Nadchodzą zmiany w WPR. Będzie mniej pieniędzy dla rolników
Bruksela szykuje reformę Wspólnej Polityki Rolnej, która ma odpowiedzieć na nowe realia budżetowe i klimatyczne. Zmiany WPR 2028 mogą oznaczać mniejsze dopłaty, ale też sprawiedliwszy ich podział i uproszczenia w procedurach. Czy rolnicy zyskają na nowych zasadach, czy raczej zmierzą się z kolejną falą biurokracji?
Mniej środków dla rolników
W nowej perspektywie budżetowej środki na rolnictwo mogą spaść o 15–20 proc., zależnie od wyniku negocjacji między państwami UE. Komisja Europejska proponuje wprowadzenie limitu 100 tys. euro rocznie na jedno gospodarstwo, z progresywnym obniżeniem dopłat powyżej 60 tys. euro. Celem jest wsparcie mniejszych i średnich gospodarstw oraz stymulowanie zmian w strukturze inwestycji największych podmiotów. Kluczowe pytanie brzmi jednak: czy zmniejszona pula pozwoli utrzymać konkurencyjność unijnego rolnictwa?
Połączenie filarów WPR to uproszczenie czy ryzyko?
Planowane połączenie dwóch filarów WPR w jeden wspólny fundusz może uprościć procedury: mniej dokumentów, jeden harmonogram, szybsze wypłaty. Organizacje rolnicze ostrzegają jednak, że może to prowadzić do przesuwania środków z inwestycji na dopłaty bezpośrednie. Pojawia się też obawa o różnice między państwami, jeśli kraje członkowskie będą mogły dowolnie dzielić krajową pulę funduszy.
Nowa WPR stawia na dobrowolność i zachęty: 45 euro za hektar obsiany roślinami wiążącymi azot, 12 euro za plan retencji wody. System ma opierać się na danych z aplikacji, satelitów i czujników, a brak aktualnych informacji może automatycznie blokować wypłatę premii. Cyfrowe narzędzia staną się niezbędne: inwestycje w mapowanie gleby czy geoportale będą kluczem do utrzymania wsparcia.
Jak przygotować się do reformy WPR 2028?
Rolnicy powinni już teraz śledzić projekty rozporządzeń i analizować budżet w kontekście nowych limitów. Warto rozważyć inwestycje proekologiczne i cyfryzacyjne, które mogą przesądzić o uzyskaniu dopłat. Kluczowe będzie też budowanie współpracy: grupy producentów, spółdzielnie, klastry energetyczne mogą zapewnić większą odporność na zmienność polityki rolnej.
Zmiany WPR 2028 to nie tylko cięcia, ale przede wszystkim nowe reguły gry. Rolnicy, którzy będą na nie przygotowani, mogą wyjść z tej rewolucji wzmocnieni.
