Wyszukaj w serwisie
wiadomości ceny zwierzęta uprawy maszyny finanse i prawo biznes Wieś
RolnikInfo.pl > Żniwa

Żniwa

Żniwa – co to jest? Podstawowe informacje

Żniwa to czas zbioru zbóż i jeden z najważniejszych momentów w cyklu rolniczym. To wtedy właśnie wtedy decyduje się, ile pracy włożonej w uprawy przyniesie faktyczny plon, a każdy dzień zwłoki może oznaczać straty. Choć współczesne rolnictwo korzysta z zaawansowanych maszyn i prognoz pogodowych, istota żniw pozostaje niezmienna – to intensywny okres, w którym liczy się precyzja, odpowiedni moment i maksymalne wykorzystanie dostępnych warunków.

Zbiór zbóż wymaga odpowiedniej pogody – wilgotne ziarno nie nadaje się do przechowywania, a deszczowe dni mogą spowodować straty na polach. Dlatego żniwa to często wyścig z czasem, w którym rolnicy starają się zdążyć przed zmianą pogody, wykorzystując każdy dzień bez opadów. Dziś, zamiast kos i sierpów, pola przecinają potężne kombajny, ale presja i napięcie związane z tym okresem pozostały takie same.

Kiedy są żniwa w Polsce?

Termin żniw w Polsce zależy od wielu czynników – rodzaju uprawianych zbóż, warunków pogodowych czy regionu. Najczęściej przypadają one na lipiec i sierpień, choć w niekiedy pierwsze zbiory mogą rozpocząć się już pod koniec czerwca. Najwcześniej koszony jest jęczmień ozimy, zaraz po nim pszenica i rzepak, a na końcu – owies i żyto.

Umownie przyjmuje się jednak, że żniwa w Polsce rozpoczynają się 15 czerwca, a kończą 15 sierpnia. Wraz ze żniwami miejsce mają rozmaite uroczystości i tradycje, z czego najpopularniejsze są oczywiście dożynki.

Polskie zwyczaje związane ze żniwami

Żniwa od zawsze stanowiły nie tylko okres wytężonej pracy, ale były też wydarzeniem o kulturowym, rozrywkowym, a nawet i mistycznym podłożu. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu na pola wychodziły całe rodziny i ich sąsiedzi, by wspólnie zebrać plony – dziś mechanizacja rolnictwa zastąpiła zbiorową pracę, ale wciąż w wielu miejscach przetrwały tradycje związane z końcem żniw.

Najbardziej znanym zwyczajem są dożynki – uroczystość podsumowująca zakończenie zbiorów, obchodzona w wielu regionach Polski. W przeszłości miała przede wszystkim wymiar dziękczynny – rolnicy składali plony w ofierze i dziękowali za urodzaj. Dziś dożynki mają charakter bardziej symboliczny, ale nadal stanowią ważny element kultury wiejskiej.

Niektóre dawne tradycje żniwne miały też charakter przesądów – wierzono, że ostatni kłos z pola ma magiczną moc i zapewnia urodzaj na kolejny rok. Istniał także zwyczaj wyplatania wieńców ze zbóż i kwiatów, które przekazywano gospodarzowi lub wnoszono do kościoła jako podziękowanie za udane plony – do pewnego stopnia jest on kultywowany po dziś dzień. Choć dziś większość tych obrzędów to już tylko część folkloru, żniwa wciąż pozostają momentem, który w rolniczych rodzinach budzi respekt – bo to, co trafi do spichlerzy, jest efektem całego roku ich ciężkiej pracy.

Pokaż więcej

susza
30.06.2025 12:25 Amerykańskie prognozy pogody dla Polski. Tropikalny żar z nieba i susze to tylko część problemu

Już za sprawą warunków panujących tegorocznej wiosny, która okazała się zimna i sucha, spodziewamy się, że cały 2025 r. może być dla producentów rolnych trudny. Już teraz widoczny ma być gorszy niż przed rokiem wzrost zbóż, co z kolei przełożyć może się także na niedobór paszy. Niestety optymizmem nie napawają także długoterminowe prognozy pogody. 

żniwa
30.06.2025 11:40 Cennik usług rolniczych 2025 na żniwa. Takie mogą być stawki w tym sezonie

Zboża na polach powoli dojrzewają, a to znaczy, że można już zacząć przymiarki do żniw. Dla rolników, którzy nie posiadają własnego sprzętu, będzie to także oznaczać przygotowanie się na wydatki związane z opłaceniem podstawowych usług. Ile w tym sezonie może kosztować zbiór zbóż, prasowanie, talerzowanie, orka czy głębosz? 

nawożenie
30.06.2025 10:29 Unia Europejska zdecydowała, ceny poszybują. Za to rolnicy teraz zapłacą dużo więcej

Choć pełnoskalowy konflikt na Bliskim Wschodzie, który miał wpływ na ceny nawozu, przynajmniej na razie wydaje się zażegnany, to nie brakuje innych czynników, które mogą przełożyć się na wzrosty cen. Choć analitycy twierdzą, że najgorsze mamy już za sobą, to należy przygotować się na większe wydatki. Wszystko to za sprawą nowych unijnych ceł, które wejdą w życie już 1 lipca br.

Nawożenie
25.06.2025 11:51 Rolniku, tylko tak zaoszczędzisz na nawozach. Wiedzą to nieliczni, a sposób jest banalny

Zamiast zwiększać koszty, warto sięgnąć po to, co już mamy - przekonywali eksperci podczas warsztatów polowych firmy Chemirol. Odpowiednie zarządzanie resztkami pożniwnymi może znacząco poprawić kondycję gleby, a nawet ograniczyć potrzebę stosowania tradycyjnych nawozów.

rolnictwo, normy rolnicze
12.06.2025 19:29 Rolników czekają wielkie zmiany. Tych plonów od 19 sierpnia nie będą mogli sprzedawać

Sierpień przyniesie rolnikom niepokojące zmiany, które mogą odbić się echem na całym rynku spożywczym. Nowe przepisy już budzą emocje – pytanie tylko, kto najbardziej odczuje ich skutki? Wszystko zacznie się już 19 sierpnia.

zboże, ceny zbóż
31.05.2025 18:35 Powtarza się scenariusz z zeszłego roku. Nie jest dobrze, a żniwa za pasem

Rynek zbóż zaskakuje ciszą tam, gdzie miało być gorąco. Zbliżające się żniwa nie rozbudziły aktywności, a spadające ceny budzą coraz większe obawy. Co zatrzymało handel i czy powtórzy się scenariusz z ubiegłego roku? Ceny z 30 maja 2025 r. potwierdzają negatywne tendencje.

żniwa
22.12.2024 21:05 Co się stało z polskim rolnictwem? Dane Eurostatu wskazują na niebezpieczne zjawisko

Rok nieuchronnie zmierza ku końcowi, a to oznacza napływ pierwszych danych dot. rolnictwa w 2024 r. Eurostat opublikował już nawet wstępne zestawienie informacji dotyczących wydajności rolnictwa w Unii Europejskiej i jej poszczególnych państwach. Niestety, gorzej niż w Polsce było w mijającym roku tylko w dwóch europejskich państwach.

żołnierze, ciągnik
13.08.2024 21:13 Rolnicy dostaną powołanie do wojska. W sierpniu tylko chętni, kiedy pozostali?

Ministerstwo Obrony Narodowej miało wzywać rolników na ćwiczenia wojskowe już w te wakację. Problem polegał na tym, że przełom lipca i sierpnia to czas wzmożonych prac w polach. Rolnicy zaapelowali do MRiRW o przeniesienie powołania na inny termin. Kiedy MON wezwie rolników do wojska? Wyjaśniamy.

protesty rolników, dożynki
04.08.2024 12:33 Rolnicy mówią dożynkom NIE, będzie nowy protest. "Goszczą się za nasze pieniądze"

Jeżeli myśleliście, że protesty rolnicze to już przeszłość, to ta informacja może wszystkich zszokować. Na profilu "Rolnicy z gminy Oleśnica i okolice" w mediach społecznościowych pojawił się post, który stopniowo zostaje rozpowszechniany. Mowa tu o proteście pod hasłem #bezdożynek2024. Stawka jest wysoka, chodzi o niezrealizowane jak dotąd trzy postulaty.

maszyny rolnicze
23.07.2024 13:41 Akcja "Bezpieczne żniwa". Państwowa Straż Pożarna radzi, jak uniknąć pożaru w czasie żniw

Państwowa Straż Pożarna opublikowała komunikat w mediach społecznościowych, w którym znajdują się najważniejsze zasady i porady dla rolnika wykonującego pracę w czasie żniw. Niestety, od początku tego roku doszło do ponad dwóch tysięcy pożarów łąk, upraw rolnych, ściernisk czy maszyn rolniczych. Jak powinien zachować się rolnik, kiedy zobaczy zobaczy ogień na polu czy w gospodarstwie? Zobaczcie sami. 

wypadek rolniczy
23.07.2024 10:54 Tragedia w polskiej wsi. Nie żyje 45-letni rolnik, prasował słomę na polu

Dramat rozegrał się w niedzielę 21 lipca w miejscowości Leszno Górne, w woj. lubuskim. 45-letni mężczyzna wyjechał w pole prasować słomę, wtedy doszło do wypadku. Z relacji rzecznika prasowego Komendy Powiatowej Policji w Żaganiu sierżanta sztabowego Arkadiusza Szlachetko wynika, iż rolnik zmarł w wyniku wciągnięcia przez maszynę rolniczą. Sprawą zajęła sie prokuratura. 

policja
22.07.2024 16:02 Wicemarszałek Grabowski apeluje o szacunek dla pracy rolników: nie wzywajmy policji na hałas maszyn

Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego, Krzysztof Grabowski, apeluje do rolników o szczególną rozwagę i ostrożność w czasie żniw, a do pozostałych mieszkańców o wyrozumiałość.

snopki słomy
17.07.2024 13:22 W tej wsi czas się zatrzymał, a na polu jest jak dawniej. Tak wyglądały kiedyś żniwa

Dziś już tylko nieliczni pamiętają te czasy, kiedy w okresie żniw wychodziło się w pole całymi rodzinami, trzymając w rękach kosy i sierpy. Do koszenia kosami zaangażowani byli mężczyźni, sierpy obsługiwały również kobiety. Odkoszone łany zboża odbierano sierpami, a następnie powrósłem ze słomy obwiązywano tzw. snopek. Kilkanaście snopków stawiano w kopki. Dzisiaj takie widoki to rzadkość, choć w miejscowości Trzemosna w woj. świętokrzyskim czas jakby się zatrzymał i powracają wspomnienia z dzieciństwa. 

kombajn zbożowy
15.07.2024 12:51 Żniwa o wiele za szybko? Wszystkiemu winna pogoda, a prognozy są złe

Wyjątkowo wcześnie rozpoczęły się w tym roku "małe żniwa". Wszystkiemu winna jest upalna pogoda i susza przyspieszyła dojrzewanie zbóż o około dwóch do trzech tygodni. Taki stan rzeczy ma wpływ na wysokość zbiorów, które niestety nie zadowalają rolników. 

żniwa 2024
30.06.2024 23:24 Niebezpieczny trend z TikToka zagrożeniem dla rolników i ich zwierząt

Na platformie TikTok pojawiły się nagrania zachęcające do szkodliwych i niebezpiecznych działań, mających na celu zaszkodzenie rolnikom podczas rozpoczynających się żniw. Zdaniem publikujących i komentujących, ma to być forma “odpłacenia” rolnikom za głosowanie na Prawo i Sprawiedliwość. 

wciornastki na roślinie
29.06.2024 18:47 Atakują rośliny, oblepiają skórę i doprowadzają do szału. Tak pozbędziesz się "przecinków"

Upalne dni są idealną okazją do spędzania większości czasu na świeżym wiejskim powietrzu. Opalanie się czy kąpiel w basenie nieopodal pól obsianych zbożem bywa jednak katorgą. Wszystko przez ledwo widoczne gołym okiem, drobne owady, które potrafią człowiekowi uprzykrzyć życie. Potocznie zwiemy je przecinkami, a ich obecność to problem zarówno dla człowieka, jak i roślin czy zwierząt. Irytujące wciornastki znikną dopiero po żniwach, jak sobie z nimi radzić do tego czasu? 

pole rzepaku
27.04.2024 21:50 Ceny zbóż na giełdzie w górę, prognozy plonów w dół. Fatalne wieści z giełdy

Po trzech dniach spadków na giełdach towarowych cena pszenicy i rzepaku wzrasta. Prognozy przyszłych zbiorów są coraz gorsze po fali mrozów i deszczy. 

kombajn wypadek
12.10.2023 14:10 Wypadek podczas koszenia kukurydzy. Interweniował śmigłowiec LPR

Nieodzowną częścią rolnictwa jest niekiedy praca z dużymi maszynami. Podczas prac z ich wykorzystaniem niezwykle ważna jest rozwaga i ostrożność. W poniedziałkowe południe doszło do dramatycznego wypadku podczas żniw. 

bocian
26.08.2023 10:36 Nie do wiary, co robią bociany. Lasy Państwowe informują

Bociany białe rozpoczęły swoją wędrówkę do Afryki wcześniej niż zazwyczaj – informują Lasy Państwowe na swoim profilu na Facebooku. Obserwacje ptaków wskazują na nietypowy początek ich migracji, co przyciąga uwagę miłośników przyrody i ekspertów.

Kombajn zbożowy
25.08.2023 14:53 Zabity przez kombajn. Świadkowie zbiegli

Nikt nie udzielił pomocy 64-latkowi stratowanemu przez kombajn. Ciało mężczyzny znaleziono w polu po 3 dniach. 

słoma
19.08.2023 13:55 Słoma w cenie. Tak przedstawiają się stawki

Deszczowa aura przesuwa finał tegorocznych żniw, wydłużając czas zbiorów i wzbudzając niepokój rolników. W wyniku susz we wcześniejszych miesiącach rolnicy borykają się m.in. z niskim plonem słomy. Nie dziwi zatem, że przy wysokim poziomie zainteresowania słomą ze strony klientów, ceny tego surowca rosną.

kierowca
15.08.2023 21:00 Wyprzedzanie na podwójnej ciągłej? Kluczowa zasada, gdy traktor pojawi się na drodze

Okres letnio-wakacyjny to czas, w którym traktory i kombajny stają się powszechnym widokiem na krajowych drogach. Ich obecność może jednak wprowadzić poważne utrudnienia, a kierowcy samochodów osobowych często muszą radzić sobie z niskimi prędkościami. W takiej sytuacji pojawia się pytanie: jak postępować, kiedy na jezdni widnieje podwójna ciągła linia?

statek
14.08.2023 17:02 Rozładunek polskiej pszenicy w USA wstrzymany

Władze portu w Houston podjęły kontrowersyjną decyzję, odmawiając rozładunku polskiej pszenicy przewożonej przez statek Yochow. Jak donosi agencja Bloomberg, incydent ten może wystawić relacje między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi na próbę, a także mieć konsekwencje dla rynku zbożowego.

zboże
10.08.2023 15:53 Żniwa 2023. Ceny zbóż i sytuacja na rynku

Obecna sytuacja na polskim rynku zbóż rysuje się jako kombinacja wyzwań i możliwości. Pomimo ogólnego spadku dostępności ziarna na rynku, ostatnie dni przyniosły zwiększoną liczbę ofert sprzedaży zbóż, szczególnie pszenicy. Z kolei z informacji przekazywanych przez Izbę Zbożowo-Paszową wynika, że zawartość białka w ziarnie pszenicy jest niska, nierzadko poniżej 10 proc.  

pole po żniwach
09.08.2023 13:36 Żniwa 2023. Czy wkrótce przestanie padać deszcz?

Tegoroczne żniwa nad Wisłą są najeżone wieloma trudnościami, budząc niepokój u wielu rolników. Ze względu na niekorzystną pogodę tempo pracy na polach jest bardzo zróżnicowanie w zależności od regionu kraju. Choć w kolejnych dniach temperatura ma wzrosnąć, to przelotne opady nadal będą skutecznie utrudniały koszenie zboża w całej Polsce. 

żniwa na polu
02.08.2023 09:03 Czy pogoda będzie sprzyjać żniwom? IMGW prognozuje

Nadchodzący tydzień przynosi niezbyt korzystne dla rolników warunki atmosferyczne w Polsce. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej informuje o przelotnych opadach deszczu, burzach oraz umiarkowanych temperaturach. Ze względu na zmienną aurę, rolnicy muszą być przygotowani na różne scenariusze, co może stanowić wyzwanie dla procesu zbioru plonów.

rzepak i mężczyzna
31.07.2023 18:04 “Zbiory są kiepskie”. Wielkopolscy rolnicy zebrali 50 proc. rzepaku

Tegoroczne zbiory zboża okazują się być poniżej wcześniejszych oczekiwań rolników. Informacje uzyskane przez Wielkopolską Izbę Rolniczą wskazują, że 50 procent areału rzepaku zostało już skoszone, jednak większość plonów zbóż nadal pozostaje na polach. Susza i niesprzyjające warunki pogodowe przyczyniły się do strat w uprawach różnych roślin, co stanowi wyzwanie dla rolników w regionie.

zboże na polu
29.07.2023 20:00 Niesprzedane zboże? Będzie rekompensata dla części rolników

Producentom rolnym, którzy nie otrzymali zapłaty za sprzedane produkty rolne z powodu niewypłacalności podmiotów skupujących, przysługuje specjalna rekompensata. Okres składania wniosków rozpoczyna się 1 sierpnia i trwa do 31 sierpnia 2023 roku. Wypłata rekompensacji jest uzależniona od spełnienia pewnych wymogów.

  • 1
  • 2