Nawet 1,5 tys. zł za niepograbione liście. Polacy wciąż nie mają pojęcia o tym obowiązku

Nietrudno o przykry wypadek

Upadek na chodniku to nie jest tylko domena zimy i zalegającego śniegu czy lodu. Wypadki zdarzają się przez cały rok. Jednakże to właśnie jesienią i zimą dochodzi do nich najczęściej i są one najbardziej dotkliwe. Przemoczona warstwa liści, błoto pośniegowe, a później lód — to "pewniaki" na złamania, zwichnięcia, a czasem nawet poważniejsze urazy.

Samo grabienie liści bywa dla niektórych uciążliwym obowiązkiem, który spychają na później, licząc, że wiatr albo deszcz załatwią sprawę za nich. Jest to „myślenie życzeniowe”, które w świetle prawa może kosztować majątek. Władze gminne i Straż Miejska coraz baczniej przyglądają się terenom publicznym i prywatnym. A rola właściciela nieruchomości jest kluczowa.

Ustawa jasno wskazuje winnego: to nie gmina ma obowiązek grabić liście

Wielu z nas jest przekonanych, że skoro chodnik jest terenem publicznym, odpowiedzialność za jego czystość leży po stronie zarządcy drogi lub gminy. Tymczasem prawo stanowi inaczej.

Kwestię tę reguluje Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2024 poz. 399). Art. 5 ust. 1 pkt 4 tego aktu prawnego jest nieubłagany:

Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości.

Jeśli posiadasz dom przy drodze, to pas chodnika bezpośrednio przylegający do Twojej działki staje się Twoim terenem roboczym. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, gdy między Twoją posesją a chodnikiem znajduje się pas zieleni (na przykład trawnik) lub gdy chodnik jest bezpośrednio zarządzany przez zarządcę drogi publicznej (co zdarza się rzadko w małych miejscowościach i wsiach). Co grozi za niedopełnienie obowiązku zgrabienia chodnika?

Kto odpowiada za ewentualny wypadek?

Co się stanie, jeśli zignorujesz obowiązek sprzątania liści? Służby porządkowe (najczęściej Straż Miejska lub Policja) mogą potraktować to jako wykroczenie. W zależności od stopnia zaniedbania możesz zostać ukarany mandatem, który wynosi od 20 do 500 zł. Jednak to nie koniec. W skrajnych przypadkach, jeśli sprawa trafi do sądu, grzywna może wynieść nawet 1500 zł.

Pieniądze te bledną jednak przy drugim, znacznie poważniejszym ryzyku, czyli ewentualnej odpowiedzialności cywilnej za wypadek. Jeśli pieszy poślizgnie się na nieuprzątniętych liściach lub lodzie i dozna kontuzji, ma pełne prawo pozwać właściciela nieruchomości o odszkodowanie. Mówimy tu o pokryciu kosztów leczenia, rehabilitacji, zadośćuczynieniu za ból, a nawet o rencie, jeśli poszkodowany straci zdolność do pracy. Te kwoty bez problemu sięgają dziesiątek tysięcy złotych, a żaden ubezpieczyciel nie „pomoże”, jeśli ewidentnym powodem szkody było zaniedbanie obowiązków.