Tylko jedna kontrola i wyższe dopłaty. Unia Europejska zapowiada uproszczenia dla rolników

Biurokracja do cięcia. Tak ma wyglądać przyszłość rolników

Z danych Komisji Europejskiej wynika, że obecnie co czwarty rolnik traci 5-6 dni rocznie na wypełnianie wniosków związanych z dopłatami. Co trzeci musi poświęcić na to jeszcze więcej czasu, a aż 78 procent korzysta przy tym z pomocy specjalistów. Nowy pakiet uproszczeń ma ograniczyć te obowiązki, szczególnie w przypadku najmniejszych gospodarstw.

Według szacunków KE, roczne oszczędności wynikające z ograniczenia formalności mogą sięgnąć 1,6 mld euro.

Prostsze rozwiązania zawsze są czytelniejsze dla beneficjentów jakiejkolwiek polityki i reguły gry stają się zwyczajnie uczciwsze - mówiła agencji Newseria prof. dr hab. Szczepan Figiel z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

Mniej kontroli, więcej zaufania do rolników

Obecnie niemal 36 proc. gospodarstw było kontrolowanych raz w ciągu trzech lat, a 16 proc. musiało się liczyć z co najmniej trzema wizytami kontrolnymi. Czas przygotowania i realizacji takich działań to nawet cały dzień pracy. Komisja Europejska chce ograniczyć ich liczbę o połowę.

Nowy system ma wykorzystywać dane satelitarne oraz cyfrowe narzędzia, co pozwoli ograniczyć kontrole do jednej rocznie. Takie rozwiązanie ma zmniejszyć presję na rolnikach, jednocześnie zapewniając odpowiedni nadzór nad wykorzystaniem unijnych środków.

Wyższe wsparcie dla najmniejszych rolników

Dla drobnych rolników przewidziano uproszczony system dopłat. Roczna wypłata wzrośnie z 1250 do 2500 euro, a dodatkowo gospodarstwa te zostaną zwolnione z części przepisów dotyczących warunkowości środowiskowych. Nadal jednak będą mogły korzystać z dopłat ekologicznych.

Szacuje się, że dzięki tym zmianom oszczędności dla małych rolników mogą sięgnąć nawet 1,46 mld euro rocznie. To może stanowić realne wsparcie dla najmniejszych gospodarstw, które do tej pory miały trudności z obsługą formalną unijnych programów.

Technologie pozwolą utrzymywać wszystko pod kontrolą

Pakiet uproszczeń obejmuje również inwestycje w cyfryzację sektora rolniczego. Zakłada m.in. wprowadzenie zasady jednorazowego dostarczania danych oraz utworzenie punktów kompleksowej obsługi. Celem jest odciążenie rolników i przyspieszenie obsługi administracyjnej.

Komisja Europejska planuje również zwiększenie elastyczności reagowania w przypadku kryzysów, takich jak klęski żywiołowe czy choroby zwierząt.

Mamy konsumenta, który oczekuje wysokiej jakości żywności i zachowania standardów. Te standardy, nawet jeśli są uznawane za obciążenie, są absolutnie konieczne - zaznacza prof. Figiel.

Komisarz UE ds. rolnictwa Christophe Hansen apeluje o szybkie przyjęcie zmian, tak by mogły wejść w życie już w 2026 roku.