Ministerstwo rolnictwa się ugięło. Będą ułatwienia dla plantatorów ziemniaków
Poważna choroba ziemniaków od lat spędzała sen z powiek wielu rolnikom. Plantatorzy musieli sprostać ścisłym regulacjom, które nie ułatwiały przede wszystkim eksportu warzyw poza granice kraju. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiło dokonać zmiany, dzięki którym poszczególne czynności okażą się znacznie prostsze.
Czym jest bakterioza pierścieniowa ziemniaka?
Poważna choroba wywoływana przez bakterię Clavibacter michiganensis ssp. Sepedonicus jest wywoływana przez porażone ziarniaki i nieodkażone narzędzia oraz maszyny. Uważa się ją za poważne schorzenie kwarantannowe, wśród obowiązków rolników jest jej systematyczne zwalczanie. Najchętniej rozwija się w temperaturze od 20 do 23 stopni Celsjusza podczas susz, które, jak wiemy, zdarzają się coraz częściej.
Dobrą informacją jest fakt, że jeszcze przez pewien czas bakterie najprawdopodobniej nie będą w stanie przetrwać polskich zim. Mimo to potrafi przetrwać między innymi na przechowywanych sadzeniakach, a także na wspomnianych wcześniej narzędziach czy maszynach.
Choroba może przebiegać bezobjawowo nawet przez kilka lat, wśród widocznych symptomów wymienia się chlorozę oraz deformację liści. Wcześniej jest wykrywana wyłącznie laboratoryjnie, przez co od rolników wymagało się corocznej monitoringowej kontroli zdrowotności oraz szeregu ograniczeń. Niektóre zasady będą ulegały zmianie.
Bakterioza pierścieniowa ziemniaka w Polsce
Stwierdzenie tej choroby na plantacji ziemniaków w Polsce skutkuje koniecznością likwidacji plantacji, zakazem rozprzestrzeniania ziemniaków w obrębie kraju, a często nawet utylizacją posiadanych ziemniaków. Jeśli producent chce sprzedać swoje produkty poza granice, musiał poddać je specjalnym badaniom fitosanitarnym. Jak się okazuje, byliśmy jednak jedynym państwem członkowskim Unii Europejskiej z tak dużymi obostrzeniami, choć poziom wykrywalności bakterii był podobny, jak w innych krajach.
Z tym zawalczył wiceminister rolnictwa Michał Kołodziejczak, który w maju 2024 roku ogłosił, że podjął działania mające na celu zdjęcie obostrzeń.
Wystąpiłem w zeszłym tygodniu do unijnej komisarz Stelli Kyriakides z pismem, z całą dokumentacją, o przyspieszenie procedury zdjęcia z polski obostrzeń ograniczających eksport polskich ziemniaków - mówił Michał Kołodziejczak.
Wiceminister wskazał również, że obecnie w Polsce jest najniższy od 20 lat stopień zakażenia ziemniaków bakteriozą pierścieniową. Teraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podjęło kolejne działania, które mają na celu uproszczenie rolnikom plantacji tego warzywa. Wiele zasad uległo znacznej zmianie.
Zobacz: Te owoce do złudzenia przypominają borówki. Są zdrowe i banalne w uprawie
Ułatwienia dla rolników w związku z bakteriozą pierścieniową ziemniaka
Znaczące obniżenie się występowania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka na terenie Polski poskutkowało zmianą zasad, według których dana plantacja jest uznawana za miejsce wolne od choroby. Ułatwienia zostały zawarte w rozporządzeniu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 stycznia 2025 r.
Gospodarstwa posiadające status miejsca produkcji wolnego od bakteriozy pierścieniowej ziemniaka mogą uzyskać paszport roślin i wysyłać ziemniaki do innych państw członkowskich bez konieczności badania każdej wysyłanej partii. Ułatwienie to może być stosowane także w przypadku eksportu ziemniaków do większości państw trzecich, o ile tylko badanie wysyłanej partii nie jest wymagane przez państwo docelowe eksportu - tłumaczy Krajowa Rada Izb Rolniczych.
Wśród najważniejszych zmian wymienia się trzy kluczowe punkty, które mogą znacznie ułatwić rolnikom produkcję i eksport ziemniaka poza granice Polski.
- Po pierwsze, miejsce produkcji może zostać uznane za wolne od choroby po zbadaniu plonu z 2., a nie 3. sezonów jak do tej pory (niezbędne badania można zatem przeprowadzić w ciągu jednego roku kalendarzowego),
- po drugie, w miejscu produkcji uznanym za wolne od choroby monitoringowa kontrola zdrowotności upraw ziemniaka będzie wykonywana co 2 lata, a nie corocznie jak do tej pory,
- po trzecie, w ramach monitoringowej kontroli zdrowotności upraw ziemniaka w miejscu produkcji uznanym za wolne od choroby 1 próbka będzie pobierana z każdych 100, a nie jak do tej pory 25 ton wchodzących w skład badanej partii (badanych jest przy tym tylko 20% wyprodukowanych partii).
