Planujesz postawić ogrodzenie między działkami? O tym trzeba pamiętać
Zamarzył ci się dom na wsi, ale wokół mieszkają sąsiedzi, którzy lubią zaglądać przez okno? Możesz postawić ogrodzenie, ale czy sąsiad się na to zgodzi? Ogrodzenie między sąsiadami to często kwestia budząca spore wątpliwości. Jak postawić płot zgodnie z prawem, a także, czy sąsiad powinien zapłacić za budowę ogrodzenia? Na te pytania odpowiedzi udziela prawo budowlane i kodeks cywilny.
Prawo o ogrodzeniu między sąsiadami
Decydując się na postawienie płotu, należy wiedzieć, że żadna regulacja prawna nie nakłada takiego obowiązku, więc nie każdy musi go stawiać. Natomiast jeżeli uważamy, że ogrodzenie swojej nieruchomości pozwoli nam poczuć się komfortowo i bezpiecznie, wówczas w pierwszej kolejności musimy się przyjrzeć przepisom regulującym kwestie chociażby specyfikacji technicznej ogrodzenia, zasad bezpieczeństwa, konieczności zgłoszenia budowy ogrodzenia urzędnikom w konkretnych sytuacjach.
Jednakże w kwestii lokalizacji ogrodzenia pomiędzy działkami, przepisy nie są już tak jednoznaczne. Należy rozpatrzyć dwie możliwości.
1. Ogrodzenie ma być, lub już jest zbudowane w granicy jednej działki (w obrębie posesji) i żaden jego element nie wychodzi na granicę ani poza nią.
2. Ogrodzenie ma być, lub już jest zbudowane na granicy dwóch działek i znajduję się dokładnie na linii rozgraniczającej obie posesje.
Polskie prawo reguluje te dwie sytuację w zupełnie inny sposób, choć do obu zastosowanie mają przepisy prawa zebrane w:
⦁ Ustawie "Prawo budowlane" z 7 lipca 1994 r. z późn. zm. (Dz.U. z 1994 r., nr 89, poz. 414),
⦁ Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z późn. zm. (Dz. U. z 2002 r., nr 75, poz. 1065),
⦁ Ustawie Kodeks cywilny z 23 kwietnia 1964 r. z późn. zm. (Dz. U. z 1964 r., nr 16, poz. 93).
Ogrodzenie między sąsiadami, ale w bliskiej granicy jednej działki
Przyjrzyjmy się sytuacji, w której mamy w planach lub już wybudowaliśmy ogrodzenie na swojej działce. Kiedy płot jest zbliżony maksymalnie do granicy działek, jednakże elementy (takie jak fundament) w całości znajdują się w granicy działki własnościowej, wówczas prawo stanowi, że:
⦁ po pierwsze, nie potrzebujemy zgody sąsiada na wybudowanie ogrodzenia w granicy własnej działki,
⦁ po drugie, ogrodzenie będące w całości na naszej działce jest wyłącznie naszą własnością i my pokrywamy koszty materiałów i jakichkolwiek prac z nim związanych,
⦁ finalnie, jeśli ogrodzenie jest naszą własnością, wówczas my za nie odpowiadamy w całości.
Potwierdzenie powyższych sytuacji znajduje się w art. 61. Prawa budowlanego o obowiązkach właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, który jest zobowiązany do:
1) utrzymywania i użytkowania obiektu zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2;
2) zapewnienia, dochowując należytej staranności, bezpiecznego użytkowania obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
Ponieważ ogrodzenie jest urządzeniem budowlanym (dopełnieniem obiektu) w świetle prawa, dlatego podlega wyżej wymienionym regulacjom.
Ogrodzenie między sąsiadami, ale na granicy dwóch działek
Co w sytuacji, kiedy zapadnie decyzja o postawieniu płotu, który będzie znajdował się na granicy działki sąsiada i swojej? W takiej sytuacji należy odnieść się do przepisów w art. 154 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że:
§ 1. Domniemywa się, że mury, płoty, miedze, rowy i inne urządzenia podobne, znajdujące się na granicy gruntów sąsiadujących, służą do wspólnego użytku sąsiadów. To samo dotyczy drzew i krzewów na granicy.
§ 2. Korzystający z wymienionych urządzeń obowiązani są ponosić wspólnie koszty ich utrzymania.
W teorii oznacza to, że za postawienie ogrodzenia między sąsiadami, koszty materiałów i budowy powinny pokryć obie strony, co wiąże się jednocześnie z tym, że takie ogrodzenie będzie traktowane jako wspólna własność sąsiadów. Natomiast w praktyce bywa zupełnie inaczej. Jak powszechnie wiadomo, każdy człowiek jest inny i inaczej podchodzi do kwestii zgodności sąsiedzkiej. Dlatego tez, jeśli już planujemy budowę ogrodzenia na granicy dwóch działek, należy uprzednio porozmawiać z sąsiadem i uzyskać od niego pozwolenie, najlepiej w formie pisemnej oraz uzgodnić koszty, które wg Kodeksu cywilnego powinny być pokryte po połowie.
Dialog z najbliższym mieszkańcem swojej nieruchomości jest bardzo ważny, gdyż przekroczenie chociażby części płotu za linię granicy naszej działki, może skutkować zgłoszeniem przez sąsiada naruszenia własności. Niestety w takiej sytuacji sąsiad ma prawo domagać się rozebrania ogrodzenia, czy nawet jakiejś formy zadośćuczynienia (odszkodowania). Taka sama sytuacja będzie miała miejsce, wówczas gdy pozwolimy sobie na budowę ogrodzenia bez wiedzy sąsiada.
Konieczność zgłoszenia budowy ogrodzenia
Kiedy już uzgodnimy wszelkie kwestie dotyczące budowy ogrodzenia z sąsiadem, wówczas kolejnym niezbędnym krokiem, będzie zgłoszenie zamiaru budowy właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej. Dotyczy to sytuacji, w której wysokość naszego ogrodzenia przekracza 2,2 m od linii gruntu, a także gdy budowa płotu znajduje się bezpośrednio przy drodze gminnej/powiatowej, lub przy torach kolejowych.
Do takiego urzędu udajemy się z uzupełnionym wnioskiem oraz niezbędnymi informacjami dotyczącymi ogrodzenia oraz samej budowy, a następnie czekamy do 21 dni. Jeśli w tym czasie nie zostanie zgłoszony sprzeciw ze strony urzędu, możemy uznać, że otrzymaliśmy tzw. milczącą zgodę na rozpoczęcie budowy ogrodzenia.
