Wyszukaj w serwisie
wiadomości ceny zwierzęta uprawy maszyny finanse i prawo biznes Wieś
RolnikInfo.pl > Finanse i Prawo > Zacznie się 15 marca. W tych miejscach orka będzie zakazana. Złamiesz zasady, stracisz część dopłat
Julia Bogucka
Julia Bogucka 26.02.2025 14:43

Zacznie się 15 marca. W tych miejscach orka będzie zakazana. Złamiesz zasady, stracisz część dopłat

Orka
Fot. CreativeNature_n;/Getty Images/CanvaPro

Regulacje prawne z ramienia Unii Europejskiej często uderzają w jeden z najważniejszych działów gospodarki, jakim jest rolnictwo. To zmusza właścicieli gospodarstw do dostosowania się do nowych zasad, z którymi nie zawsze się zgadzają. Już 15 marca w życie może wejść nowy zakaz, a jego skutki będą bardzo odczuwalne. Znane są zasady oraz sankcje za ich złamanie.

Cele Wspólnej Polityki Rolnej

Inicjatywa Unii Europejskiej stawia sobie za cel zapewnienie 449 mln obywateli UE przystępnej cenowo, bezpiecznej i wysokowartościowej żywności, a także zagwarantowanie rolnikom dobrego poziomu życia. Dodatkowo Wspólna Polityka Rolna ma chronić zasoby naturalne i realizować działania w dziedzinie klimatu, na co przeznaczone jest 40% jej budżetu.

ue siedziba.jpg
Fot. Leonardo1982/pixabay/CanvaPro

UE deklaruje, że środki rozwoju obszarów wiejskich w ramach WPR pomagają:

  • modernizować gospodarstwa rolne
  • zwiększać inwestycje w infrastrukturę, w tym łączność i podstawowe usługi
  • zwiększać konkurencyjność sektora rolnego
  • zapewniać wymianę pokoleń w rolnictwie.

Zakłada się przede wszystkim płatności bezpośrednie dla rolników, wprowadzanie środków stabilizujących rynki oraz wspieranie obszarów wiejskich. Łącznie Unia Europejska przeznacza na rolnictwo 30% swojego budżetu. Aby jednak wszystkie te elementy mogły funkcjonować, należy również wprowadzić liczne regulacje prawne, których domaga się wspólnota. Kolejne z nich wejdą w życie już 15 marca, a opinie na ich temat są dość zróżnicowane.

Patryk Wołosz
Trwa walka o ziemię. Rolnicy mają poważny problem
Rolnicy się skrzyknęli, ministerstwo uległo. Aplikacja suszowa ze wsparciem komisji: są ważne daty na 2025 r. 2610,72 zł nowego dodatku co miesiąc. Niektórzy nie muszą nawet składać wniosku do KRUS

Nowa norma unijna wchodzi w życie

Ochrona środowiska obejmuje wiele różnych obszarów i nie wszystkie działania na jej rzecz podobają się społeczeństwu. Oznacza to bowiem konieczność rezygnacji z niektórych działań lub przeniesienie ich w zupełnie inne miejsce, co wiąże się z licznymi kosztami. Tak prawdopodobnie będzie również w przypadku wprowadzenia normy GAEC2 (Dobra Kultura Rolna Zgodna z Ochroną Środowiska), która wynika z przepisów unijnych.

orka gleba.jpg
Fot. GordonBellPhotography/Getty Images/CanvaPro

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi właśnie przygotowało projekt rozporządzenia, które reguluje kwestie związane ze wspomnianą normą, a które ma wejść w życie już 15 marca. Oznacza to, że za niewiele ponad dwa tygodnie polscy rolnicy będą musieli sprostać kolejnym wyzwaniom. Wiele objętych regulacjami gruntach będzie trzeba przestrzegać następujących zasad dotyczących trwałych użytków zielonych (TUZ):

  • zakaz zaorywania i przekształcania,
  • zakaz budowy nowych rowów melioracyjnych i instalacji odwadniających,
  • zakaz wydobycia torfu.

Wcześniejsze zapowiedzi różnią się od tego, co znalazło swoje miejsce w projekcie. Jeśli przepisy ujęte w rozporządzeniu rzeczywiście wejdą w życie, będzie mowa o nawet 400 tys. hektarów gruntów w całym kraju, najwięcej w województwie podlaskim. Wiadomo, co w tej sytuacji powinni zrobić rolnicy oraz co o tym sądzą.

Zobacz: Jaka emerytura z KRUS po 30 latach pracy? Za takie pieniądze trudno przetrwać miesiąc

Szczegóły wejścia w życie rozporządzenia

Od zasad opisanych powyżej istnieje kilka istotnych wyjątków. Projekt przewidział orkę na trwałych użytkach zielonych poza określonymi terminami, należy jednak spełnić istotne warunki. Nie będzie to dozwolone każdego roku.

Wykonanie innego zabiegu agrotechnicznego może jednak być konieczne co kilka lat w celu renowacji TUZ lub usunięcia siewek niepożądanych roślin. Dlatego też, w przedmiotowych wymogach proponuje się możliwość wykonania zabiegu renowacji z zastosowaniem płytkiej uprawy gleby i podsiewu, ale nie częściej niż raz na 4 lata - opisują przedstawiciele resortu rolnictwa.

Tak duży obszar sięgający nawet 400 tysięcy hektarów został wyznaczony na podstawie wyników badań Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy. To one wykazały, które gleby spełniają przyjęte kryterium miąższości, jeśli w co najmniej 40-centymetrowej warstwie występuje odpowiednia zawartość materii organicznej (a mowa tu o co najmniej 40 % suchej masy gleby).

Informacje o tym, które gleby spełniają opisane w projekcie przesłanki, rolnik otrzyma już podczas składania wniosku.

Grunty spełniające wymogi będą widoczne we wniosku geoprzestrzennym określonym w art. 61 ust. 1 ustawy o Planie Strategicznym i będą objęte warstwami cyfrowymi zawartymi w systemach informatycznych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) - informuje resort rolnictwa.

Nowe regulacje nie cieszą się bardzo optymistycznym odbiorem, szczególnie ze strony podlaskich rolników. To tam bowiem największy obszar spełnia wymogi, a więc będzie obarczony zakazem orki. Wyraźnie sprzeciwili się nowym regulacjom oraz zwrócili się do resortu z apelem o przeanalizowanie potencjalnych skutków GAEC2 dla rolnictwa. Nie jest jednak oczywiste czy uda się im w jakikolwiek sposób wpłynąć na obowiązujący kształt projektu rozporządzenia.

W przypadku niedostosowania się do przepisów, które mają wejść w życie 15 marca, rolnik może się narazić na sankcje w postaci obniżenia dopłat.