Brak możliwości łączenia ekoschematów z PROW
Ministerstwo Rolnictwa oraz Rozwoju Wsi przekazało odpowiedź w sprawie wystąpienia Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 18 kwietnia 2023 roku. Dotyczyła ona wprowadzenia zmiany przepisów w celu umożliwienia rolnikom będącym w rolnictwie zrównoważonym Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich korzystania z ekoschematów. Jakie stanowisko objął rząd w tej sprawie?
Brak możliwości podwójnego finansowania
Wśród pomocy finansowych w sektorze rolnictwa stworzyła się ostatnimi czasy nie lada zagwozdka dla niektórych gospodarzy rolnych. Dotyczy ona bowiem beneficjentów czerpiących wsparcie z programu zróżnicowanego rolnictwa działającego na podstawie PROW, którzy chcieliby wystąpić z wnioskami o dofinansowania w ramach ekoschematów. Odpowiedź rządu jest jednak jednoznaczna i niezbyt przychylna rolnikom. Resort odmawia przyznawania podwójnego finansowania, podając kilka głównych powodów.
Po przeprowadzeniu wnikliwej analizy oraz wzięciu pod uwagę eliminacji ryzyka podwójnego finansowania oraz uniknięcia namnożenia się praktyk pro-środowiskowych o zbliżonym celu na jednej powierzchni, biorąc pod uwagę ograniczenia budżetowe, resort wydał szereg regulacji dotyczących ustalenia zasad łączenia ekoschematów oraz Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014-2020 Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone.
Jak podaje Krajowa Rada Izb Rolniczych:
– Istotną kwestią jest fakt, że zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne, zgodnie z przepisami UE, co do zasady mają charakter 5-letni. Przepisy UE nie przewidują możliwości przerwania realizacji już podjętych zobowiązań, ponieważ takie działanie stanowiłoby utratę osiągniętych efektów środowiskowych. Resort mówi wyraźnie, że płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne, zgodnie z przepisami UE, rekompensują w całości lub części utracone dochody i dodatkowo poniesione koszty wynikające z realizacji wymogów podjętego zobowiązania.
Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone
Wśród wyjaśnień KRiR możemy przeczytać również, iż „od 2023 r. obowiązująca w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone stawka płatności została zwiększona z 552 zł/ha do 800 zł/ha. Podwyższenie stawek płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych PROW 2014-2020 było motywowane tym, że od 2023 r. są równolegle wdrażane zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne zarówno w ramach PROW 2014-2020, jak i interwencje pro-środowiskowe w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027)”. Warto zaznaczyć, że praktyki wchodzące w zakres wymogów Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone, które są prowadzone w ramach PS WPR na lata 2023-2027 w obrębie międzyplonów ozimych, wsiewek śródpolnych, opracowywania i przestrzegania planu nawożenia, a także zróżnicowania struktury upraw są również wdrażane w ramach ekoschematów.
Na podstawie tego faktu, resort stwierdza więc, że „zwiększona do 800 zł stawka płatności dla Pakietu 1. została obliczona w oparciu o wielkości wsparcia w ramach ww. praktyk ekoschematowych”. U podstaw ustalania zasad łączenia ekoschematów z Pakietem 1. Rolnictwo Zróżnicowane oprócz wcześniej wspomnianych aspektów, leżała również realizacja założonych celów środowiskowych, mianowicie realizowanie różnych praktyk wzajemnie na siebie oddziałujących i uzupełniających się.
Kolejną ważną kwestią, na jaką zwraca uwagę KRiR w oświadczeniu, jest częstotliwość realizacji praktyk dodatkowych w ramach Pakietu 1.:
– Choć w ramach Pakietu 1. tzw. praktyki dodatkowe (przyoranie słomy, obornika, stosowanie międzyplonów) nie są stosowane w każdym roku jego realizacji, to płatność w ramach tego pakietu została skalkulowana tak, że koszty stosowania tych praktyk są rekompensowane corocznie w okresie realizacji zobowiązania. Oznacza to, że w każdym roku część otrzymanej płatności stanowi rekompensatę realizacji tych wymogów.
Grunty ,,dodane’’ nie dotyczą niemożności łączenia dofinansowań
KRiR podaje również, że „przyjęte zasady łączenia ekoschematów ze zobowiązaniami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone nie dotyczą gruntów ornych „dodanych” w trakcie realizacji zobowiązania w ramach tego pakietu. Do takich „dodanych” gruntów ornych nie są przyznawane płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach Pakietu 1., ponieważ obowiązuje na nich realizacja jedynie wybranych wymogów. Tym samym na takich gruntach w przypadku realizowania na nich ekoschematów, nie występuje ryzyko podwójnego finansowania”.
Co więcej, w przypadku praktyk Zróżnicowana Struktura Upraw (ZSU), Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia (w wariancie podstawowym lub w wariancie z wapnowaniem) wszystkie warunki i wymogi dotyczące realizacji tych praktyki (takie jak np. odpowiedni udział powierzchniowy poszczególnych upraw w ramach ZSU) powinny być spełniane przez rolnika w odniesieniu do gruntów ornych „dodanych” w trakcie realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone PROW 2014-2020 (tj. tak jakby te „dodane” grunty stanowiły oddzielne gospodarstwo), pisze w swym oświadczeniu KRiR.
Źródło: krir.pl