Rolnicy snują niebezpieczne plany. Przerażające dane dla całej branży: unijny raport podaje datę
Niewidoczna na pierwszy rzut oka decyzja może wkrótce wywrócić do góry nogami europejski krajobraz rolniczy. Co się dzieje za kulisami gospodarstw, że coraz więcej ich właścicieli myśli o radykalnym kroku?
W cieniu pól – narastające problemy rolników rzadko przebijają się do debaty publicznej
Najnowsze badania pokazują, że na europejskiej wsi rośnie niepokój. Choć na zewnątrz wszystko wygląda jak zwykle – zielone pola, działające maszyny i cykliczne prace sezonowe – wewnątrz branży toczy się cicha walka o przetrwanie. Rolnicy z różnych krajów UE coraz częściej sygnalizują, że obecny model rolnictwa nie daje im ani stabilności, ani bezpieczeństwa. Nie chodzi już tylko o pogodę, ceny nawozów czy biurokrację. Problem jest głębszy.
Raport Ipsos dla CropLife Europe, obejmujący rolników z dziesięciu państw Unii Europejskiej, nakreśla niepokojący obraz branży. Przeciętny europejski rolnik musi dziś radzić sobie nie tylko z rosnącymi kosztami, ale także z nieprzewidywalnością cen sprzedaży, co utrudnia jakiekolwiek planowanie. Ale czy to wystarczy, by skłonić ich do rezygnacji z całego życia na roli?
Zobacz też: Tyle emerytury dostanie rolnik po 25 latach pracy na roli. Ta kwota to nie żart
Kiedy rachunek przestaje się zgadzać – coraz trudniejsze decyzje o przyszłości gospodarstw
Codzienność rolnika to nie tylko praca od świtu do zmierzchu – to także kalkulacja, czy po całym sezonie zostanie cokolwiek poza długami. A dane nie pozostawiają złudzeń. Aż 69 proc. ankietowanych rolników przyznało, że ceny skupu nie zapewniają im wystarczającej marży na utrzymanie gospodarstwa. 66 proc. z kolei deklaruje, że nie ma żadnej możliwości inwestowania w modernizację sprzętu czy infrastruktury.
2/3 europejskich rolników uważa, że nie ma wystarczających środków, by inwestować w nowe narzędzia lub maszyny, oraz że nie uzyskuje godziwej zapłaty za swoją produkcję – czytamy w raporcie Ipsos dla CropLife Europe.
W tych warunkach nie dziwi fakt, że tylko 24 proc. rolników w Europie zadeklarowało optymizm co do swojej sytuacji, a pesymistów z roku na rok przybywa. Co gorsza, wdrażanie nowoczesnych technologii, które mogłyby te problemy złagodzić, również pozostaje na bardzo niskim poziomie. Drony, autonomiczne maszyny czy cyfrowe zarządzanie plonami to wciąż rzadkość – korzysta z nich tylko 14 proc. badanych.
Co piąty europejski rolnik planuje porzucić zawód – Polska wieś nie jest wyjątkiem
Dopiero w finale raportu wybrzmiewa najbardziej alarmująca statystyka: co piąty rolnik w UE planuje zrezygnować z prowadzenia gospodarstwa w ciągu najbliższych pięciu lat. To nie tylko liczba – to realna zapowiedź masowego odwrotu od rolnictwa, który może zagrozić bezpieczeństwu żywnościowemu Europy.
Jak ujawnia "Tygodnik Poradnik Rolniczy", wyniki badań pokazują, że skala zjawiska jest większa, niż dotąd powszechnie sądzono. Problem ten dotyczy również Polski, gdzie – według raportu "Polska wieś i rolnictwo 2024" – aż 31,1 proc. właścicieli małych gospodarstw do 5 ha rozważa porzucenie działalności rolniczej. To olbrzymia liczba, która może wpłynąć na lokalne rynki, zatrudnienie, a także na ciągłość dostaw żywności w kraju.
Co więcej, eksperci zwracają uwagę na pogłębiający się pesymizm. „Poziom pesymizmu pogłębił się – z 46 proc. w roku 2024 do 51 proc. w roku 2025” – podkreślają autorzy raportu z Ipsos.
Choć politycy i instytucje europejskie często mówią o wsparciu rolników, w praktyce wielu z nich nie widzi już realnych szans na poprawę. Jeżeli trend ten się utrzyma, przyszłość europejskiego rolnictwa stanie pod znakiem zapytania. Czy znajdzie się jeszcze przestrzeń na ratunek?
UWAGA, nie przegap rządowych dopłat: 170 zł za każdy hektar. ARiMR zalany wnioskami, rolnicy rzucili się na te dopłaty
