Rosja wycofuje się z umowy zbożowej. Co stanie się z towarem z Ukrainy?
17 lipca 2023 roku wygasła umowa o eksporcie zboża ukraińskiego przez Morze Czarne. Rosja ogłosiła zawieszenie swojego udziału w porozumieniu, które zostało podpisane w lipcu 2022 roku przez Rosję, Ukrainę, Turcję i kraje ONZ. Decyzja ta budzi obawy dotyczące losu ukraińskiego zboża oraz wpływu na rynki międzynarodowe.
Umowa o eksport zboża ukraińskiego
Tzw. umowa zbożowa, która wygasła 17 lipca 2023 roku, była przez ostatni rok kluczowym porozumieniem regulującym eksport zboża ukraińskiego przez Morze Czarne. Przewożone zboże trafiało do różnych regionów, w tym Europy (40 proc.), Azji (30 proc.), Turcji (13 proc.), Afryki (12 proc.) oraz Bliskiego Wschodu (5 proc.). Rosja odegrała istotną rolę w tym procesie, a jej wycofanie się z umowy stawia pod znakiem zapytania dalsze losy eksportu z Ukrainy.
Reakcje i działania Ukrainy
Ukraina przygotowała zapasowy plan w przypadku odstąpienia Rosji od umowy zbożowej. Jak informuje portalmorski.pl, rząd ukraiński utworzył fundusz ubezpieczeniowy o wartości około 547 mln USD, który ma służyć wsparciu zagranicznych firm przewożących zboże przez Morze Czarne w przypadku naruszenia umowy przez Rosję. W tym procesie Ukraina otrzymuje również wsparcie ONZ. Dodatkowo planuje się rozbudowę i pogłębienie Kanału Bystre, co pozwoli na zwiększenie eksportu zboża przez małe porty nad Dunajem, takie jak Izmaił, Reni i Ust-Dunajsk. Transport zboża tą drogą stanowił dotychczas 25 proc. eksportu z Ukrainy.
W odpowiedzi na zaistniałą sytuację wokół Lwowa powstają nowe silosy do przechowywania zboża, które następnie mają być transportowane przez Polskę. Budowa tych obiektów planowana jest na jesień 2023 roku. Rozważane jest również zwiększenie pojemności magazynowania centrum logistycznego MOST Logistic Terminal, zajmującego się przede wszystkim przeładunkiem nawozów mineralnych. Po stronie ukraińskiej granicy powstają także nowe terminale intermodalne, umożliwiające przeładunek między pociągami o różnych rozstawach torów. Również po stronie polskiej budowane są terminale przy Linii Hutniczej Szerokotorowej, która łączy Ukrainę ze Śląskiem.
Perspektywa eksportu z Ukrainy
Prognozy eksportu kukurydzy i pszenicy z Ukrainy wskazują na znaczny spadek w roku gospodarczym 2023/2024, odpowiednio o 32 proc. i 11 proc. Wobec wycofania się Rosji z umowy, eksport zboża będzie zapewne skoncentrowany głównie na kraje sąsiednie Ukrainy, takie jak Polska i Rumunia. Trudności i niepewności związane z alternatywnymi szlakami transportowymi oraz zmieniającymi się warunkami eksportowymi stawiają przed ukraińską branżą zbożową wiele wyzwań w najbliższych miesiącach.
źródło: portalmorski.pl
