Unijne miliony czekają. Rolnicy mogą skorzystać, ale muszą się pospieszyć
Nowy nabór wniosków uruchomiono po cichu, ale stawka jest wysoka. Dla niektórych to szansa, która może przesądzić o przyszłości ich gospodarstw. Pieniądze trafią do osób, które spełnią określone warunki. O tym warto wiedzieć.
Nowy nabór, ważne terminy i zapomniana możliwość dla wybranych producentów
Unijne fundusze wracają do rolnictwa w odświeżonej formule. Nabór prowadzony przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) to część większego planu wsparcia dla organizacji producentów żywności. W tym przypadku chodzi jednak nie o wszystkich rolników, lecz o konkretne grupy, które muszą spełniać ściśle określone warunki.
Najnowsze rozdanie środków to element Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej (PS WPR) na lata 2023–2027. Proces składania dokumentów ruszył i zakończy się już 25 lipca 2025 roku. Nie ma więc dużo czasu na przygotowanie formalności. Co istotne – wnioski można złożyć wyłącznie elektronicznie, przez Platformę Usług Elektronicznych ARiMR.
Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że to kolejny standardowy program wsparcia z budżetu UE, w rzeczywistości kryje się w nim coś więcej – konkretny mechanizm działania, precyzyjny katalog wydatków i precyzyjnie określone limity finansowe. Kto więc może sięgnąć po te środki?
Kto ma szansę na refundację? Tylko niektóre grupy i konkretne wydatki wchodzą w grę
Wsparcie nie trafi do każdego. Do programu mogą przystąpić wyłącznie:
- Organizacje producentów owoców i warzyw (OP),
- Zrzeszenia organizacji producentów (ZOP).
To oznacza, że indywidualni rolnicy czy mniejsze gospodarstwa, które nie działają w ramach uznanych struktur, nie będą mogli sięgnąć po unijne pieniądze. Warunek podstawowy to posiadanie statusu uznania OP lub ZOP oraz przygotowanie programu operacyjnego – dokumentu opisującego cele, działania i przewidywane rezultaty.
Program taki musi mieć charakter długofalowy – jego realizacja powinna trwać od 3 do 7 lat. Na tej podstawie określa się zakres refundowanych kosztów. Warto zaznaczyć, że działania przewidziane do finansowania zostały podzielone na obowiązkowe interwencje (np. poprawa jakości produktów, planowanie produkcji) oraz interwencje fakultatywne, do których należą m.in. działania środowiskowe, marketingowe, czy nawet badania naukowe wspierające sektor.
To właśnie na ich podstawie zostanie przyznana pomoc finansowa. Ale na jakie dokładnie kwoty mogą liczyć organizacje, które spełnią wszystkie wymogi?
Maksymalna pomoc może sięgnąć nawet 5% wartości sprzedaży – ale trzeba spełnić konkretne warunki
Dla uznanych organizacji producentów pomoc finansowa może wynieść maksymalnie 50% kosztów poniesionych w ramach programu operacyjnego. To jednak nie wszystko. Istnieją dodatkowe ograniczenia, które wiążą się z poziomem sprzedaży produktów.
Zgodnie z zapisami, poziom pomocy nie może przekroczyć:
- 4,1% wartości produktów sprzedanych (WPS) przez organizację producentów (OP),
- lub 4,6% WPS, jeśli różnica zostanie przeznaczona na tzw. działania dodatkowe – marketingowe, środowiskowe, prokonsumenckie czy badawcze.
W przypadku zrzeszeń organizacji producentów (ZOP) limity są jeszcze wyższe i wynoszą:
- 4,5% WPS podstawowo,
- 5% WPS – przy przeznaczeniu nadwyżki na działania strategiczne.
Wsparcie ma formę refundacji, co oznacza, że najpierw trzeba ponieść koszty, a dopiero później starać się o ich częściowy zwrot. Dlatego kluczowe znaczenie ma wcześniejsze zaplanowanie i zatwierdzenie programu operacyjnego – to na jego podstawie ARiMR ocenia zasadność refundacji.
Proces aplikacyjny odbywa się wyłącznie online przez PUE ARiMR, a nabór trwa do 25 lipca 2025 roku. Im wcześniej organizacja przygotuje niezbędną dokumentację, tym większa szansa, że zdoła sięgnąć po unijne środki, zanim budżet zostanie wyczerpany.
Program ma szansę realnie wesprzeć polskich producentów w czasach rosnącej konkurencji i niepewności ekonomicznej. Zainteresowani powinni działać szybko i skrupulatnie, bo gra toczy się o konkretne pieniądze, które mogą zadecydować o rentowności wielu gospodarstw przez kolejne lata.
Nowa perspektywa finansowa daje rolnikom realną szansę na rozwój, ale warunkiem jest szybka reakcja i dobrze przygotowany wniosek. Pomoc z PS WPR może sięgnąć aż 5% wartości sprzedaży, ale dostęp do tych pieniędzy mają tylko najlepiej zorganizowane jednostki. Czy polscy producenci wykorzystają tę szansę? Okaże się już po 25 lipca 2025 roku.
