Jak fale upałów wpłynęły na pszczoły?

Wpływ temperatury na pszczoły

Naukowcy z Pennsylvania State University dowiedli, że historycznie wysokie fale upałów, które były obecne tego lata w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych oraz południowej Europie były dotkliwe nie tylko dla ludzi, ale również dla zapylaczy oraz bytujących na nich pierwotniakach. Jeżeli spojrzy się na ten problem z szerszej perspektywy, sytuacja ta prowadzi do poważnego zaburzenia równowagi biologicznej i ma poważne konsekwencje również dla człowieka.

Z przeprowadzonych badań wynika, że zarówno pod wpływem ekstremalnie wysokiej temperatury i przebytej wcześniej infekcji, pszczoły samotnice stanowiące blisko 90 proc. z ok. 4000 gatunków pszczół żyjących w Ameryce Północnej znacznie rzadziej szukają pożywienia. Co oznacza brak żeru i brak zapylania upraw. 

Obecnie doświadczamy najwyższych temperatur w historii. […] Te fale upałów trwające 3 czy 4 dni z rzędu wykraczają poza tolerancję cieplną pszczół. Jeżeli ta sytuacja nałoży się na wcześniejszą infekcję patogenem, popólacja pszczół staje się poważnie zagrożona" - mówi Mitzy Porras, główna autorka badania. 

Zależność pomiędzy patogenem, a żywicielem - pszczołą

Podczas badań testowano wytrzymałość pszczół na temperaturę przy poszukiwaniu pożywienia. Wszystko po to, aby sprawdzić, przy jakiej temperaturze pszczoła jest jeszcze w stanie żerować. W trakcie badań okazało się, że pszczoły, które wcześniej zostały zakażone powszechnym patogenem, miały znacznie mniejszą tolerancję na ciepło i rzadziej podejmowały próbę zdobycia pożywienia. 

Ekstremalne ciepło wpływa źle zarówno na żywiciela (pszczołę), jak i na sam patogen. Badacze doszli do wniosku, iż sama długotrwała ekspozycja pszczół na wysoką temperaturę zmniejsza tolerancję pszczół na ciepło, ale dodatkowa infekcja patogenem osłabia ich fizjologię termiczną, przez co finalnie wpływa na ich zachowanie. 

Badacze ustalili, że pszczoła w pełni zdrowa toleruje falę upałów wynoszącą blisko 43 st. C.! Natomiast po infekcji patogenem, tolerancja pszczoły spada zaledwie do 37 st. C.

Pszczoły samotnice, a kilkudniowa fala upałów - o co to całe zamieszanie?

Przeprowadzone badania dotyczą w głównej mierze pszczół samotnic, które mają wybitnie wysoką zdolność zapylania. Pszczoły te żyją przez ok. rok, ale większość z tego spędzają w swoich gniazdach. Poza nimi są aktywne zaledwie przez 2-4 tygodnie, w tym czasie wyrabiają życiową normę zapylania. 

Zdaniem naukowców trzy-, czterodniowa fala upałów, to bardzo uciążliwy (i dla osób starszych również niebezpieczny) moment lata, podczas gdy dla pszczoły samotnicy to ¼ całkowitego czasu kiedy znajduje się poza gniazdem i może żerować, a tym samym zapylać kwiaty. 

Właśnie dlatego jej chwilowa niedyspozycja spowodowana upałami może fatalnie wpłynąć na wydajność zapylania i wydawania potomstwa oraz wielkość uzyskanych plonów.