Kary za wypalanie traw będą znacznie wyższe. Prezydent Nawrocki podjął decyzję

Polacy robią to nagminnie

Zanim przejdziemy do nowych stawek mandatów, warto zrozumieć, dlaczego ustawodawca zdecydował się na tak radykalny krok właśnie teraz, w połowie grudnia. Choć za oknem zima, problem wypalania łąk i nieużytków wraca do nas jak bumerang każdej wiosny i jesieni. W świadomości wielu rolników i działkowców wciąż pokutuje szkodliwy mit, że ogień "użyźnia glebę” i niszczy chwasty. Rzeczywistość jest jednak brutalna, wypalanie traw wyjaławia ziemię, zabija pożyteczne mikroorganizmy, owady i drobne kręgowce, a w skrajnych przypadkach prowadzi do niekontrolowanych pożarów lasów i zabudowań.

Każdego roku Państwowa Straż Pożarna wyjeżdża do tysięcy takich zdarzeń. To nie są tylko statystyki, ale również konkretne koszty paliwa, eksploatacji sprzętu i przede wszystkim ryzyko życia ratowników, którzy w tym samym czasie mogliby być potrzebni przy wypadku drogowym czy pożarze domu. Nowa ustawa, pod którą podpis złożył prezydent Karol Nawrocki, ma być zimnym prysznicem dla wszystkich, którzy do tej pory traktowali zapalniczkę jako narzędzie agrotechniczne. Ustawodawca wyszedł z założenia, że skoro apele i kampanie edukacyjne nie przynoszą skutku, przemówić musi argument finansowy.

W tym kontekście zaostrzenie przepisów nie jest więc nagłym kaprysem władzy ani próbą łatania budżetu kosztem obywateli, lecz reakcją na realny, powtarzalny problem. Chodzi o wyraźne postawienie granicy między utrwalonymi przyzwyczajeniami a odpowiedzialnością za wspólne bezpieczeństwo i środowisko.

Prezydent podpisał nowelizację przepisów

Co dokładnie zmienia się w przepisach? Do tej pory sprawca wykroczenia, czyli osoba przyłapana na wypalaniu traw, mogła liczyć się z mandatem karnym w wysokości do 500 zł. Dla wielu była to kwota "wliczona w koszty”, a poczucie bezkarności wzmacniała niska wykrywalność sprawców. Nowelizacja Kodeksu wykroczeń oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia wywraca ten stolik. Od teraz funkcjonariusz, na przykład policjant lub strażnik miejski, będzie mógł nałożyć mandat w wysokości do 5 tys. zł. 

To jednak dopiero początek kłopotów. Jeśli sprawa trafi do sądu, a tak z pewnością stanie się w przypadku recydywistów lub sytuacji, gdy ogień wymknie się spod kontroli, grzywna może wynieść nawet 30 tys. zł. To sześciokrotny wzrost górnej granicy grzywny. Prezydent Karol Nawrocki, podpisując nowelę 15 grudnia, przypieczętował tym samym koniec ery pobłażliwości dla podpalaczy. Warto też pamiętać, że jeśli wypalanie traw spowoduje zagrożenie dla życia lub zdrowia wielu osób albo zniszczenie mienia o wielkich rozmiarach, sprawcy grozi nie tylko grzywna, ale kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat.

Zmiany te mają więc charakter nie tylko represyjny, ale przede wszystkim prewencyjny. Ustawodawca wyraźnie sygnalizuje, że wypalanie traw nie jest drobnym wykroczeniem "bez ofiar”, lecz działaniem o potencjalnie bardzo poważnych konsekwencjach. Skokowy wzrost kar ma sprawić, że ryzyko finansowe i prawne przestanie być bagatelizowane, a decyzja o podpaleniu przestanie się komukolwiek opłacać.

Zobacz też: Nowy lider drożyzny. Te warzywa przed świętami najbardziej drenują portfele Polaków

Kolejne konsekwencje wypalania traw

Nowe przepisy to potężny bat finansowy, ale rolnicy decydujący się na ten nielegalny proceder muszą liczyć się z jeszcze jedną, być może bardziej dotkliwą konsekwencją. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) dysponuje narzędziami, by karać rolników łamiących zasady dobrej kultury rolnej. Wypalanie traw jest jawnym złamaniem tych wymogów. W praktyce oznacza to, że rolnik, któremu udowodniono wypalanie łąk, może stracić część, a w skrajnych przypadkach nawet całość dopłat bezpośrednich za dany rok.

Biorąc pod uwagę, że dopłaty często stanowią o rentowności gospodarstwa, zabawa z ogniem może doprowadzić do bankructwa. Zagrożenie pożarowe, jakie stwarza taki proceder, jest realne, przy silnym wietrze ogień potrafi przemieszczać się z prędkością nawet 60 km/h. Wystarczy chwila nieuwagi, by z dymem poszedł dorobek życia sąsiadów lub pobliski las. Nowe przepisy wchodzą w życie w ciągu 14 dni od ogłoszenia, więc nadchodząca wiosna 2026 roku będzie pierwszym testem skuteczności tych drakońskich kar. Zaostrzenie przepisów to sygnał, że państwo przestaje tolerować bezmyślne niszczenie środowiska i marnowanie publicznych pieniędzy na akcje gaśnicze, a decyzja prezydenta Karola Nawrockiego wpisuje się w szerszy trend uszczelniania przepisów dotyczących bezpieczeństwa powszechnego.

W tym sensie nowe regulacje uderzają nie tylko w portfel tu i teraz, ale również w długofalowe bezpieczeństwo ekonomiczne gospodarstw. Utrata dopłat, ryzyko wysokich kar i odpowiedzialności karnej sprawiają, że wypalanie traw przestaje być postrzegane jako tradycyjna praktyka, a zaczyna jawić się jako realne zagrożenie dla własnej przyszłości. Państwo wysyła czytelny sygnał: ochrona środowiska, bezpieczeństwo ludzi i racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi nie podlegają negocjacjom, a tolerancja dla działań opartych na ignorancji i lekkomyślności definitywnie się kończy.