Zmiany klimatyczne, a uprawa roli. Co rolnik musi wiedzieć o technologiach?
Najważniejszym z podstawowych elementów agrotechniki jest uprawa roli, która zmieniła się na przestrzeni lat, jeśli chodzi o częstotliwość i dynamikę zabiegów. Sprawdziliśmy, czy i jak zmiany klimatu wpływają na uprawę pól.
Różnorodne metody uprawy a warunki atmosferyczne
Rolnik, który zanim zbierze plony, najpierw musi odpowiednio przygotować warunki glebowe. Często bywa tak, że klimat stwarza duże wyzwanie dla optymalnego przygotowania gleby. Susza czy ulewne deszcze nie pozwalają glebie utrzymać materii organicznej, wody a zwłaszcza nie odtwarzają zawartości próchnicy. Podczas VIII Forum Rolników i Agrobiznesu w Poznaniu na sesji Uprawa i technika II, poruszono tematy warunków uprawy pól, zagospodarowania międzyplonów i osiągnięcia tych celów.
" Gleba na skutek intensywnej uprawy mechanicznej i mineralizacji traci materię organiczną. Pogarsza się też jej struktura, obniża pojemność wodna oraz zwiększa tendencja do zaskorupiania, czy powstawania podeszwy płużnej" – mówił na sesji dr hab. Tomasz Piechota, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Ekspert tłumaczył dalej, że mimo sprzętu pozwalającego na coroczną orkę na głębokość 25 cm, najlepszym rozwiązaniem jest uprawianie gleby na tyle, na ile jest to niezbędne. Nadmiar bywa szkodliwy. Elementy poprawy efektywności uprawy roli:
- właściwy termin wykonania zabiegu, według potrzeb gleby a nie daty
- odpowiednia głębokość pracy (przed wjazdem na pole należy wykonać odkrywkę i ocenić jak głęboko występuje zagęszczenie gleby)
Kiedy gleba jest nadmiernie wilgotna, należy odczekać aż woda ustąpi. Próba doprawienia gleby w trakcie trwających susz jest złym pomysłem.
Na czym polega uprawa konserwująca?
Kiedy na polu panują niekorzystne warunki pogodowe, zbawienna może okazać się uprawa konserwująca, w której minimum 30% pola musi być pokryte resztkami roślinnymi( najlepiej w dużych ilościach). Resztki ograniczają erozję wodną i wietrzną, parowanie gleby oraz rozwój chwastów. Należ pamiętać jednak, że ten zabieg wymaga właściwie dobranych resztek pożywienia oraz zwałkowania i pocięcia ich wałem nożowym międzyplonu.
"W uprawie bezorkowej nawet w listopadzie łatwiej będzie zebrać buraki i kukurydzę nawet przy bardziej uwilgotnionej glebie niż w systemie orkowym. Na pozostawionej słomie nośność pola jest większa, dzięki czemu mniej będzie kolein i rozjeżdżonej gleby "– objaśniał dr hab. Tomasz Piechota na portalu "topagrar.pl"
O czym jeszcze warto pamiętać?
Właściwości biologiczne gleby, związane z bioróżnorodością płodozmianu są jednym z zapomnianych elementów. Wszelkie braki materii organicznej sprawią, że życie biologiczne w glebie będzie ograniczone, co będzie miało potem swoje skutki w produkcji polowej.
Warto stosować międzyplony, najlepiej jak będą to mieszanki składające się z minimum 5 komponentów. Z korzyścią dla gleby będzie jak najdłuższe pokrycie jej zieloną roślinnością, wówczas struktura gleby odbudowuje się korzystając z funkcjonujących w niej mikroorganizmów. Tomasz Piechota dodaje również, że uproszczenia wprowadzane przez rolnika na polach należy obserwować na bieżąco. Jeśli problem nie będzie rozwiązany, należy zmniejszyć liczbę zabiegów lub je spłycić.
