Wyszukaj w serwisie
wiadomości ceny zwierzęta uprawy maszyny finanse i prawo biznes Wieś
RolnikInfo.pl > Uprawy > Tak w naturalny sposób ochronisz uprawy przed szkodnikami. UE nie będzie miała się do czego przyczepić
Piotr Szczurowski
Piotr Szczurowski 30.05.2025 10:39

Tak w naturalny sposób ochronisz uprawy przed szkodnikami. UE nie będzie miała się do czego przyczepić

Kwiaty
Kwiaty (Fot. Photo by Sergey Shmidt on Unsplash)

Unia Europejska chce do 2030 roku ograniczyć stosowanie pestycydów o połowę. Jedną z naturalnych metod ochrony roślin mają być pasy kwietne, których skuteczność potwierdziła najnowsza metaanaliza duńskich naukowców.

Więcej kwiatów, więcej pożytecznych owadów

Badacze z Uniwersytetu Kopenhaskiego przeanalizowali 24 wcześniejsze badania dotyczące pasów kwietnych w uprawach jednorocznych. Wnioski? Nawet najprostszy pas złożony z dwóch gatunków kwiatów zwiększa liczebność naturalnych wrogów szkodników aż o 70 proc. w porównaniu z polem bez kwiatów. Każdy dodatkowy gatunek podnosi ten wynik średnio o 4,1 proc.

Nasze badanie potwierdza, że różnorodność się opłaca. Im więcej gatunków w pasie kwietnym, tym więcej naturalnych wrogów na polu - wyjaśniła adiunkt Lene Sigsgaard z Wydziału Nauk o Roślinach i Środowisku.

Zdaniem naukowców różnorodność kwiatów sprawia, że pożyteczne owady mają dostęp do pyłku i nektaru przez cały sezon wegetacyjny. Ważne jest jednak kilka szczegółów.

Polskie czereśnie zalały bazary. Cena za kilogram taka, że można złapać się za głowę Do sprzedaży mogą trafić zakażone ziemniaki. Ministerstwo przedstawiło projekt, oto wytyczne

Naturalni sprzymierzeńcy rolników w walce ze szkodnikami

Wieloletnie, bogate gatunkowo pasy kwietne przyciągają liczne drapieżniki: biedronki, bzygi, pluskwiaki, złotooki i drapieżne chrząszcze. Te owady odgrywają istotną rolę w ograniczaniu liczby szkodników — mszyc, wciornastków czy przędziorków — bez potrzeby stosowania chemii. 

Wysoka różnorodność gatunków daje wyraźne korzyści. Jeśli masz tylko jeden gatunek kwiatów, różnica nie jest znacząca. Jednak przy dwóch gatunkach jest o 70 proc. więcej naturalnych wrogów w porównaniu z sytuacją bez kwiatów - podkreśliła główna autorka badania Nika Jachowicz.

Pasy kwietne nie tylko poprawiają zdrowie upraw, ale wspierają bioróżnorodność i dają pożytecznym owadom przestrzeń do zimowania i rozmnażania się. Zaletą jest też możliwość łączenia ich z innymi metodami ochrony roślin, jak płodozmian czy biologiczna kontrola.

Kwiaty
Fot. Photo by Annie Spratt on Unsplash

Kwiaty z pożytkiem dla środowiska i gospodarki

Aby pasy były skuteczne, ważny jest dobór odpowiednich gatunków.

Kwiaty takie jak krwawnik, stokrotka, margerytka i różne baldaszkowate nadają się na pasy kwietne, ponieważ mają otwarte kwiaty z łatwym dostępem do pyłku i nektaru, co jest zaletą dla drapieżnych owadów - zaznaczyła Jachowicz.

Eksperci rekomendują stosowanie mieszanek nasion z rodzimymi gatunkami wieloletnimi, które dzięki ewolucyjnej zgodności najlepiej wspierają miejscowe owady.

Gatunki rodzime w wyniku ewolucji mają najlepszy wpływ na owady żyjące w Danii. A jeśli są to gatunki wieloletnie, pasy kwiatowe przetrwają całe lata, jeśli się o nie odpowiednio zadba - przypomniała Lene Sigsgaard.

Potrzebne uproszczenie przepisów

Choć pasy kwietne funkcjonują w europejskich programach dopłat od lat 90., to ich potencjał nadal nie jest w pełni wykorzystywany. Problemem są procedury.

Słyszymy od rolników, że trudno uzyskać dotacje na pasy kwiatowe, częściowo dlatego, że przepisy dotyczące tego, kiedy je siać i kosić, są skomplikowane. Jest kilka rubryk do zaznaczenia, które mogą nie do końca pokrywać się z celem przyciągania większej liczby naturalnych wrogów - podsumowała Jachowicz.

Naukowcy apelują do władz o uproszczenie zasad i zachęty dla rolników, by ekologiczne rozwiązania stały się łatwiejsze do wdrożenia. W obliczu planowanych ograniczeń w stosowaniu pestycydów takie rozwiązania mogą odegrać kluczową rolę w przyszłości europejskiego rolnictwa.