Tyle wynosi najniższa emerytura KRUS w Polsce. W ZUS o wiele gorzej
Zwykle wysokość świadczeń emerytalnych wypłacanych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jest znacznie niższa niż w przypadku emerytury z ZUS-u. Dzieje się tak głównie z powodu innego oskładkowania. Wiadomo już, ile wynosi najniższa i najwyższa emerytura wypłacana przez KRUS w 2025 roku po marcowej waloryzacji. Różnice między tymi dwoma podmiotami mogą zaskakiwać.
Porównanie systemów KRUS i ZUS
Systemy emerytalne ZUS i KRUS funkcjonują równolegle, jednak różnią się diametralnie pod względem konstrukcji, zasad naliczania świadczeń, a także ich przeciętnych wysokości. Oba podlegają corocznej waloryzacji, jednak wynikające z nich emerytury pozostają na znacząco różnych poziomach.
Pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę odprowadzają wysokie składki emerytalne, obliczane procentowo od rzeczywistego wynagrodzenia. System oparty jest na zasadzie zdefiniowanej składki — im wyższe zarobki i dłuższy staż, tym wyższa emerytura. Natomiast w przypadku KRUS-u składki rolników są niskie i mają charakter ryczałtowy — ich wysokość nie zależy od dochodu, a od wielkości gospodarstwa w przeliczeniu na hektary przeliczeniowe. System jest w dużym stopniu finansowany z budżetu państwa, a sam poziom składek może ograniczać możliwość wypracowania wysokich świadczeń.
Emerytury rolnicze, podobnie jak te z ZUS, podlegają corocznej waloryzacji. W marcu 2025 roku ich wysokość została podniesiona o 5,5 proc. Najwyższa emerytura wypłacana przez KRUS znacząco przewyższa średni poziom tych świadczeń, jednak pozostaje nieporównywalnie niższa od najwyższych emerytur z ZUS. O jakich dokładnie kwotach mowa?
Najwyższa emerytura rolnicza po waloryzacji
Beneficjentami ZUS-u są osoby pracujące w różnych sektorach gospodarki — od nisko opłacanych stanowisk po najwyżej wynagradzane profesje. Wysokość świadczeń silnie odzwierciedla sytuację dochodową i długość aktywności zawodowej pracowników. Natomiast KRUS obejmuje głównie małych i średnich rolników, których dochody często nie przekładają się na proporcjonalnie wysokość emerytury. Pomimo długoletniej pracy, ze względu na system ryczałtowy, ich świadczenia są często na granicy minimum socjalnego.
Od marca 2025 roku najwyższe świadczenie wypłacane przez KRUS wynosi 4531,94 zł brutto. Przed waloryzacją była to kwota 4295,66 zł. Emeryturę tę otrzymuje mężczyzna z 41-letnim stażem ubezpieczeniowym w KRUS i ponad 11-letnim doświadczeniem zawodowym poza rolnictwem. Mimo wysokiego stażu, świadczenie to jest ponad dziesięciokrotnie niższe od najwyższej emerytury wypłacanej przez ZUS, która po waloryzacji przekracza 51,3 tys. zł i trafia do mężczyzny z 67-letnim stażem pracy.
Większość rolników otrzymuje świadczenia zdecydowanie niższe niż wspomniane maksimum. W 2024 roku przeciętna emerytura wypłacana przez KRUS wynosiła 2152 zł brutto. Dla porównania, średnie świadczenie z ZUS w tym samym czasie wynosiło 3735,34 zł.
Sytuacja jednak wygląda zupełnie inaczej jeżeli chodzi o najniższe emerytury wypłacane przez te dwa zakłady. W tym przypadku można nawet powiedzieć, że te różnice są skrajne.
Minimalne świadczenia emerytalne w ZUS i KRUS
Choć świadczenia emerytalne wypłacane przez KRUS są istotnie niższe niż emerytury pracownicze, to jednak system zapewnia pewne zabezpieczenie dla świadczeniobiorców. Emerytura rolnicza składa się z dwóch części: składkowej i uzupełniającej. Podstawą wyliczeń jest tzw. emerytura podstawowa, która po waloryzacji wynosi 1691,02 zł. Minimalna emerytura z KRUS w 2025 roku, po uwzględnieniu marcowej waloryzacji, wynosi 1878,91 zł brutto. Świadczenia rolnicze nie mogą być niższe niż najniższa emerytura pracownicza, a jeśli wyliczona kwota jest niższa, KRUS automatycznie ją podwyższa.
Beneficjenci ZUS-u nie mogą jednak liczyć na takie rozwiązanie. Wysokość emerytury zależy od sumy składek zgromadzonych na indywidualnym koncie oraz prognozowanej długości życia po przejściu na emeryturę. Każdy rok pracy i wysokość zarobków mają realne przełożenie na końcowe świadczenie. Aby otrzymać emeryturę, wymagany jest określony staż pracy (min. 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn — dla pełnej minimalnej emerytury) oraz wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn). Każdy dodatkowy rok zwiększa wysokość świadczenia.
Najniższa emerytura wypłacana przez ZUS wynosi symboliczne 2 grosze – otrzymuje ją osoba, która była objęta ubezpieczeniem przez zaledwie jeden dzień. To oczywiście skrajny przypadek, jednak jest dowodem na wyraźne różnice między dwoma systemami.
System rolniczy jest uproszczony i mniej elastyczny, co skutkuje niższym poziomem emerytur, niezależnie od wielkości gospodarstwa czy rzeczywistego wkładu pracy. Jednakże, choć KRUS wypłaca emerytury niższe niż ZUS, zapewnia rolnikom gwarantowane minimum — 1878,91 zł brutto w 2025 roku. W ZUS-ie możliwe są natomiast skrajnie niskie świadczenia, wynikające z krótkiego stażu lub braku składek. Rolnicy mogą więc liczyć na większą przewidywalność, nawet jeśli ich emerytury nie należą do najwyższych.
