nie zawsze kwestia generalnego remontu i ogromnych inwestycji – czasem wystarczy kilka sprytnych ruchów.
Kryzys goni kryzys. Przymrozki zniszczyły sady, ulewy zalały pola, a ceny zbóż wciąż nie pozwalają na godziwy zarobek. Rolnicy od miesięcy zadają jedno pytanie: gdzie jest realne wsparcie? Podczas wizyty w Płocku minister rolnictwa Stefan Krajewski złożył szereg konkretnych deklaracji. To obietnice setek milionów złotych.
W jednym z gospodarstw rolniczych wybuchł pożar, który szybko rozprzestrzeniał się po terenie zabudowań gospodarczych. Zagrożenie było duże, ponieważ ogień mógł w krótkim czasie objąć kolejne budynki i zagrozić zwierzętom oraz sprzętowi. To ostatni z serii dramatycznych pożarów, które w ostatnim czasie dotknęły lokalnych rolników.
W ciągu pierwszych trzech dni po zaprzysiężeniu prezydent Karol Nawrocki przedstawił trzy projekty ustaw. Obok aktów dotyczących budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz prawa podatkowego pojawiła się także propozycja dla polskiej wsi. Dysponujemy już pełną treścią projektu, który – choć niewielki – w ocenie prezydenta będzie miał znaczący wpływ na sytuację polskich rolników.
Lato potrafi być piękne, ale wystarczy, że do mieszkania wpadnie chmara drobnych, czarnych owadów, a sielanka zamienia się w nerwowe machanie rękami. Meszki w domu pojawiają się nagle, gryzą boleśnie i potrafią zmienić spokojny wieczór przy otwartym oknie w prawdziwy pokaz cierpliwości. Czy można z nimi wygrać, zanim zupełnie przejmą salon i sypialnię?
Przez lata mówiło się, że pszenica „już tańsza nie będzie”. Początek sierpnia 2025 roku udowadnia jednak, że rynek potrafi zaskoczyć nawet weteranów branży zbożowej. W wielu punktach skupu tona ziarna kosztuje dziś mniej niż 800 zł, a rolnicy, patrząc na rosnące hałdy niesprzedanego plonu, zadają sobie pytanie: skąd ta zapaść i czy ceny odbiją jesienią?
6 sierpnia 2025 roku Karol Nawrocki wchodził do Pałacu Prezydenckiego, gdy na facebookowym profilu Oddolnego Ogólnopolskiego Protestu Rolników pojawił się wpis zaczynający się od słów: „Dziś nie czas na rozliczenia. Dziś czas na działanie”. Rolnicy przywitali nowego gospodarza Belwederu z szacunkiem, lecz bez taryfy ulgowej. Insynuacji nie było, była za to lista pięciu konkretnych oczekiwań i jasna obietnica, że „rolnicy nie milczą, rolnicy pamiętają, rolnicy czekają na działanie”.
Ceny diesla rosną szybciej niż słupki termometrów w żniwa, a “papierologia” potrafi zatrzymać niejedną inwestycję. Dlatego 29 lipca 2025 r. Zarząd KRIR, na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej, poprosił ministra Stefana Krajewskiego o podwojenie limitu oleju napędowego na DJP. Czy resort posłucha?
Przez kraj przechodzi aktywny niż genueński, który powoduje obfite opady deszczu w większości regionów Polski. Jedno województwo zostało wyjątkowo poszkodowane przez nadmiar wody. Odnotowano już ponad 2600 interwencji Straży Pożarnej na terenie kraju. To jednak nie koniec deszczowej pogody. Przed nami kolejne trudne dni.
Problemy rolników się piętrzą — do nieprzewidywalnych warunków pogodowych, trudności rynkowych i rosnących kosztów prowadzenia gospodarstw dołączają kolejne zagrożenia. Coraz częściej właściciele upraw informują o kradzieżach, które paraliżują ich codzienną pracę. Zdarzenia te mają miejsce głównie nocą i wymagają natychmiastowej reakcji służb. Choć działania policyjne już trwają, wiele zależy od czujności samych mieszkańców oraz lokalnych społeczności. Straty, które ponoszą rolnicy, to nie tylko koszty finansowe, ale i ogromne komplikacje w prowadzeniu upraw oraz ryzyko utraty części zbiorów. Co do tej pory udało się ustalić?
Lipiec dał się nam we znaki, prezentując całe spektrum zjawisk pogodowych. To jeszcze nie koniec uciążliwych niedogodności — przed nami niskie temperatury, które zmuszą nas do wyjęcia ciepłych kurtek, które o tej porze roku powinniśmy trzymać głęboko w szafie.
Polska wieś przeżywa kryzys za kryzysem, co nie zawsze wiąże się ze zrozumieniem reszty społeczeństwa. Rolnicy zaczynają się coraz mocniej buntować przeciwko absurdalnym skargom, które są kierowane w ich stronę. Wyrazem niezgody na taki stan rzeczy jest akcja, do której dołączają już kolejne województwa. Niedługo na wielu drogach gminnych będzie można zobaczyć szczególne znaki.
Gradobicia, nawalne deszcze, wichury i burze zniszczyły uprawy zbóż, warzyw, owoców i rzepaku, a także wyrządziły inne szkody. Gospodarstwo w Obrębie stanęło w ogniu. Pożar spowodowany uderzeniem pioruna strawił oborę, a na oczach sąsiadów rozegrała się dramatyczna akcja. Młoda rodzina rolników została bez dachu nad głową dla swojego inwentarza — i pilnie potrzebuje pomocy.
Wielkopolskie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu podzieliło się pozytywną wiadomością – w jednym z gospodarstw niedaleko Złotowa przyszły na świat jałówki z ciąży bliźniaczej. Choć pojawienie się na świecie dwóch zwierząt zamiast jednego może wydawać się podwójnym szczęściem, w rzeczywistości taka sytuacja wiąże się również z pewnymi komplikacjami.
Koła gospodyń wiejskich ponownie mają szansę ubiegać się o państwowe wsparcie finansowe. Program cieszy się ogromnym zainteresowaniem – do tej pory złożono już 10 tysięcy wniosków, a łączna kwota wypłaconych środków przekroczyła 16 milionów złotych. Wyjaśniamy krok po kroku, jak złożyć wniosek o dofinansowanie.
Początek wiosny to okres, w którym rolnicy rozpoczynają intensywne prace polowe. Przełom marca i kwietnia to czas przygotowywania ziemi pod zasiew i uprawę. Podczas wykonywania jednej z takich czynności rolnik ze wsi znajdującej się w pobliżu Koszalina dokonał niepokojącego odkrycia. Istniało poważne ryzyko zagrożenia, więc mężczyzna powiadomił o zdarzeniu służby, które przybyły na miejsce i zbadały sprawę.
Od marca 2025 roku niektóre osoby w małych gminach będą mogły liczyć na wyższe wsparcie finansowe. Zmiany dotyczące wysokości świadczenia mogą okazać się korzystne dla tych, którzy przez lata angażowali się w rozwój swoich społeczności. Jakie zasady obowiązują przy ubieganiu się o dodatkowe wsparcie finansowe?
W ostatnich latach w mediach głośno było o miejscowościach we Włoszech i w Grecji, w których władze oferowały ziemię, byle tylko ktoś zgodził się tam zamieszkać. Wielu z nas pewnie nie spodziewało się, że podobny problem pojawi się także w Polsce. Sołtys pewnej wioski w północno-wschodniej części kraju jest w stanie zaoferować naprawdę wiele, żeby tylko ktokolwiek zgodził się tam zamieszkać.
Rolników czekają ogromne wydatki — unijna dyrektywa związana z zero emisyjnością budynków w głównej mierze uderzy właśnie w tereny wiejskie, a dofinansowania wcale nie będą oznaczać braku wydatków. Za nami najgorszy tydzień tego roku — odkryto ponad 100 nowych ognisk ASF. Rolnicy jednak nie będą musieli oddawać na złom sprawnych traktorów — ministerstwo obiecuje rozwiązanie, ale jeszcze nie wiadomo jakie.
Program Rolnictwo 4.0 dał szansę rolnikom i przedsiębiorstwom związanym z branżą rolniczą na ubieganie się o wsparcie finansowe. Mowa o nawet 200 tys. złotych. Przekazane środki powinny zostać wykorzystane na wdrożenie innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać świadczenie?
Kilka tysięcy sprawnych traktorów może trafić na złom z powodu niedopatrzenia urzędników. Wyroki w pierwszych sprawach już zapadły, a sądy są nieubłagane. Nadchodzą cła na nawozy sprowadzane ze wschodu — unijny komisarz zapewnia, że to nie wpłynie na wzrost cen i tak wyjątkowo drogich nawozów. Nadchodzi zmiana przepisów, dzięki którym rolnikom będzie łatwiej uzyskać status bezrobotnego.
W poniedziałek, 3 lutego rusza nowy nabór wniosków o dofinansowania w ramach rządowego programu adresowanego w szczególności do rolników. W puli znalazły się środki w wysokości 1 mld zł. Jak mogą zdobyć pieniądze?
Fundusz sołecki to narzędzie budżetowe, które od 2009 roku wpływa na rozwój lokalnych społeczności wiejskich. Coraz więcej gmin jednak buntuje się przeciwko ustanowieniu obligatoryjnego funduszu sołeckiego w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich.
Po zakończonej już przerwie świątecznej, dzieci i młodzież szkolna wyczekuje upragnionych ferii zimowych. Kolejne dwa tygodnie laby rozpocznie się już w styczniu dla pięciu pierwszych województw. Fundacja LOTTO im. Haliny Konopackiej w ramach organizowanego przez siebie konkursu, umożliwi realizację zimowych obozów stacjonarnych dla podstawowych szkół wiejskich i nie tylko. Dofinansowanie można przeznaczyć na aktywny wypoczynek podczas ferii i to bez konieczności nocowania dziecka poza domem.
Z głębokim smutkiem i żalem przekazujemy o śmierci profesora dr. hab. Stefana Pruszyńskiego, dr h.c., naukowca i byłego dyrektora Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu, który sprawował tę funkcję przez 18 lat. Prof. Stefan Pruszyński zmarł w wieku 84 lat.
Dramatyczna akcja zdarzyła się 27 grudnia w miejscowości Rudnik (woj. mazowieckie). Po ataku rozjuszonego zwierzęcia na rolnika, mężczyzna doznał poważnych obrażeń ciała. Zaalarmowano służby ratownicze, lecz ich wysiłek okazał się daremny.
To była bardzo trudna i wielogodzinna akcja ratunkowa strażaków z Ochotniczej Straży Pożarnej Tarnówka (woj. wielkopolskie). Pod dużym bykiem zawalił się strop, przez co zwierzę spadło na niższe piętro budynku. Aby wydostać byka z potrzasku, strażacy użyli specjalnego sprzętu.
Migracje ludności w Polsce odbywają się nie tylko w kierunku miast, ale też z miast na przedmieścia coraz śmielej wkraczające na tereny wiejskie. Jest to przyczyną konfrontacji, które kończą się przed sądem. Tak było z rolnikiem z woj. łódzkiego, który za sprawą sporu z sąsiadami potrzebuje pomocy finansowej.