Import rosyjskiego zboża? MRiT odpowiada

Wniosek o zakaz importu rosyjskiego zboża

Związek Zawodowy Rolnictwa „Korona” wystąpił do Ministra Rozwoju i Technologii, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Prezesa Rady Ministrów z wnioskiem o wprowadzenie zakazu importu zbóż z Rosji na zasadach analogicznych jak w przypadku Ukrainy. Związek przygotował nawet stosowny projekt rozporządzenia, który mógłby służyć temu celowi.

Działacze ZZR „Korona” wskazywali, że import ziarna z Rosji odbywa się co prawda w stosunkowo małej skali, jednak w obecnej sytuacji trudno zaakceptować fakt, że jest on nadal dopuszczalny. Wskazują, że to właśnie Rosja jest odpowiedzialna za obecne zawirowania na rynku zbóż. W pierwszej kolejności poprzez wywołanie wojny na Ukrainie, wynikiem której jest zmasowany import zbóż z Ukrainy oraz poprzez stosowanie nadwyraz zaniżonych cen sprzedawanego zboża.

Handel jedynie w kompetencjach KE

Ministerstwo Rozwoju i Technologii poinformowało, że nie wprowadzi zakazu importu rosyjskiego zboża do Polski, swoją decyzję argumentuje brakiem do tego jakichkolwiek podstaw prawnych. W jego ocenie ziarno z Rosji w żaden sposób nie wpływa na kwestie bezpieczeństwa publicznego. Resort zaznacza, że polityka handlowa leży w wyłącznej kompetencji Komisji Europejskiej.

MRiT oznajmiło, że w celu ochrony unijnych producentów przed skutkami nieuczciwego lub nielegalnego importu produktów spoza UE, możliwe jest jedynie użycie unijnych Instrumentów Ochrony Handlu przez Komisję Europejską, takich jak m.in.: cła antydumpingowe i antysubsydyjne oraz ograniczenia przed nadmiernym importem typu safeguard. Resort podkreśla jednak, że ten ostatni środek jest bardzo rzadko stosowany. Natomiast nałożenie wymienionych ceł jest jedynie czynnością techniczną, a nie instrumentem politycznym, której celem jest przywrócenie zasad uczciwej konkurencji. 

MRiT precyzuje, że środki ochronne w tym przypadku nie znajdują zastosowania z uwagi na brak stosownych dowodów nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez Federację Rosyjską oraz brak niekontrolowanego importu, który znacząco zagrażałby interesom unijnych producentów.

Różnica pomiędzy importem z Rosji, a z Ukrainy?

Resort podkreśla, że wprowadzony 15 września 2023 r. zakaz importu do Polski produktów rolnych z Ukrainy, motywowany był przede wszystkim kwestiami zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. MRiT podkreśla, że potencjalna skala importu z Ukrainy budziła wtenczas uzasadnione obawy w kwestii destabilizacji rynku rolnego w Polsce. W ocenie resortu powyższe argumenty nie mają zastosowania w odniesieniu do relatywnie małego importu zbóż z Rosji. 

Ministerstwo zwraca uwagę, że zarówno przyjmowanie sankcji na forum organizacji międzynarodowych, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, jak i ich wdrożenie do polskiego prawa krajowego, jest koordynowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Resort podkreśla, że UE dotychczas nie zdecydowała się jeszcze wprowadzić sankcji na rosyjskie zboże.

Pomimo bezsprzecznej odpowiedzialności Federacji Rosyjskiej za kryzys zbożowy, mając na względzie wyłączną kompetencję Unii Europejskiej w zakresie polityki handlowej oraz kwestii sankcji międzynarodowych, a także braku wpływu importu zboża z Federacji Rosyjskiej na bezpieczeństwo publiczne Rzeczypospolitej Polskiej, nie ma podstawy prawnej do podjęcia przez ministra rozwoju i technologii działań wskazanych we wniosku (autorstwa ZZR Korona – red.) – przekonuje MRiT.