Wyszukaj w serwisie
wiadomości ceny zwierzęta uprawy maszyny finanse i prawo biznes Wieś
RolnikInfo.pl > Uprawy > Na pewno wkładasz to do koszyczka. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że jest trujące
Julia Bogucka
Julia Bogucka 15.04.2025 17:11

Na pewno wkładasz to do koszyczka. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że jest trujące

Koszyk wielkanocny
Fot. Emilia_Baczynska/pixabay/CanvaPro

Już za kilka dni tłumy Polaków pójdą do świątyń, aby poświęcić pokarmy z okazji Wielkanocy. Koszyki już są przyozdabiane, a zakupy wypełniają lodówki. Niemal każdy element, który znajdzie się w święconce, ma swoje wyjątkowe znaczenie. Nie każdy wie, że ten symbol życia i wieczności jest trujący. Może być bardzo szkodliwy szczególnie dla dzieci.

Wielkanoc zbliża się wielkimi krokami

Wielkanoc w Polsce to nie tylko wydarzenia religijne, ale też mnóstwo ludowych tradycji i zwyczajów, które mają swoje korzenie jeszcze w czasach przedchrześcijańskich, a dziś są pięknie wplecione w świąteczny klimat. Warto jednak pamiętać, że wizyty w świątyni są dla wielu osób nieodłącznym elementem celebracji, w tym szczególnie wyróżnia się jedna, do której dochodzi w Wielką Sobotę.

To wtedy wybieramy się do kościołów z wypełnionymi po brzegi koszyczkami, aby poświęcić pokarmy, które następnego dnia pojawią się na świątecznym stole. To ważny element tradycji wielkanocnej w Polsce, którego nie sposób pominąć. Również w Wielką Sobotę w niektórych wsiach rozpala się ogniska przy kościele — ogień ten symbolizował nowe życie, wiosnę. Zdarzało się, że ludzie zabierali kawałek żaru do domu i od niego rozpalali domowy ogień.

koszyk wielkanoc.jpg
Fot. muzzyco/Getty Images/CanvaPro

Już w niedzielny poranek rozpoczyna się śniadanie wielkanocne. Wszystko poprzedzone jest dzieleniem się święconką — jak opłatkiem w Wigilię. Na stole królują jajka, biała kiełbasa, pasztety, baby i mazurki. Wszystko tłuste, syte i symboliczne. To, co znajdzie się w koszyczku wielkanocnym, jest bardzo istotne z perspektywy duchowej. Nie każdy jednak wie, że jeden ze stałych elementów jest trujący.

Dosyp do wody i podlej pomidory w kwietniu. Obrodzą jak szalone, będą słodkie i soczyste Nie bez powodu tę roślinę nazywają "kwiatem wielkanocnym". Zachwyca wyglądem i długo kwitnie

To wkładamy do wielkanocnego koszyczka

Koszyczek wielkanocny, czyli święconka, to jeden z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych zwyczajów wielkanocnych w Polsce. Zawartość koszyka nie jest przypadkowa — każdy element ma symboliczne znaczenie, zakorzenione zarówno w tradycji chrześcijańskiej, jak i ludowej. Zazwyczaj w środku znajdzie się przede wszystkim:

  • jajko — symbol życia, odrodzenia i zmartwychwstania, najważniejszy element święconki, najczęściej ugotowane na twardo.
  • chleb — symbol ciała Chrystusa i codziennego pożywienia, wkładany do koszyka jako znak gościnności, sytości i Bożego błogosławieństwa,
  • wędliny — symbol dostatku, dobrobytu i zwycięstwa nad postem, najczęściej kiełbasa wieprzowa, choć pojawiają się też szynki, pasztety albo kawałki boczku,
  • chrzan — symbol siły i męki, jego ostry smak ma przypominać cierpienie Chrystusa, ale też dawać siłę i chronić przed chorobami,
  • masło — symbol dobrobytu i łagodności, dawniej uważano, że masło, jako tłuszcz i symbol tłustego jedzenia, przynosi szczęście i obfitość,
  • sól — symbol oczyszczenia i trwałości,  tradycji chrześcijańskiej sól „chroni przed zepsuciem”, ale też nadaje smak,
  • baranek — symbol Chrystusa Zmartwychwstałego, występuje w różnych formach: cukrowy, z masła, ciasta, czekolady albo plastiku.
wielkanoc koszyk.jpg
Fot. Emilia_Baczynska/pixabay/CanvaPro

To tylko część elementów, które znajdują się w koszyczku wielkanocnym. Niektóre z nich zależą od regionu, inne na stałe wpisały się w tradycję. Poza żywnością wiele osób stara się również przystroić swoje koszyki, które najczęściej są wiklinowe, przykryte białą serwetką oraz ozdobione wiosennymi roślinami. Okazuje się jednak, że jedna z najczęściej wykorzystywanych w tym celu jest trująca. Warto na nią uważać.

Zobacz: Już teraz posadź tę roślinę. W sezonie zaleje ogród kolorowymi “pomponami”

Ten element wielkanocnego koszyczka jest trujący

Rośliny w koszyczku wielkanocnym pełnią przede wszystkim funkcję symboliczną — oznaczają nowe życie i wiosnę — i ozdobną, a każda z nich ma swoją historię i znaczenie. To one sprawiają, że święconka wygląda świeżo, wiosennie i radośnie. To między innymi bazie, które pojawiają się zwłaszcza w regionach południowych i wschodnich czy borówka — którą wkłada się luzem albo oplecioną wokół obręczy koszyczka. 

Jednak największą popularnością od lat cieszy się bukszpan, czyli gęsty krzew liściasty z rodziny bukszpanowatych, który naturalnie występuje w południowej i zachodniej Europie oraz Azji Mniejszej. W tradycji wielkanocnej symbolizuje wieczność, życie i nadzieję, kojarzy się z trwałością i nieśmiertelnością duszy.

bukszpan.jpg
Fot. tesdei/Getty Images/CanvaPro

Okazuje się jednak, że bukszpan zawiera szkodliwe alkaloidy, które są trujące dla człowieka. Co istotne, znajdziemy je we wszystkich częściach rośliny, również w korzeniach. Warto jednak pamiętać, że możemy spokojnie go dotykać oraz wykorzystać do ozdobienia wielkanocnego koszyka. Problem zaczyna się wówczas, gdy niechcący go zjemy. Należy pilnować, aby żaden element bukszpanu nie znalazł się w żywności włożonej do koszyka, a także chronić przed nim dzieci. To one są w największej grupie ryzyka, jeśli chodzi o zatrucie tą rośliną.

Zatrucie bukszpanem może objawiać się na różne sposoby – najczęściej pojawiają się nudności, biegunka i uczucie zimna (dreszcze). W poważniejszych przypadkach mogą wystąpić trudności z oddychaniem, a nawet chwilowe porażenie mięśni. Jeśli istnieje podejrzenie, że dziecko połknęło kawałek tej rośliny, trzeba jak najszybciej udać się do lekarza. Specjalista przeprowadzi odpowiednie badania i może podjąć decyzję o wykonaniu płukania żołądka. Choć sytuacje takie są wyjątkowo rzadkie, zawsze warto zachować ostrożność.