Taka jest najwyższa emerytura polskiego rolnika. Do rekordzisty z ZUS nie jest nawet blisko
Nieczęsto zdarza się, by emerytura rolnicza wprawiała w osłupienie. A jednak – w jednym z przypadków liczby mówią same za siebie. Czy to wyjątek od reguły, czy system zaczyna działać inaczej?
Dlaczego większość rolników nie ma szans na wysoką emeryturę pomimo długoletniej pracy?
Choć wielu rolników przez dekady wykonuje ciężką fizyczną pracę, emerytury wypłacane przez KRUS pozostają jednymi z najniższych w kraju. Dzieje się tak głównie z powodu ryczałtowego systemu składek, który znacznie różni się od zasad obowiązujących w ZUS. Bez względu na to, ile ziemi się posiada, jak duże ma się gospodarstwo i ile się zarabia – składka do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jest stała. A to oznacza jedno: emerytura też jest stała i… skromna.
Po najnowszej marcowej waloryzacji, przeciętna emerytura rolnicza dla osoby z 25-letnim stażem wynosi zaledwie 1995,40 zł brutto. Zaledwie, bo w porównaniu do świadczeń wypłacanych przez ZUS to prawdziwa przepaść. Różnice nie wynikają z zaniedbania, ale z przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników z 1990 roku. A ta, choć wielokrotnie nowelizowana, wciąż pozostaje konstrukcją zupełnie odmienną od systemu ZUS-owskiego.
Czy to oznacza, że rolnik nie ma szans na godną starość?
System KRUS kontra ZUS – skąd biorą się takie różnice i co można zrobić, by ich uniknąć?
Na wysokość świadczeń emerytalnych w systemie rolniczym wpływa kilka kluczowych czynników. Najważniejszym z nich jest liczba przepracowanych lat objętych ubezpieczeniem w KRUS, a także ewentualne okresy zatrudnienia poza rolnictwem – które mogą zostać doliczone tylko w określonych przypadkach.
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. mogą wliczyć do emerytury także inne okresy aktywności zawodowej, co bywa decydujące dla wysokości ich świadczenia. W pozostałych przypadkach dodatkowe lata pracy nie zawsze mają realne przełożenie na emeryturę wypłacaną przez KRUS.
„Większość rolników otrzymuje niskie świadczenia, ponieważ nie pracowali poza rolnictwem albo nie mają wystarczająco długiego stażu w systemie” – wyjaśnia next.gazeta.pl.
W marcu 2025 roku wszystkie emerytury i renty KRUS zostały zwaloryzowane o 5,5 proc., co – choć pozytywne – nadal nie niweluje ogromnej przepaści między świadczeniami rolniczymi a pracowniczymi. Dla porównania, najniższa emerytura pracownicza wynosi obecnie 1878,91 zł brutto, a i tak często przewyższa bazowe świadczenia z KRUS.
Ale jak to możliwe, że jeden z rolników otrzymuje niemal dwukrotność przeciętnej emerytury rolniczej?
Tyle naprawdę wynosi najwyższa emerytura rolnicza w Polsce – i dlaczego większość rolników może tylko o niej pomarzyć
Rekordzista wśród rolników podlegających ubezpieczeniu w KRUS otrzymuje obecnie świadczenie w wysokości aż 4 532,90 zł brutto miesięcznie – jak poinformował portal next.gazeta.pl. Kwota ta wydaje się wręcz nierealna w kontekście standardowych wypłat dla tej grupy zawodowej.
Kim jest mężczyzna, który otrzymuje tę kwotę? Jak podaje źródło, przez 41 lat i 7 miesięcy podlegał on ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, z czego ponad 11 lat przepracował poza rolnictwem. I właśnie to stanowiło klucz do sukcesu – dodatkowy okres pracy został uwzględniony w obliczeniach, ponieważ senior urodził się przed 1 stycznia 1949 roku.
System w takim przypadku działa inaczej. Umożliwia doliczenie pełnych lat składkowych z pracy w innym sektorze i przekłada się na znacznie wyższe świadczenie.
Dla porównania najwyższa emerytura w Polsce wypłacana przez ZUS wynosi aż 51 350,57 zł brutto. Otrzymuje ją mężczyzna ze Śląska, który pracował przez 62 lata i przeszedł na emeryturę dopiero w wieku 86 lat. Nie korzystał też ze zwolnień lekarskich, co znacząco podwyższyło jego świadczenie.
Czy oznacza to, że rolnik ma szansę zbliżyć się do takiej kwoty? Raczej nie – z racji struktury systemu KRUS. Jednak przykład rekordzisty pokazuje, że dodatkowe lata pracy w innym sektorze oraz długi staż mogą znacząco zwiększyć wysokość świadczenia.
Choć jest to przypadek jednostkowy, to stanowi czytelny sygnał, jak ogromne znaczenie mają detale systemowe. Dla większości rolników pozostaje to jednak poza zasięgiem – głównie z powodu przepisów, których nie sposób dziś obejść ani zmienić po fakcie.
