Agresywnie rośnie w polskich ogródkach. Nie wypłacisz się, gdy posadzisz. Jest na "czarnej liście"
Osoby początkujące w uprawie roślin powinny zachować szczególną ostrożność podczas wyboru gatunków do swojego ogrodu. Posadzenie niektórych z nich może wiązać się nie tylko z konsekwencjami prawnymi, ale i wysokimi karami finansowymi. Mowa m.in. o szeroko rozpowszechnionej roślinie w Polsce, cenionej przez rolników, działkowców i ogrodników, gdyż świetnie sprawdza się w naszym klimacie.
Gatunki obce w natarciu. Jakie rośliny są zakazane w Polsce?
Każdy pasjonat ogrodnictwa doskonale zdaje sobie sprawę, jak ekscytujące i satysfakcjonujące może być odkrywanie nowych odmian roślin, które wzbogacą przestrzeń wokół domu. Odkrywanie rzadkich gatunków umożliwia tworzenie niepowtarzalnych aranżacji ogrodowych, a także eksperymentowanie z różnorodnymi barwami, aromatami i strukturami roślinności.
Podczas wyboru roślin do ogrodu należy pamiętać o obowiązujących przepisach. W wielu krajach, wliczając w to Polskę, powstały listy inwazyjnych gatunków obcych (IGO), których sadzenie uznano za niebezpieczne dla rodzimych ekosystemów.
Przykładem “intruza” jest popularna w Polsce roślina, ceniona przez rolników, działkowców i ogrodników ze względu na swoją odporność i doskonałe przystosowanie do lokalnych warunków klimatycznych. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że jej posiadanie, sprzedaż czy sprowadzanie na teren Unii Europejskiej jest nielegalne i stanowi przestępstwo. W skrajnych przypadkach wiąże się z ryzykiem kary pozbawienia wolności.
Nielegalna roślina w Polsce. Kto posadzi, ten gorzko pożałuje
Lista gatunków zwierząt i roślin stanowiących szczególne zagrożenie dla flory europejskiej i krajowej została uwzględniona w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 2022 roku. Niektóre z tych roślin są jednak wizualnie atrakcyjne i mogą kusić do ich zasadzenia w ogrodzie.
Zakazane rośliny w Polsce obejmują m.in. barszcz Sosnowskiego, dąb czerwony, nawłoć kanadyjską, rzepień włoski, rdestowiec japoński, tulejnik amerykański, winobluszcz zaroślowy czy łubin trwały. Na liście znajdziemy również dławisza okrągłolistnego (Celosia argentea) - roślinę pochodzącą z Azji Wschodniej, która zdobyła popularność w różnych częściach świata, w tym w Polsce i Europie, ze względu na swoje walory estetyczne oraz łatwość uprawy.
Poza swoją nieco rozwichrzoną urodą jest to roślina o bardzo wysokiej żywotności i odporności na różne warunki atmosferyczne, co pozwala jej skutecznie rosnąć w różnych środowiskach. Co więcej, ta roślinna piękność nie bywa kapryśna — jest mrozolubna, ma małe wymagania pielęgnacyjne i rośnie na wszystkich rodzajach gleb.
Dławisz okrągłolistny najpiękniej prezentuje się jesienią, kiedy roślina zamyka podporę w czułym uścisku, a jej liście przybierają żółtawy kolor. Ponadto żeńska odmiana “odwdzięczy się” za troskę obfitymi plonami w postaci dekoracyjnych owoców w odcieniach żółwi i czerwieni, które odznaczają się na tle zimowego krajobrazu.
Masz w ogrodzie? Lepiej zgłoś. Nawet milion złotych kary
Dławisz okrągłolistny to roślina zaliczana do gatunków inwazyjnych (IGO), a więc niewystępująca naturalnie w danych ekosystemów i charakteryzująca się dużym potencjałem ekspansji. We względnie szybkim tempie poszerza swój areał i w rezultacie wszędzie tam, gdzie się rozprzestrzenia, skutecznie wypiera rodzime gatunki roślin, co w dłuższej perspektywie zagraża bioróżnorodności.
W optymalnych warunkach silnie rosnące pnącza wzrastają w górę w poszukiwaniu podpory. Jeżeli zabezpieczymy roślinę przed nadmiernym przechylaniem, zapobiegniemy złamaniu łodygi pod jej własnym ciężarem. Dławisz pięknie porasta wysokie ogrodzenia, ekrany dźwiękoszczelne, altany czy łuki zdobiące parki, skwery i ogródki działkowe. Nie zmienia to faktu, że naruszenie zakazu jej uprawy oraz handlu sadzonkami i nasionami może skutkować wysokimi karami finansowymi.
Jeśli w swoim ogrodzie lub w trakcie spaceru zauważysz rośliny zaliczane do inwazyjnych gatunków obcych, należy zgłosić ten fakt do odpowiednich służb gminnych. W przeciwnym razie zgodnie z ustawą o gatunkach obcych administracyjna kara pieniężna może sięgać nawet miliona złotych, a jej wysokość ustala regionalny dyrektor ochrony środowiska właściwy dla danego obszaru.
Poza sankcjami finansowymi art. 34 ustawy przewiduje również odpowiedzialność karną za uprawę roślin inwazyjnych. Osobom świadomie naruszającym przepisy grozi kara pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat. Natomiast w przypadku nieumyślnego działania możliwe są łagodniejsze sankcje, takie jak grzywna, ograniczenie wolności lub kara pozbawienia wolności do dwóch lat.
